Όλγα Γεροβασίλη: Για πρώτη φορά με αξιοκρατία η επιλογή διευθυντών στο Δημόσιο

Συνέντευξη της Υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Όλγας Γεροβασίλη, στους δημοσιογράφους Απόστολο Μιχαλούδη και Νίκο Παπαδημητρίου για το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έχει «παγώσει» η διαπραγμάτευση, κ. υπουργέ; Και αν ναι, γιατί και ποιες πλευρές ευθύνονται; Φοβάστε ότι θα πιάσει… καλοκαίρι με ανοιχτή την αξιολόγηση;
Όλγα Γεροβασίλη: Η πραγματικότητα είναι ότι οι διαπραγματεύσεις, παρά τις υφιστάμενες δυσκολίες, προχωρούν, σημειώνεται μεγάλη πρόοδος στα περισσότερα ζητήματα, oι συζητήσεις σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων συνεχίζονται και αύριο που διεξάγεται η συνάντηση των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης, με προετοιμασμένες όλες τις πλευρές και με την πεποίθηση ότι όλα θα κλείσουν θετικά.
Η κύρια απόκλιση εντοπίζεται σε ζητήματα που αφορούν στις εμμονές του ΔΝΤ και, κυρίως, στα ζητήματα σχετικά με τη διατήρηση του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Αν όλες οι πλευρές εργαστούν με γνώμονα ότι η δεύτερη αξιολόγηση πρέπει να κλείσει και καταλάβουν ότι βρισκόμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε και η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο θα ολοκληρωθεί και η ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση θα είναι το επόμενο βήμα.
Δεν αγνοούμε ότι υφίστανται αντιθέσεις ανάμεσα στο ΔΝΤ και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη βιωσιμότητα του χρέους και τις προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Είναι, εξάλλου, αυτές οι αντιθέσεις απ’ τις οποίες προκύπτουν οι όποιες καθυστερήσεις, χωρίς ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης.
Όπως έχει διατυπωθεί επίσημα από πολλούς θεσμικούς παράγοντες, η επιθυμία όλων είναι να κλείσει η αξιολόγηση. Εκτιμούμε ότι στο αυριανό Eurogroup θα δοθεί θετικό σήμα, ώστε με τις απαραίτητες συγκλίσεις στα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και τα πρωτογενή πλεονάσματα να καταλήξουμε σε μια συνολική συμφωνία.
Ακούσαμε, ωστόσο, κορυφαίο κοινοτικό αξιωματούχο να διαμηνύει ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση, χωρίς συμφωνία στα εργασιακά. Θα κυριαρχήσει τελικώς η ατζέντα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου;
Όλγα Γεροβασίλη: Αυτή η ιστορία με τους διάφορους αξιωματούχους, κορυφαίους και μη, και τις υπαρκτές ή ανύπαρκτες δηλώσεις των οποίων φιλοξενούν και προβάλλουν ως επισπεύδοντες τα διάφορα εγχώρια και διεθνή μέσα, έχει αρχίσει να γίνεται βαρετή.
Εν πάση περιπτώσει, ο κοινοτικός αξιωματούχος στον οποίο αναφέρεστε δήλωσε ότι είναι εφικτή η τεχνική ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Όμως, και φαντάζομαι πως θα συμφωνείτε, δεν υπάρχει αρμοδιότερος κοινοτικός αξιωματούχος να μιλήσει για τη διαπραγμάτευση από τον επίτροπο κ. Μοσκοβισί, ο οποίος τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του ευρωπαϊκού κεκτημένου στα εργασιακά.
Κορυφαίος ευρωπαίος αξιωματούχος είναι και ο κ. Πιτέλα, πρόεδρος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του ευρωκοινοβουλίου, ο οποίος ενώπιον του έλληνα πρωθυπουργού ζήτησε την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, μάχη που πρέπει να δοθεί –όπως τόνισε– όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την Ευρώπη.
