ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΑΡΤΑΣ:Ο Κόσμος Είναι Μεγάλος και η Σωτηρία της Ψυχής Βρίσκεται Στη Γωνία

Έπειτα από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα, ο Άλεξ δεν μπορεί να θυμηθεί ούτε ποιο είναι το όνομά του. Για να μπορέσει να του επαναφέρει τη μνήμη, ο παππούς του ο Μπάι Νταν ταξιδεύει στη Γερμανία προκειμένου να οργανώσει ένα ταξίδι στο παρελθόν, ένα ταξίδι μνημών πίσω στη χώρα που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Βουλγαρία, 1980. Σύννεφα «γεμίζουν» τα μέχρι τότε ειδυλλιακά παιδικά χρόνια του Άλεξ, ο οποίος ζει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη. Η τοπική αστυνομία πιέζει τον πατέρα του να κατασκοπεύσει και να καταδώσει τον πεθερό του, τον Μπάι Νταν, που είναι ο βασιλιάς του ταβλιού στην περιοχή. Η οικογένεια πολύ γρήγορα αποφασίζει να μεταναστεύσει στη Δύση για να γλιτώσει από όλα αυτά. 25 χρόνια μετά ο Άλεξ βρίσκεται στο νοσοκομείο μετά από έναν βαρύ τροχαίο, στο οποίο σκοτώθηκαν και οι δυο του γονείς. Εκεί πηγαίνει να τον βρει ο παππούς του, που θέλει να τον βοηθήσει. Ενώ «ταξιδεύουν» διαμέσου του χρόνου και του τόπου, διασχίζουν τη μισή Ευρώπη παίζοντας τάβλι, το πιο απλό και συνάμα περίπλοκο από όλα τα παιχνίδια. Αυτή η καθημερινότητα βοηθά τον Άλεξ να συνειδητοποιήσει ποιος είναι, καθώς το τάβλι μπορεί να ξεκλειδώσει όλο του το παρελθόν. Ο Άλεξ βγαίνει από το νοσοκομείο, επιστρέφει στη Βουλγαρία, ανακτά τη μνήμη του, και πλέον ζει όπως πάντα ήθελε. Η ιστορία βασίστηκε στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Ilija Trojanow, που έγινε μπεστ σέλερ στη Βουλγαρία.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Πολλοί από τους φίλους και τους συγγενείς μου μετανάστευσαν στη Δύση έχοντας στις αποσκευές τους ελπίδες και όνειρα. Στη συνέχεια, οι ελπίδες αυτές ανακατεύτηκαν με τη νοσταλγία και τη σύγχυση, όπως ακριβώς συμβαίνει με μια ξένη γλώσσα όταν αυτή διεισδύει στη ντόπια λαλιά του καθενός. Μένεις ή φεύγεις; Επιστρέφεις στο σπίτι σου ή προσπαθείς να προσαρμοστείς στη νέα σου πατρίδα; Σε ποιον κόσμο ανήκεις : σε αυτόν που γεννήθηκες ή σε αυτόν που θα πεθάνεις;
Για πρώτη φορά στον κινηματογράφο, η ταινία «Ο κόσμος είναι μεγάλος και η σωτηρία της ψυχής βρίσκεται στη γωνία» ασχολείται με το τάβλι, τη φιλοσοφία του και τη δική του θεώρηση για τον κόσμο. Η γοητεία των παιχτών του ταβλιού, το λεκτικό τους ιδίωμα και τα χαρακτηριστικά τους αστεία, καθώς και η αινιγματική ατμόσφαιρα που υπάρχει στα στέκια του παιχνιδιού, όλα αυτά φτιάχνουν έναν ιδιαίτερο κόσμο. Το τάβλι είναι το αρχαιότερο παιχνίδι. Το συναντάς σε όλο τον κόσμο, είναι όμως πιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Βαλκάνιων. Στην ιστορία της ταινίας μου, μέρος του χαρακτήρα των ηρώων είναι το τάβλι : καθοδηγεί τα πεπρωμένα τους διαμέσου του χρόνου και του τόπου. Οδηγός σε αυτό το ταξίδι είναι ο Μπάι Νταν, ο βασιλιάς του ταβλιού. Ευφυής και ευγενικός, η «φωνή» του οδηγεί τα γεγονότα με τη φρόνηση και το χιούμορ ενός σύγχρονου φιλοσόφου.
Στόχος μου ήταν να μεταφέρω στην οθόνη μια μαγική ιστορία, γεμάτη χιούμορ, που να υμνεί τόσο την επίλυση κάθε δυσκολίας της ζωής όσο και την έλξη των αντίθετων ανθρώπινων χαρακτήρων. Μια ιστορία στην οποία όλα είναι δυνατά καθότι «ο κόσμος είναι μεγάλος και η σωτηρία της ψυχής βρίσκεται στη γωνία».

Αξιολόγηση
Το βουλγαρικό The World is Big and Salvation Lurks around the Corner είναι ένα συγκινητικό road movie που έκανε αίσθηση πριν δύο χρόνια στη γείτονα Βουλγαρία και έχει έκτοτε συλλέξει πάνω από 20 βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ! Είναι μια ταινία με καθαρά μηνύματα και δυνατές αλήθειες για τη βαλκανική ψυχή (Βαλκάνια, όπως λέει χαρακτηριστικά η ταινία, είναι "εκεί που η Ευρώπη τελειώνει, αλλά ποτέ δεν αρχίζει"!) Μπορεί σε κάποιους τα μηνύματά της ταινίας να φανούν λίγο απλοϊκά, αλλά νομίζω ότι δε συγκινούμαστε μόνο από βαθυστόχαστους προβληματισμούς - μερικές φορές το να μπορείς να διηγείσαι με άμεσο κινηματογραφικό τρόπο μια πραγματικά ενδιαφέρουσα ιστορία είναι ό,τι μόνο χρειάζεσαι!

Μέσω αλλεπάλληλων flash-back η ταινία του Stephan Komandarev διηγείται την ιστορία του νεαρού Aleksander Georgiev και της οικογένειάς του, μια ιστορία προσφυγιάς και ξεριζωμού από την πατρίδα, μια ιστορία δύσκολων επιλογών και παιχνιδιών της μοίρας, μια ιστορία ελπίδων που νοηματοδοτούν την ύπαρξη μας ακόμα και όταν διαψεύδονται, πάνω από όλα άλλη μια ιστορία για το αποκρουστικό πρόσωπο του καθεστώτος όπως το γνώρισε καλά η Ανατολική.

Με βασικά όπλα την εμπνευσμένη μουσική υπόκρουση, το σφιχτό ρυθμό και την εξαιρετική ερμηνεία του Σέρβου (κι όχι Βούλγαρου) πρωταγωνιστή, του Balkan superstar Miki Manojlovic (τον έχουμε δει στις καλύτερες ταινίες του Kusturica και στο αριστουργηματικό Klopka) ο Komandarev πετυχαίνει να δημιουργήσει αληθινή συγκίνηση στους θεατές του και να συνδέσει την ιστορία του με τις δικές τους μνήμες. Και εντέλει το βασικό μήνυμά της ταινίας είναι σωστό: η ζωή όντως μοιάζει με ζαριά στο τάβλι, που ό,τι κι αν σου φέρει, ακόμα και άσσους, έχεις πάντα επιλογές και η έκβαση του παιχνιδιού είναι στα χέρια σου, αρκεί να κάνεις τις σωστές κινήσεις!