Κύπρος:Υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης σε CYTA και Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Η Αρχή Ισότητας εξέδωσε τοποθέτηση αναφορικά με τις υποχρεώσεις των εργοδοτών, όταν τους υποβάλλονται καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο. Αφορμή για την τοποθέτηση της Αρχής, αποτέλεσαν δύο καταγγελίες που υποβλήθηκαν το 2012. Η Επίτροπος Διοικήσεως Ελίζα Σαββίδου, ως Αρχή Ισότητας, μεταξύ άλλων εισηγήθηκε όπως σε κάθε Κώδικα Συμπεριφοράς για πρόληψη και αποτροπή του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης, να υπάρχει πρόνοια περί αντιστροφής του βάρους απόδειξης, και συγκεκριμένα όπως το καταγγελλόμενο πρόσωπο υποχρεούται να αποδείξει ότι τέτοια παράβαση δεν υπήρξε.


Η μία περίπτωση αφορά εργαζόμενη στη CYTA και η άλλη εργαζόμενη στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, με την Επίτροπο Διοικήσεως να τονίζει για την πρώτη περίπτωση ότι η διερεύνηση των καταγγελιών ήταν «επιδερμική».

Περίπτωση 1η - Cyta:

Όπως αναφέρει η εφημερίδα Αλήθεια και ο δημοσιογράφος Χαράλαμπος Δημητρίου στην πρώτη περίπτωση, η παραπονούμενη η οποία εργάζεται στην CYTA και στα όσα έθεσε υπόψη της Επιτρόπου Διοικήσεως, κατήγγειλε στο παρελθόν στην Υπηρεσία της σεξουαλική παρενόχλησή της από μέλος του προσωπικού και κάτοχο θέσης ψηλά στην ιεραρχία της CYTA.

Η καταγγελία της αρχειοθετήθηκε, ενώ η ίδια μετατέθηκε άμεσα σε άλλη πόλη και της αποκόπηκαν και τρεις προσαυξήσεις από το μισθό της, ενώ για τον καταγγελθέντα αποφασίστηκε όπως δεν προαχθεί με την υποσημείωση της Επιτρόπου όμως, ότι αυτό είναι άγνωστο αν ίσχυσε τελικά.

Μερικά χρόνια αργότερα και σύμφωνα πάντα με τις αναφορές της παραπονούμενης, ο νέος προϊστάμενός της «παρενέβαινε στην προσωπική και οικογενειακή ζωή της, εμφανιζόμενος σε μέρη όπου η ίδια βρισκόταν κατά τον ελεύθερο χρόνο της, της έστελνε ανεπιθύμητου περιεχομένου μηνύματα στο κινητό τηλέφωνό της, της απηύθυνε προσκλήσεις για εξόδους τις οποίες η ίδια αρνείτο, επεδίωκε να συναντώνται μόνοι στο γραφείο, αποπειράθηκε να της αφαιρέσει την μπλούζα αφού είχε κλειδώσει την πόρτα του γραφείου, απέκοψε τις βαλβίδες από τα ελαστικά του αυτοκινήτου της που βρισκόταν σε χώρο στάθμευσης ξενοδοχείου, όπου είχαν και οι δύο μεταβεί για υπηρεσιακό λόγο κ.ά».

Μάλιστα αναφορικά με το τελευταίο, ο καταγγελθείς παραδέχθηκε στην παραπονούμενη και της ζήτησε συγνώμη, οπότε η ίδια δεσμεύτηκε να μην τον καταγγείλει, υπό την προϋπόθεση ότι αυτός θα μεσολαβούσε για μετάθεσή της, ο ίδιος όμως προέβη σε υπηρεσιακές αναφορές περί επίδειξης ερωτικής συμπεριφοράς της καταγγείλασας προς το άτομό του.