Οι θέσεις της κυβέρνησης είναι σαφείς για τα εργασιακά, γιατί διαπραγματευόμαστε από θέσεις αρχών. Διαπραγματευόμαστε σκληρά και αυτό κάποιοι το λένε καθυστέρηση, χωρίς να μας πουν τι ακριβώς εννοούν. Ρωτάμε τη ΝΔ, τι θα σήμαινε το γρήγορο κλείσιμο της αξιολόγησης όσον αφορά στα εργασιακά; Μήπως, τελικά, θα σήμαινε επικράτηση της ατζέντας του ΔΝΤ;
Συμβάλλει στην ποιότητα της πολιτικής ζωής η κατηγορία της κυβέρνησης ότι η αξιωματική αντιπολίτευση έχει την ατζέντα των πιστωτών μας;
Όλγα Γεροβασίλη: Ναι, συμβαλλει, γιατί αυτή είναι η αλήθεια και οι αλήθειες δεν πρέπει να κρύβονται. Όταν στρογγυλεύουμε τα πράγματα και επιδιδόμαστε σε πολιτικές αβρότητες που παραχαράσσουν την πραγματικότητα, γινόμαστε συνεργοί σε ένα πολιτικό παιχνίδι που δηλητηριάζει την πολιτική ζωή, που μόνο κακό μπορεί να προκαλέσει. Μια σοβαρή αντιπολίτευση θα ενίσχυε τη διαπραγματευτική θέση της χώρας, στηρίζοντας τον αγώνα της κυβέρνησης απέναντι σε παράλογες απαιτήσεις. Αυτή θα ήταν μια χρήσιμη αντιπολίτευση για τη χώρα.
Αντ’ αυτού, η ΝΔ παραμένει καθηλωμένη στο στρατηγικό αδιέξοδο που την έφερε ο κ. Μητσοτάκης με το να ζητά διαρκώς εκλογές, κάνοντας σημαία τις αποτυχημένες πολιτικές Σαμαρά. Με ορατή πλέον την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, η ΝΔ φάσκει και αντιφάσκει.
Αντίφαση πρώτη: Από τη μια μάς καλεί να κλείσουμε άρον άρον την αξιολόγηση με όποιο κόστος και από την άλλη μάς εγκαλεί ότι το κόστος της συμφωνίας είναι μεγάλο.
Αντίφαση δεύτερη: Κρίνοντας από τις δηλώσεις του αρχηγού της, η ΝΔ δεν φαίνεται να έχει ξεκαθαρίσει αν θέλει να κλείσει η αξιολόγηση ή αν θέλει εκλογές.
Αντίφαση τρίτη: Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δοκιμάζεται εσωτερικά, κάτι που πλέον δεν κρύβεται. Άλλα στελέχη του ζητούν την καταψήφιση των θετικών μέτρων και άλλα την ψήφισή τους.
Αυτή δεν είναι σοβαρή εικόνα κόμματος που υποτίθεται ότι είναι «έτοιμο» να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Είναι η εικόνα κόμματος που προσπαθεί να αποσταθεροποίησει την κατάσταση, ζητώντας ρεβάνς για τις απανωτές πολιτικές και ιδεολογικές του ήττες. Είναι εικόνα πολιτικών παραγόντων που δεν αντέχουν πια να είναι εκτός εξουσίας. Οι ηθικές και πολιτικές προτάσεις του κ. Μητσοτάκη είναι ληγμένες επιταγές χωρίς αντίκρισμα.
Στελέχη της κυβέρνησης έχουν θέσει θέμα αποκατάστασης συμβασιούχων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και προτείνουν σχετικό διακομματικό διάλογο. Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση είστε αποφασισμένοι να προχωρήσετε ακόμα και χωρίς τη συναίνεση της αντιπολίτευσης;
Όλγα Γεροβασίλη: Το θέμα των συμβασιούχων δεν είναι ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε σήμερα. Αντίθετα, η χαοτική κατάσταση, με τον κατακερματισμό των εργασιακών σχέσεων, είναι ένα θέμα που έχει προκύψει από την εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Εμείς καλούμαστε να διαχειριστούμε το πρόβλημα και να εξορθολογίσουμε την κατάσταση. Αυτό που ήδη ξεκινήσαμε να κάνουμε, λοιπόν, είναι η χαρτογράφηση όλου αυτού του περίπλοκου τοπίου για να καταγράψουμε ποιος και πού εργάζεται, για πόσο χρόνο και ποιες ανάγκες εξυπηρετούνται, ούτως ώστε, στο πλαίσιο του εφικτού και με σταδιακά βήματα, να ανατραπεί τελικά αυτή η πραγματικότητα.
