Στα Ενθέματα της Αυγής αύριο Κυριακή 20 Ιουλίου

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata

Κείμενα των: Γκιντεόν Λεβύ, Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου, Κώστα Γαβρόγλου, Πηνελόπης Πετσίνη, Αναστασίας Θεοδωρίδου, Γιάννη Πλάκα  Κωστή Παπαϊωάννου, Θανάση Τσιρταβή, Πάνου Οικονόμου, Λεωνίδα Λουλούδη, Βασίλη Δωροβίνη


Γάζα, επαρχία της ανθρώπινης απελπισίας. Άρθρο του Ισραηλινού δημοσιογράφου Γκιντεόν Λεβύ, που δημοσιεύθηκε στη Ηaaretzκ: «Ο στόχος της επιχείρησης “Προστατευμένη Παρυφή” είναι να απο αταστήσει την ηρεμία· αυτό σημαίνει να σκοτώσει πολίτες. Το σλόγκαν της Μαφίας έχει γίνει η επίσημη πολιτική του Ισραήλ. Το Ισραήλ ειλικρινά πιστεύει ότι αν σκοτώσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας, θα επικρατήσει ηρεμία στην περιοχή. Eίναι άσκοπο να καταστρέψει τα οπλοστάσια της Χαμάς, η οποία έχει ήδη αποδείξει ότι μπορεί να επανεξοπλιστεί. Η ανατροπή της κυβέρνησης της Χαμάς είναι επίσης ένας μη ρεαλιστικός (και αθέμιτος) στόχος, τον οποίο το Ισραήλ δεν επιθυμεί: γνωρίζει ότι η εναλλακτική μπορεί να είναι χειρότερη γι’ αυτό. Τα παραπάνω οδηγούν τη στρατιωτική επιχείρηση σε έναν μόνο δυνατό στόχο: Θάνατος στους Άραβες, υπό τις επευφημίες των μαζών» (μετάφραση Μάνος Αυγερίδης).
Coati. Ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, στη μόνιμη στήλη του «Νέα από το σπίτι», γράφει για το «Coatti» του Σταύρου Τορνέ: ««Κοίτα τα βουβάλια που κοιμούνται», φωνάζει ο Σταύρος στη Σαρλότ ενώ τρέχουν σφηνωμένοι μέσα σ’ ένα φορτηγάκι, δίπλα στον οδηγό. Κατεβαίνουν προς την Καλαβρία, προς το Νότο, προς αυτό που είναι ξεκάθαρα ο Νότος: ένα εργαστήριο φτώχειας» (με ένα σχέδιο της Αναστασίας Δούκα)
Μια σοβαρή ήττα της Αριστεράς στα πανεπιστήμια. Γράφει ο Κώστας Γαβρόγλου: «Τελείωσαν οι πρυτανικές εκλογές. Τελειώνει και η ακαδημαϊκή χρονιά. Τελειώνουν όμως, όλα αυτά, και με ένα τεράστιο ερωτηματικό: Γιατί άραγε η Αριστερά δεν κατάφερε να παίξει έναν, έστω και δευτερεύοντα, ρόλο στις εξελίξεις της χρονιάς; Γιατί αυτό που καταγράφεται στην κεντρική πολιτική σκηνή, δηλαδή η άνοδος της Αριστεράς, δεν αποτυπώνεται ούτε οργανωτικά ούτε πολιτικά ούτε  ιδεολογικά στα πανεπιστήμια; Με δεδομένες ορισμένες εξαιρέσεις, πώς εξηγείται η απουσία --ή, έστω, η αναποτελεσματικότητα-- της Αριστεράς στα πανεπιστήμια;».
Τέχνη και Ναζισμός. «Ευθυγράμμιση», «εκφυλισμός» και αισθητικοποίηση του πολιτικού. Η Πηνελόπη Πετσίνη γράφει με την ευκαιρία της επετείου των εγκαινίων του Οίκου της Γερμανικής Τέχνης, στο Μόναχο, τον Ιούλιο του 1937: «H  έκθεση “Μεγάλη Γερμανική Τέχνη” αποτελούσε την ενσάρκωση της γερμανικής Ιστορίας ως αισθητική έκφραση των μόνιμων στοιχείων αυτής της Ιστορίας. “Αυτό που βλέπουμε εδώ”, έγραφε o Λαϊκός Παρατηρητής, “είναι ένας άλλος κόσμος – οι εικόνες, οι μορφές και τα σύμβολα της ιστορίας. Μιλούν μια γλώσσα ισχυρή και επιβλητική. [..] ένα θέαμα που διαλύει το παρόν και το σήμερα, μια σκηνή που είναι το απόσταγμα αιώνων: Δύο Χιλιάδες Χρόνια Γερμανικού Πολιτισμού”. Μια τέτοια αντίληψη της Ιστορίας εξαφανίζει το παρόν και αποκλείει την εμπειρία του, προτείνει την επιστροφή σε ένα παρελθόν τόσο ένδοξο όσο και επινοημένο και εκδηλώνεται υπό τη μορφή εικόνων, δηλαδή, με αισθητικές κατηγορίες. Ο φασισμός, τελικά, καταλήγει στην αισθητικοποίηση του πολιτικού: “Ας γίνει τέχνη κι ας καταστραφεί ο κόσμος”, όπως έλεγε σαρκαστικά ο Βάλτερ Μπένγιαμιν».
