ΕΕ: Ζωτικής σημασίας η αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποφασισμένη να ενισχύσει περαιτέρω τη δράση της ενάντια στην αντιμικροβιακή αντίσταση για την περίοδο μετά το 2016, δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ στη EurActiv.com, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς ότι το θεσμικό όργανο της ΕΕ δεν έχει την πολιτική βούληση να το πράξει.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η μικροβιακή αντοχή (AMR) είναι η ικανότητα ενός μικροοργανισμού – όπως τα βακτήρια και οι ιοί – να εμποδίζουν τις αντιμικροβιακές ουσίες, ιδιαίτερα τα αντιβιοτικά, από το να δρουν εναντίον του.

Η αντοχή στα φάρμακα, η οποία προκαλείται κυρίως από την υπερβολική και ακατάλληλη χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων όπως τα αντιβιοτικά, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Καθώς οι κλασικές θεραπείες καθίστανται αναποτελεσματικές, οι λοιμώξεις αναπτύσσονται και εξαπλώνονται.

Ένας συνδυασμός παραγόντων όπως η κακή γνώση επί του θέματος, καθώς και η τάση των γιατρών τους ασθενείς κλίση να χορηγούν αντιβιοτικά «πολύ εύκολα» συνέβαλλαν στη σημαντική αύξηση της αντοχής στα φάρμακα.

Ο ρόλος των γιατρών

Για την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Δημόσιας Υγείας (EPHA), μια ομάδα υπεράσπισης της δημόσιας υγείας, η αλλαγή της προσέγγισης όσον αφορά τα αντιβιοτικά δεν θα είναι εύκολη και απαιτεί συνεχή προσπάθεια.

Ο πρόεδρος της EPHA, Archie Turnbull, είπε στη EurActiv.com ότι ο λόγος πίσω από την αυξημένη χρήση αντιβιοτικών ήταν ότι οι ασθενείς και η ιατρική κοινότητα δεν έχουν λάβει υπόψη το γεγονός ότι η αντίσταση εξελίσσεται.

Τόνισε ότι, αντί να γίνεται χρήση αντιβιοτικών σε έκτακτη ανάγκη ή ως έσχατη λύση, χρησιμοποιούνται ως πρώτη γραμμή άμυνας εναντίον μιας μόλυνσης.

«Γενικά υπάρχει μια τάση μεταξύ των γιατρών να χορηγούν αντιβιοτικά για κάτι πολύ πιο ήπιο», δήλωσε ο Turnbull. «Αντί να κρατάνε τα αντιβιοτικά για κάτι πιο σοβαρό, η χρήση τους έχει γίνει πλέον σύνηθες φαινόμενο», πρόσθεσε, λέγοντας ότι και στον τομέα της κτηνοτροφίας επικρατεί παρόμοια κατάσταση.

«Συνταγογραφούνται προληπτικά, έτσι ώστε αντί να χρησιμοποιούνται για την ίαση μιας ασθένειας, να χρησιμοποιούνται για την πρόληψη μιας ασθένειας», δήλωσε ο Turnbull. «Χορηγούνται κατά κάποιο τρόπο ως εμβολιασμός».

«Στα ζώα, ειδικά στα βοοειδή, δίνονται αντιβιοτικά για να παίρνουν περισσότερο βάρος γρήγορα. Έτσι χρησιμοποιούνται λοιπόν και για λόγους ανάπτυξης.»

Ποια είναι η λύση;

Για τον Turnbull, η μόνη λύση για αυτό το φαινόμενο είναι η ειδική εκπαίδευση στους γιατρούς, στους φαρμακοποιούς και στους ασθενείς.

Οι φαρμακευτικές εταιρείες αρχίζουν επίσης να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο και βρίσκονται ήδη σε συνεργασία με τους γιατρούς, παρέχοντάς τους εκπαιδευτικό υλικό και πληροφορίες για το πώς να χρησιμοποιούν ένα φάρμακο κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.

Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής

Το 2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε ένα σχέδιο δράσης κατά των αυξανόμενων κινδύνων από την μικροβιακή αντοχή. Το σχέδιο αυτό λήγει το Νοέμβριο.

Σε συνέδριο στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα (9 Σεπτεμβρίου), η EPHA κατηγόρησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για «αμέλεια ενάντια στην μεγαλύτερη απειλή του 21ου αιώνα για την υγεία».

Σε μια δήλωση της μετά το συνέδριο, η EPHA υπονόησε ότι ο Xavier Prats-Monné, Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας, δεν έχει την υποστήριξη υψηλότερων στελεχών της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής.

«Ο Prats-Monné εξήγησε ότι η έλλειψη δέσμευσης έξω τη Γενική Διεύθυνση για την οποία είναι αρμόδιος αποτελεί το κύριο εμπόδιο για ένα σχέδιο δράσης σχετικά με την μικροβιακής αντοχής για το 2017», ανέφερε η δήλωση.

Η προφανής απροθυμία της Επιτροπής για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της  είναι αξιοσημείωτη, καθώς το θέμα αποτελεί σπάνιο αντικείμενο συναίνεσης μεταξύ των οργανισμών υγείας και της φαρμακοβιομηχανίας.

Η EPHA και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA) απέστειλαν επιστολή στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ χθες (15 Σεπτεμβρίου), καλώντας τον να αναλάβει άμεση δράση σχετικά με το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της AMR. Στην επιστολή, εξέφρασαν επίσης την απογοήτευσή τους για την έλλειψη αναφοράς του κατά την ετήσια ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης στο ρόλο της Ευρώπης στην υγεία.

Ωστόσο, πηγές της Επιτροπής είπαν στη EurActiv ότι η ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης, και το χθεσινό υλικό, δεν αντανακλούν το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής, το οποίο αναμένεται το φθινόπωρο.

Σε επικοινωνία με την EurActiv, εκπρόσωπος της Επιτροπής τόνισε ότι, στην πρώτη περίπτωση, η δήλωση της EPHA δεν αντικατοπτρίζει με ακρίβεια τη συζήτηση.

«Συγκεκριμένα, είναι ανακριβής ο ισχυρισμός ότι ο Γενικός Διευθυντής Xavier Prats υπονόησε έλλειψη πολιτικής βούλησης της Επιτροπής ή άλλων Γενικών Διευθύνσεων για την AMR. Αυτό που είπε είναι ότι δεν υπάρχει καμία επιβεβαίωση ενός νέου σχεδίου δράσης της ΕΕ για την μικροβιακή αντοχή όταν λήξει το τρέχον, επειδή το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2017 δεν έχει ακόμη εγκριθεί», σημείωσε ο αξιωματούχος της Επιτροπής.

Κληθείς να σχολιάσει την ανοικτή επιστολή, τόνισε ότι «για μια ακόμη φορά» η Επιτροπή θα διατηρήσει την AMR ψηλά στην πολιτική ατζέντα της.

«Το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2011 σχετικά με την AMR πρόκειται να αξιολογηθεί και να επιδιώκουμε να ανανεώσουμε και να αναβαθμίσουμε τις δραστηριότητες σχετικά με την μικροβιακή αντοχή για την περίοδο μετά το 2016», επεσήμανε ο εκπρόσωπος.
Euractiv