Αυτό,όμως, που μας κάνει εντύπωση είναι η αντιπολίτευση, η οποία, όπως σας προανέφερα, είναι εκείνη που δημιούργησε συνειδητά αυτή την κατάσταση. Σήμερα, λοιπόν, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ με έναν άκρατο λαϊκισμό επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στο να μη δοθεί ποτέ λύση. Ζούμε τον απόλυτο παραλογισμό, καθώς μας κατηγορούν ότι δεν λύσαμε το πρόβλημα που δημιουργήθηκε στα χρόνια που εκείνοι κυβερνούσαν.
Οι θέσεις μας είναι σαφείς και ξεκάθαρες. Και κάθε βήμα μας είναι προσανατολισμένο στο να ξεδιαλύνουμε αυτό το θολό τοπίο, με απόλυτο πάντα σεβασμό στο νομικό πλαίσιο της χώρας και τη σχετική ενωσιακή νομοθεσία.
Πότε θα αρχίσει η επιλογή προϊσταμένων στη δημόσια διοίκηση. Με ποια κριτήρια θα γίνουν οι κρίσεις και σε τι διαφέρει η σχετική διαδικασία από αυτήν που ακολουθήθηκε την προηγούμενη φορά;
Όλγα Γεροβασίλη: Εντός των επόμενων ημερών ξεκινάει η διαδικασία κρίσεων για τις οριζόντιες θέσεις των Γενικών Διευθυντών, διοικητικού-οικονομικού. Στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, μάλιστα, θα δοθεί και στη δημοσιότητα το εγχειρίδιο δομημένης συνέντευξης, το οποίο αποτελεί προϊόν μιας σχολαστικής επεξεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Η διαδικασία επιλογής αυτή τη φορά προκύπτει από ένα αδιάβλητο πλαίσιο, ένα συγκερασμό ουσιαστικών και τυπικών προσόντων που θα οδηγήσει πράγματι στην επιλογή των πλέον ικανών στελεχών της Διοίκησης. Σε εντελώς, δηλαδή, αντίθετη λογική από αυτή των απ’ ευθείας αναθέσεων που διόγκωσαν τις παθογένειες και συνετέλεσαν στη δημιουργία πελατειακών σχέσεων, λογική που διατηρούσε και ενίσχυε η διαδικασία που είχε εφαρμοστεί επί υπουργίας του κ. Μητσοτάκη.
Δικός μας σκοπός είναι η αξιοποίηση ανθρώπων με αυξημένα τυπικά προσόντα και διοικητική εμπειρία, προς όφελος της δημόσιας διοίκησης και κατ’ επέκταση υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.
Αμέσως μετά, θα ακολουθήσουν και οι προκηρύξεις για τις υπόλοιπες θέσεις ευθύνης. Σε αυτό το σημείο και με αφορμή την ερώτησή σας,θα ήθελα να επισημάνω πως υπάρχουν φορείς στους οποίους δεν έχουν γίνει κρίσεις διευθυντών για περισσότερο από δέκα χρόνια. Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι η επιλογή προϊσταμένων έχει πάρει το χαρακτήρα της επιτακτικής ανάγκης και της βασικής προϋπόθεσης για να προχωρήσει η μεγάλη προσπάθεια που γίνεται από την κυβέρνηση για τη διοικητική ανασυγκρότηση της χώρας.
