Τράπεζες: Crash test το πρώτο τρίμηνο για τη διετία 2017-18

Crash test για το πώς θα εξελιχθεί η διετία 2017-18 για τη χώρα, την οικονομία και τις τράπεζες θα αποτελέσει το α τρίμηνο της νέας χρονιάς καθώς στη διάρκειά του θα κριθεί, σε σημαντικό βαθμό, αν εξασφαλισθούν οι προυποθέσεις επιστροφής της χώρας στην ομαλότητα, ή αντίθετα ενεργοποιηθεί νέος κύκλος καταστροφικής αβεβαιότητας.



Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ανακούφισης του χρέους, που αποφάσισε το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, αποκάλυψαν τη μεγάλη απόσταση, η οποία χωρίζει ΔΝΤ και Γερμανία, όσον αφορά στο ελληνικό πρόγραμμα.

Υπό την πίεση της Γερμανίας, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν να παραμείνει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5%, το 2018, ζητώντας αντίστοιχες φιλόδοξες επιδόσεις για μερικά χρόνια ακόμη, χωρίς να προσδιορίζεται ακριβώς η χρονική διάρκεια.

Το ΔΝΤ από την πλευρά του επιμένει ότι ο παραπάνω στόχος δεν είναι ρεαλιστικός και ζητά, εφόσον δεν υπάρξει μεγαλύτερη ανακούφιση χρέους και μείωση του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος στο 1,5%, να ληφθούν πρόσθετα μέτρα περικοπών στις φοροαπαλλαγές και τις συντάξεις, ύψους 4,2 με 4,5 δις ευρώ, προκειμένου να επιτευχθεί διατηρήσιμα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%.

Τραπεζίτες και στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι, αν οι εταίροι και πιστωτές δεν έχουν αποφασίσει να «σπρώξουν» την Ελλάδα σε εκλογές, η κυβέρνηση πρέπει να ολοκληρώσει την αξιολόγηση και να συνεχίσει την εφαρμογή του προγράμματος, ποντάροντας ότι η πορεία της οικονομίας θα είναι τέτοια, ώστε να μην χρειασθεί η ενεργοποίηση, το 2018, των πρόσθετων μέτρων που ζητά το ΔΝΤ να ψηφισθούν άμεσα.

Μια τέτοια κίνηση θα στείλει ισχυρό μήνυμα στις αγορές, μειώνοντας σημαντικά το ρίσκο εκτροπής της χώρας. Οι ίδιοι αισιοδοξούν ότι ΔΝΤ και Γερμανία θα φθάσουν σε ένα συμβιβασμό, που θα επιτρέψει την παραμονή του Ταμείου στο πρόγραμμα ως τεχνικού συμβούλου, εκτιμώντας πάντως ότι η διαπραγμάτευση θα κυλήσει αργά.

Η πίεση των τραπεζιτών, για να κλείσει χωρίς πρόσθετες καθυστερήσεις η δεύτερη αξιολόγηση, δεν είναι τυχαία. Σε μακροοικονομικό και πολιτικό επίπεδο, οι εξελίξεις, το 2017, θα κρίνουν, αν η χώρα επανέλθει στις αγορές και ως εκ τούτου αν μπορεί να διαχειρισθεί τις δανειακές της ανάγκες από τα μέσα του 2018, όταν τελειώνει το πρόγραμμα.

Σε επίπεδο τραπεζών, η επίτευξη των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το 2017, θα καθορίσουν ευνοϊκότερες παραμέτρους για τα σενάρια του πανευρωπαϊκού stress test του 2018, κάτι που θα κρίνει εν πολλοίς και το αν χρειασθούν ή όχι νέα ανακεφαλαιοποίηση.

«Σε ένα τόσο ρευστό περιβάλλον, γεμάτο αβεβαιότητες και απρόβλεπτους κινδύνους σε παγκόσμια κλίμακα, έχει κρίσιμη σημασία να αξιοποιείται στο έπακρο κάθε ευκαιρία στο χρονικό παράθυρο που παρουσιάζεται» ανέφερε προφητικά, στις αρχές Δεκεμβρίου ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φ. Καραβίας.

Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ως το τέλος Φεβρουαρίου, σε συνδυασμό με τα μέτρα βραχυχρόνιας ανακούφισης του χρέους, ανοίγουν το δρόμο για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και την δοκιμαστική έξοδο του Δημοσίου στις αγορές ακόμη και εντός του β τριμήνου της νέας χρονιάς.

Αν το παράθυρο ευκαιρίας χαθεί και η διαπραγμάτευση τραβήξει πέραν του Φεβρουαρίου, ο κίνδυνος είναι να αυξηθεί το default risk καθώς υπάρχουν λήξεις ομολόγων, που πρέπει να αποπληρωθούν. Επιπρόσθετα, η χώρα κινδυνεύει να βγει στις αγορές, όταν πια ΕΚΤ και FED θα μαζεύουν την παρεχόμενη ρευστότητα ( tapering), με αποτέλεσμα να χαθεί το παράθυρο ευκαιρίας για δανεισμό με φθηνό κόστος, τόσο για το Δημόσιο, όσο και για τις τράπεζες και τις μεγάλες εγχώριες επιχειρήσεις.