Τον Οκτώβριο του 2011 η καταγγείλασα έθεσε ξανά το θέμα στην Υπηρεσία της και κατά την ίδια ο καταγγελθείς αποδέχθηκε τα όσα είχε αναφέρει, όμως στη συνέχεια ανέφερε ότι ήταν η παραπονούμενη αυτή που τον ενθάρρυνε να συμπεριφέρεται κατά τον τρόπο που συμπεριφερόταν.

Ο ίδιος δέχθηκε επιπλήξεις από το «αρμόδιο πρόσωπο», ενώ η καταγγείλασα μετατοπίστηκε για εκτέλεση άλλων καθηκόντων, υπό άλλο προϊστάμενο και σε άλλο όροφο, όμως, μετά από παρέμβαση του καταγγελθέντος, αυτή κατέληξε να εργάζεται δίπλα από το γραφείο του.

Περίπτωση 2η -  Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Στη δεύτερη περίπτωση, καθαρίστρια στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας κατήγγειλε ότι επιστάτης στο ίδιο νοσοκομείο την είχε παρενοχλήσει σεξουαλικά σε δύο περιπτώσεις. Στην πρώτη, όπως κατήγγειλε, της απέστειλε μηνύματα ερωτικού περιεχομένου στο κινητό της, ενώ στη δεύτερη, εν ώρα εργασίας, αφού την προσέγγισε και ζήτησε να της μιλήσει, την έσπρωξε στον τοίχο και τη φίλησε στο λαιμό. Η παραπονούμενη υπέβαλε τις καταγγελίες της τόσο στον τότε Υπουργό Υγείας, όσο και στον Εκτελεστικό Διευθυντή του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, χωρίς όμως όπως η καταγγείλασα ανέφερε, αυτές να τύχουν διερεύνησης.

Τρόπος Διερεύνησης

Όπως επισημαίνει η Επίτροπος Διοικήσεως, ο πρώτιστος σκοπός της τοποθέτησής της για το θέμα, είναι η καταγραφή του τρόπου διερεύνησης των καταγγελιών τους από την κατά περίπτωση Αρμόδια Αρχή, ώστε να εξαχθεί συμπέρασμα, αναφορικά με το αν αυτή έχει προβεί στη λήψη τέτοιων μέτρων και στην εισαγωγή τέτοιων διαδικασιών, ώστε να αντιμετωπίζει κατά νόμο οποιαδήποτε καταγγελία για σεξουαλική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο τής υποβληθεί.

1. Στην περίπτωση της εργαζόμενης στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, η καταγγείλασα ενημέρωσε με επιστολές της ημερομηνίας 6 Νοεμβρίου 2012, τον τότε Υπουργό Υγείας καθώς και τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Νοσοκομείου, για περιστατικά τα οποία με βάση τη νομοθεσία, συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση. Το γεγονός αυτός με βάση τη νομοθεσία τονίζει η Επίτροπος, επέβαλλε στον εργοδότη της την υποχρέωση να λάβει κάθε πρόσφορο μέτρο για την παύση και μη επανάληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης, καθώς και για την άρση των συνεπειών της. Προϋπόθεση, συνεχίζει, αποτελούσε η διερεύνηση των καταγγελιών της και η κατάληξη σε συμπέρασμα που να τις επιβεβαιώνει.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως, έρευνα των ισχυρισμών της παραπονούμενης δεν έγινε παρά δύο και πλέον χρόνια μετά την υποβολή τους και μόνον αφού είχαν εκ μέρους της Επιτρόπου κατ’ επανάληψη σταλεί επιστολές, στις οποίες γινόταν αναφορά στην καταγγελία περί μη διερεύνησης των υποβληθεισών προς την εργοδοτική πλευρά καταγγελιών. «Η στάση αυτή, της αδράνειας δηλαδή, την οποία τήρησε ο εργοδότης της καταγγείλασας, συνιστά παραβίαση της υποχρέωσής του, όπως αυτή διαγράφεται στο άρθρο 12(3) των Νόμων (παρ. 5 πιο πάνω) τον καθιστά, δε, γενικώς ομιλώντας, συνυπεύθυνο του δράστη της σεξουαλικής παρενόχλησης», αναφέρει η Επίτροπος.