Το νέο σύστημα αξιολόγησης έχει προκαλέσει αντιδράσεις από συνδικαλιστικές ομοσπονδίες όπως η ΑΔΕΔΥ, η ΠΟΕΔΗΝ, και η ΠΟΕ-ΟΤΑ, οι οποίες καλούν τα μέλη τους σε αποχή. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να «παγώσει» η διαδικασία; Πιστεύετε ότι οι υπάλληλοι έχουν λόγους να φοβούνται το νέο σύστημα;
Όλγα Γεροβασίλη: Είμαστε υποχρεωμένοι να αποκαταστήσουμε τις έννοιες  των λέξεων και να πείσουμε τους εργαζόμενους γι’ αυτό. Αυτή η λέξη στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η «αξιολόγηση», για την οποία η πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης δημιούργησε αρνητικό φορτίο.
Το νέο σύστημα αξιολόγησης έχει αποκλειστικό σκοπό τη βελτίωση του παραγόμενου διοικητικού έργου, μέσω της ατομικής βελτίωσης των εργαζομένων. Εμείς έχουμε ως προτεραιότητα να βελτιώσουμε την οργάνωση και τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Βασική προϋπόθεση, λοιπόν, είναι να εφαρμοστεί και το νέο σύστημα αξιολόγησης.
Κατανοούμε την καχυποψία των εργαζομένων, αφού βίωσαν τον αυταρχισμό της προηγούμενης κυβέρνησης που εφάρμοσε ένα τιμωρητικού χαρακτήρα σύστημα, το οποίο είχε στηθεί επάνω στη λογική των απολύσεων. Ας μην ξεχνάμε,όμως, ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι αυτή που κατήργησε τους νόμους, με τους οποίους η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ στοχοποίησε δημοσίους υπαλλήλους και δημιούργησε υποχρεωτικά σχήματα διαθεσιμότητας και κινητικότητας ως δεξαμενή απολύσεων.
Εμείς είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε στη μεταρρύθμιση του κράτους και σε αυτή την προσπάθεια χρειαζόμαστε συνεργούς τους εργαζόμενους,για τους οποίους είμαστε εδώ για να συζητήσουμε καλόπιστα, να λύσουμε κάθε αμφιβολία, να διορθώσουμε οποιεσδήποτε παραλείψεις διαπιστωθούν και να υιοθετήσουμε οποιεσδήποτε διαφοροποιήσεις που προκύπτουν μέσα από έναν γόνιμο διάλογο.
Από τις 15 Απριλίου αρχίζει η εφαρμογή του νόμου για την κινητικότητα. Θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τότε τα νέα οργανογράμματα ώστε να ενταχθεί το σύνολο του Δημοσίου στο νέο σύστημα αποσπάσεων–μετατάξεων;
Όλγα Γεροβασίλη: Το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας αποτελεί μια τεράστια δομική μεταρρύθμιση που θα διασφαλίζει την αξιοκρατία και τη διαφάνεια στο νευραλγικό τομέα της δημόσιας διοίκησης. Για πρώτη φορά, η ελληνική πολιτεία αποφάσισε και προχώρησε στη θέσπιση ενός ανοιχτού και αδιάβλητου συστήματος κινητικότητας, κόντρα στις πελατειακές και ρουσφετολογικές πρακτικές του παρελθόντος. Σας θυμίζω ότι ο κάθε Έλληνας ήξερε ότι για να γίνει απόσπαση ή μετάταξη ήταν απαραίτητη προϋπόθεση να χτυπήσει την πόρτα ενός πολιτικού προσώπου. Το νέο σύστημα κινητικότητας έρχεται να εξαλείψει αυτές τις πρακτικές που ταλαιπώρησαν και υπήρξαν βάρος για τον εργαζόμενο τα προηγούμενα χρόνια.
Είναι γεγονός ότι υπήρξαν καθυστερήσεις στην κατάθεση των επικαιροποιημένων οργανογραμμάτων. Τον τελευταίο καιρό, όμως, ο ρυθμός έχει επιταχυνθεί σε σημαντικό βαθμό Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει, διασφαλίζοντας παράλληλα την ομαλή εφαρμογή του συστήματος. Είναι ένα σύστημα που θα ισχύσει πάγια και θα επιλύσει εκτός των άλλων ένα χρόνιο πρόβλημα του δημοσίου τομέα: το να βρίσκεται ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.