Το σύνολο της αγοράς συμφωνεί ότι πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί μια μακροχρόνια διαπραγμάτευση.

«Έχει αποδειχθεί πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν ότι η καθυστέρηση έχει μεγαλύτερο κόστος από το επιδιωκόμενο όφελος κάθε φορά που παρατείνεται η διαπραγμάτευση με τους εταίρους και πιστωτές» αναφέρει υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος, τονίζοντας ότι η επιστροφή της αβεβαιότητας θα κρατήσει τη χώρα μακριά από τα ραντάρ των επενδυτών, σε μια χρονιά που προβλέπεται ανάπτυξη 2,5% με 2,7% ( σ.σ η υψηλότερη επίδοση της τελευταίας 10ετίας).

Ο εφιάλτης μακρόσυρτης διαπραγμάτευσης και εκλογών

Ο εφιάλτης των τραπεζικών διοικήσεων είναι να εξελιχθεί μακρόσυρτα η διαπραγμάτευση και η αδυναμία εξεύρεσης λύσης να οδηγήσει σε πρό- ωρες εκλογές την Άνοιξη. Πρόκειται για ένα καταστροφικό σενάριο, ιδιαίτερα αν η προσφυγή στις κάλπες γίνει σε κλίμα ακραίας πόλωσης στις σχέσεις μεταξύ κυβέρνησης και εταίρων- πιστωτών.

Σε αυτή την περίπτωση κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα όχι μόνο ο κύκλος θετικών εξελίξεων του 2017 ( ένταξη στο QE, ανάκτηση εμπιστοσύνης, επιτυχής έξοδος στις αγορές, προσέλκυση ξένων επενδύσεων με αφορμή και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων) αλλά όλο το πρόγραμμα, με το ενδεχόμενο του Grexit να επανέρχεται στο προσκήνιο.

Στον αντίποδα μια προσφυγή στις κάλπες τον Φεβρουάριο και ένα εκλογικό αποτέλεσμα που να δίνει αυτοδύναμη κυβέρνηση ή μια κυβέρνηση συνεργασίας, χωρίς να χαθεί χρόνος, θα αποτελέσει θετική εξέλιξη, και θα αναγνωσθεί θετικά από τις αγορές.

Κάτι τέτοιο πάντως δεν προεξοφλείται αυτή τη στιγμή στις τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων και στις – τραπεζικές- μετοχές.

Πρώτος σοβαρός έλεγχος για κόκκινα τον Μάρτιο

Αλληλένδετες με τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις είναι οι ενέργειες που πρέπει να δρομολογήσουν οι τράπεζες εντός του α τριμήνου για τη μείωση των κόκκινων δανείων. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα επιλύσει και τις περισσότερες από τις εναπομείνασες εκκρεμότητες όσον αφορά στο θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.

Πέρα από τις έως τώρα προσπάθειες των τραπεζών και τις αλλαγές στο νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που έχουν ήδη δρομολογηθεί, απαιτούνται σύμφωνα με την ΤτΕ μεταξύ άλλων να γίνουν ακόμη τα εξής:

• Εισαγωγή πλαισίου για την εξωδικαστική διευθέτηση οφειλών
• Τροποποίηση στη νομοθεσία για ζητήματα που σχετίζονται με τη φορολογική μεταχείριση των προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο και των διαγραφών δανείων, με τα δικαιώματα των πιστωτών έναντι των μη συνεργαζόμενων μετόχων κατά την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων, με τη νομική προστασία των στελεχών των τραπεζών και δημόσιων φορέων κατά την εξυγίανση επιχειρήσεων και με τη διαμόρφωση ασφαλούς και αποτελεσματικού πλαισίου αντιμετώπισης κοινών οφειλετών σε περισσότερες από μία τράπεζες.

Στα τέλη Μαρτίου αναμένεται στην Αθήνα κλιμάκιο του SSM που θα ελέγξει τις επιδόσεις των τραπεζών στο μέτωπο της μείωσης των κόκκινων δανείων. Ο έλεγχος θα αποτελέσει το πρώτο σοβαρό τεστ καθώς οι στόχοι των δύο προηγούμενων τριμήνων ήταν χαμηλοί και η επίτευξή τους από τις τράπεζες εύκολη.

Αν από τον έλεγχο προκύψουν αποκλίσεις, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός θα ζητήσει διορθωτικές κινήσεις από τις τράπεζες.



Από την εφημερίδα Nextdeal, τεύχος 373