Το ναυάγιο. Η Αναστασία Θεοδωρίδου, από τη Σάμο, γράφει για τους ναυαγούς στο νοσοκομείο: «Επιστρέφω στην εντατική. Στις εντατικές, συνήθως, επικρατεί μια αφύσικη ηρεμία, σε καταφανή αντίθεση με το συγκλονιστικό γεγονός ότι ισορροπούν στο μεταίχμιο της ζωής και του θανάτου. Αντιλαμβάνομαι μια ένταση και έναν προβληματισμό. Φοβούνται μήπως η αναπνοή με φορητό αναπνευστήρα (περιορισμένων δυνατοτήτων) κατά τη διάρκεια της μεταφοράς επιβαρύνει την κατάσταση του ασθενούς. Η Βάσω έχει ήδη πάρει την απόφαση. Συνεννοούνται με τα μάτια με την προϊσταμένη (το ωράριό της είχε λήξει πριν από 6 ώρες) και αποφασίζουν να κρατήσουν το περιστατικό. Δανείζονται ένα κανονικό κρεβάτι από την Ορθοπεδική. Επικοινωνούν με τη διευθύνουσα. Αναστέλλονται οι άδειες και τα ρεπό του νοσηλευτικού προσωπικού. Καμιά διαμαρτυρία και δυσαρέσκεια για το χαμένο Σαββατοκύριακο».
Αίγυπτος. Ένας χρόνος από την ανατροπή Μόρσι. Ο Γιάννης Πλάκας ανασκοπεί την κατάσταση στην Αίγυπτο, στον ένα χρόνο που μεσολάβησε από την ανατροπή Μόρσι: «Η 30ή Ιουνίου και κυρίως η 3η Ιουλίου αποτελούν ορόσημο για την σύγχρονη ιστορία της Αιγύπτου. Ορόσημο οπισθοδρόμησης προς την τάξη πραγμάτων που επικρατούσε πριν την ανατροπή του Μουμπάρακ. Δείχνουν, επίσης, τον χαμηλό βαθμό ωριμότητας των νεοπαγών κοινωνικών και νεολαιίστικων κινημάτων που θεώρησαν τον στρατό σύμμαχο στη προσπάθειά τους να κατακτήσουν περισσότερη δημοκρατία και κοινωνική χειραφέτηση. Θέτουν, τέλος, σε αμφισβήτηση την ερμηνεία της εξέγερσης του 2011 σύμφωνα με την οποία ο λαϊκός παράγοντας αντιμετωπίστηκε μονοδιάστατα και en block, και όχι ως μια συνιστώσα που περιλάμβανε και συγκρουόμενες τάσεις. Τάσεις που δεν άργησαν να εκδηλωθούν, όπως δείχνουν τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού».
ΠΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, 1968-2014.
Ο μέγας παρακείμενος του τέλους. Γράφει ο Κωστής Παπαϊωάννου: «Είπα, αποχαιρετώντας τον Πάνο, πως σαν μικρός Χριστός ευλογούσε ένα ποτό κι ένα τσιγάρο και του έφταναν να θρέψει όσους πλησίαζαν. Εξηγούμαι, με μιαν εικόνα που έζησα αμέτρητες φορές: ο Πάνος ήταν οικείος και «δικός» για τους μαθητές του και τους ξένους, για τον Πακιστανό με τα λουλούδια και τον συμπότη, για τον διπλανό ασθενή στον θάλαμο και τον ομοτράπεζο στο γλέντι. Δυο κουβέντες ήταν αρκετές για να ξυπνήσουν νοσταλγίες γνωστές και γεύσεις άγνωστες. Αυτή η φλόγα ζέστανε κόσμο πολύ, αυτή έμεινε να καίει μέχρι το τελευταίο tweet και τις δύσκολες μέρες πριν το τέλος, αυτή ανταπέδωσαν οι γνωστοί και άγνωστοι φίλοι του με θλίψη ειλικρινή μόλις μαθεύτηκε ο θάνατός του».