Συνεχίζοντας, η Επίτροπος αναφέρει ότι όταν επιχειρήθηκε η διερεύνηση των καταγγελιών της παραπονούμενης, από όσα ο Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής του Νοσοκομείου Λευκωσίας έθεσε υπόψην της, προκύπτει ότι αυτό που διερευνήθηκε δεν ήταν η πιθανότητα η καταγγείλασα να είχε πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης από συνάδελφό της, όπως ήταν η καταγγελία της, αλλά η πιθανότητα ο τελευταίος να είχε διαπράξει πειθαρχικό αδίκημα.

Τονίζει επίσης ότι από πλευράς του εργοδότη της παραπονούμενης δεν αναφέρεται ούτε και το αν έχει εισαχθεί και εφαρμόζεται κώδικας συμπεριφοράς για αποτροπή πράξεων σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο, στον οποίο να προβλέπονται και οι διαδικασίες διερεύνησης τέτοιων καταγγελιών. Εισήγηση της Επιτρόπου την οποία υπέβαλε στον Υπουργό Υγείας, είναι η εισαγωγή κώδικα συμπεριφοράς για αποτροπή πράξεων σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο, στον οποίο να προβλέπεται και η διαδικασία η οποία πρέπει να ακολουθείται για διερεύνηση των καταγγελιών αυτών.

2. Σε σχέση με την εργαζόμενη στη CYTA, η Επίτροπος διαπίστωσε ότι ορίστηκαν ερευνώντες λειτουργοί για διερεύνηση των καταγγελιών μόνο μετά που η ίδια απέστειλε επιστολή με την οποία ζητούσε τις θέσεις της CYTA για τις καταγγελίες, παρόλο που η ίδια ενημέρωσε για το θέμα τον τότε Διευθυντή Επιχειρηματικής Αγοράς της Αρχής, από τον Οκτώβριο του 2011.

Πάντως, σημειώνει η Επίτροπος, η CYTA έχει διαμορφώσει και κοινοποιήσει στο προσωπικό της, από το έτος 2007 «Κώδικα Πρακτικής για την αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Παρενόχλησης και Παρενόχλησης στην Εργασία», αντίγραφο του οποίου απέστειλε στην Επίτροπο.

Για το θέμα όμως, η Επίτροπος εισηγείται όπως σε κάθε Κώδικα Συμπεριφοράς για πρόληψη και αποτροπή του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης, να υπάρχει πρόνοια περί αντιστροφής του βάρους απόδειξης, και συγκεκριμένα όπως το καταγγελλόμενο πρόσωπο υποχρεούται να αποδείξει ότι τέτοια παράβαση δεν υπήρξε.

Για τη διερεύνηση που έγινε από πλευράς της CYTA στο θέμα της παραπονούμενης, η Επίτροπος δεν διστάζει (όπως αναφέρει χαρακτηριστικά), να εκφέρει την άποψη ότι ήταν «επιδερμική και για το φαίνεσθαι, χωρίς πραγματική έγνοια για τα δικαιώματα της καταγγείλασας και τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν οι Νόμοι στους εργοδότες».

Περαιτέρω, συνεχίζει, «ήταν μάλλον προστατευτική για το καταγγελθέν πρόσωπο και με πιθανό γνώμονα τη διατήρηση ‘ηρεμίας’ στην Υπηρεσία, σε καμία, δε, περίπτωση υποστηρικτική προς την καταγγείλασα που, ενώ φέρεται να υπήρξε, επανειλημμένα και επί μακρόν, το θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης από προϊστάμενούς της, αντί να επιδειχθεί ο απαιτούμενος ζήλος για αποκατάσταση και δικαίωσή της, λήφθηκαν (όχι μία φορά) αποφάσεις μετακίνησής της (ενώ στο παρελθόν έγινε και αποκοπή από το μισθό της)».
 offsite.com.cy