Ο  Πάνος στο 610. Ένα σημείωμα του Θανάση Τσιρταβή, που προέκυψε   «ως “καλοήθης εξαλλαγή” της ποιητικής συλλογής του Τάσου Λειβαδίτη Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου»: «[…] Φυσάει και στο δωμάτιο εξακόσια δέκα. / Φυσάει απόψε παράξενα, σε παράξενα μέρη. /Φυσάει κι ας μην κουνιέται φύλλο».
#16 «Κατάλογος κιβωτίου ερμητικά κλειστού-μέρος πρώτο» [Επιστρέφοντας τα δώρα]. Του Πάνου Οικονόμου: «το αριστερό παπούτσι της ρόζας λούξεμπουργκ / τρία στραγγαλισμένα φωνήεντα από τη φωνή του σπάις / ένα ναυτικό κασκέτο από την κροστάνδη / το πρώτο τεύχος του περιοδικού plamen (άνοιξη ’68) / ένα φιαλίδιο κενό και μια σύριγγα στο προσκεφάλι της λώρας μαρξ και του πολ λαφάργκ / δύο κουμπιά από ντρίλινο παντελόνι ενός κομμουνάρου του παρισιού- αγνώστων λοιπών στοιχείων […]».
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΛΟΥΛΟΥΔΗΣ, 1947-2014
Αποχαιρετισμός στον Λεωνίδα Λουλούδη.  Γιατί, όπως γράφει  ο Στρατής Μπουρνάζος, στο εισαγωγικό του σημείωμα, «παρότι οι διαδρομές μας χώρισαν –και χώρισαν οδυνηρά– τα τελευταία χρόνια, δεν μπορείς να διαχειρίζεσαι τις διαφωνίες, ακόμα και τις έντονες, με τη λησμονιά και τη γομολάστιχα.. Δεν χρειάζονται οι αγιογραφίες ούτε είναι η ώρα της κριτικής, τώρα – και δεν είναι εύκολο να γράψεις όταν ο πόνος, οι αγαπησιάρικες μνήμες, η εκτίμηση και οι διαφορές μπλέκονται και γίνονται ένα».
Η καταστροφολογία της υπερθέρμανσης. Απόσπασμα από το τελευταίο κείμενο του Λεωνίδα Λουλούδη, από τον συλλογικό τόμο Τα αγκάθια του καλού. Τι σκιάζει την αλήθεια στη δημόσια Οικολογία: Η οπτική της «υπερθέρμανσης του πλανήτη», μεταξύ άλλων, «νομιμοποιεί με τεχνοκρατικές, δήθεν επιβεβαιώσεις, την ποδηγέτηση των αναπτυσσομένων χωρών στα ιδιαίτερα συμφέροντα και την επεκτατική στρατηγική του αναπτυγμένου Βορρά. Εκεί, για παράδειγμα, όπου δεν υπάρχει πόσιμο νερό, διατροφική επάρκεια και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η δογματική επιμονή στη δημιουργία αιολικών πάρκων, προκειμένου να σωθεί ο πάσχων από θέρμες πλανήτης Γη, μόνο ως κρύο, σε πείσμα της «υπερθέρμανσης», ανέκδοτο θα μπορούσε να εκληφθεί. Ιδιαίτερα όταν συνεκφέρεται με τρόμου σημαντικές προγνώσεις για το επερχόμενο τέλος του κόσμου».
Φρέσκος αέρας. Ο Βασίλης Κ. Δωροβίνης, από την Ανατολή της Ιεράπετρας, αποχαιρετά τον παλιό του φίλο: «Θεωρώ ότι ο Λεωνίδας έφυγε πολύ νωρίς και ότι θα μπορούσε να προσφέρει πάρα πολλά ακόμα. Αυτό δείχνει και η εντελώς πρόσφατη συμβολή του σε έργο που μόλις κυκλοφόρησε, με θέμα την κριτική διερεύνηση για σημερινά οικολογικά προβλήματα, που μου έστειλε λίγο πριν φύγω για την Κρήτη, με την αμοιβαία υπόσχεση να ιδωθούμε μόλις γυρίσω. Δεν προλάβαμε… Αξίζει όμως αυτή η εργασία του να παρουσιαστεί με τον κατάλληλο τρόπο