Φράουλες, φρούτο μεγάλης διατροφικής αξίας με σημαντικά οφέλη στην υγεία μας

της Kλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr

Αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό η φράουλα ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών (Rosaceae) με 15 περίπου είδη ιθαγενή των βόρειων εύκρατων περιοχών. Κατά πάσα πιθανότητα η καταγωγή της είναι από τη Χιλή. Ιδιαίτερα γνωστή στην Ελλάδα είναι η ευρωπαϊκή φράουλα που βρίσκεται και αυτοφυής σε λοφώδεις και δασώδεις και ημιδασώδεις περιοχές. Ο καρπός της άγριας αυτής φράουλας είναι μικρός ,εξαιρετικά γλυκός και νόστιμος.Οι σύγχρονες καλλιέργειες οδήγησαν στο να δημιουργηθεί μία ποικιλία με μεγάλους καρπούς γνωστή με την ονομασία Φράουλα Ανανάσα.

Οι καλλιεργήσιμες φράουλες προέρχονται από τις μικρές αγριοφράουλες, πολύ μικρά ευωδιαστά φρούτα του δάσους, που φυτρώνουν σε χώρες με εύκρατο κλίμα και οι οποίες μεταφυτεύθηκαν στους κήπους σχεδόν από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Οι φράουλες ήταν το αγαπημένο φρούτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κατά πάσα πιθανότητα η καταγωγή της φράουλας είναι από τη Χιλή. Ξεκίνησαν να καλλιεργούνται λίγο πριν τη χριστιανική εποχή και τύγχαναν ιδιαίτερης εκτίμησης από πολλούς αρχαίους Ρωμαίους. Οι γυναίκες στην αρχαιά Ρώμη έφτιαχναν μάσκες ομορφιάς χρησιμοποιώντας τις μικρές, ιδιαίτερα αρωματικές άγριες φράουλες των δασών της Ευρώπης.
Το 14o αιώνα, οι Γάλλοι ήταν φανατικοί λάτρεις της φράουλας. Ωστόσο, έπειτα από 100 χρόνια αρχίζουν να σερβίρονται οι φράουλες συνοδευμένες με σαντιγί. Η αρχή έγινε στην Αγγλία, σε μια δεξίωση του καρδινάλιου Γούλσι, το 1509.
Εμφανίστηκαν στην Ευρώπη, την εποχή του Μεσαίωνα και κατά την περίοδο αυτή είχαν εκτιμηθεί περισσότερο για τις ιατρικές τους ιδιότητες, παρά για τη μαγειρική τους αξία. Οι καλλιεργήσιμες φράουλες που απολαμβάνουμε σήμερα χρονολογούνται από το 19o αιώνα. Προέρχονται από τις μικρές κατακόκκινες άγριες φράουλες της Βιρτζίνια, που διασταυρώθηκαν με μεγαλύτερες κιτρινωπές κωνικές φράουλες από τη Χιλή, τις οποίες έφερε στη Βρετάνη (διοικητική περιοχή της Γαλλίας) ο Γάλλος καπετάνιος Φρεζιέ (Captain Frezier) το 1712, γι' αυτό και οι φράουλες στα γαλλικά λέγονται fraises. Όταν πέτυχαν την τέλεια ισορροπία γεύσης και μεγέθους, ο ενθουσιασμός για τις καλλιεργήσιμες φράουλες επικράτησε παντού. Από τότε είναι από τα πιο αγαπημένα φρούτα στον κόσμο.

Τις βρίσκουμε όλο το χρόνο ωστόσο η κορύφωση της παραγωγής τους είναι από τον Απρίλη μέχρι τον Ιούλιο.  Υπάρχουν περισσότερες από 600 ποικιλίες φράουλας, κάθε μια από τις οποίες διαφέρει σε γεύση, μέγεθος και υφή.



Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η θρεπτική αξία της φράουλας:

Διατροφική Αξία μιας κούπας (240ml) φράουλες:

Οι φράουλες έχουν πλούσια αντιοξειδωτική δράση, αρκεί να σκεφτεί κανείς πως ένα φλιτζάνι την ημέρα, που αντιστοιχεί σε 5-8 μεγάλες φράουλες προσδίδει περισσότερη βιταμίνη C από την συνιστώμενη ημερήσια δόση.

Η αντιφλεγμονώδης δράση της φράουλας είναι γεγονός καθώς οι φαινόλες που περιέχει μειώνουν τη δράση του ενζύμου COX που προκαλεί την φλεγμονή. Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα εμποδίζουν τη δράση αυτού του ενζύμου περιορίζοντας έτσι τη φλεγμονή που συναντάμε σε παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα, το άσθμα και ο καρκίνος.

Η γαστρίτιδα και οι φλεγμονές της βλεννώδους μεμβράνης του στομάχου, σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ. Μπορούν όμως να προκληθούν και από ιογενείς λοιμώξεις ή από τη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων όπως π.χ. η ασπιρίνη αλλά και αντιβιοτικών που χορηγούνται για την αντιμετώπιση του ελικοβακτηρίου του πυλωρού. Στην περίπτωση του έλκους οι συμβατικές θεραπείες πρέπει να λαμβάνονται σε συνδυασμό με φάρμακα τα οποία διαθέτουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Έτσι οι φράουλες μπορούν να αποτελέσουν μια φυσική αντιοξειδωτική λύση για το πρόβλημα.

Οι φράουλες έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλιο και μαγνήσιο, τα οποία είναι πολύ αποτελεσματικά στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης που προκαλείται από νάτριο. Είναι φρούτο πλούσιο σε πεκτίνη, η οποία ως διαλυτή φυτική ίνα που είναι συντελεί στη μείωση της χοληστερίνης.

Περιέχουν πολυφαινόλες, που μπορούν να προστατεύσουν τον εγκέφαλό μας από τη γήρανση και την απώλεια μνήμης. Οι πολυφαινολές, έχουν άριστα αποτελέσματα για γερή μνήμη, υγεία και τόνωση

Εκτός από τα πολύτιμα αντιοξειδωτικά, οι φράουλες έχουν πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά και συμβάλλουν αποτελεσματικά για την πρόληψη πολλών ασθενειών. Ανάμεσα στα οφέλη της φράουλας για τον οργανισμό μας, περιλαμβάνεται η προστασία των ματιών, η σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και η προστασία από την υψηλή αρτηριακή πίεση, την αρθρίτιδα, την ουρική αρθρίτιδα και τις καρδιοπάθειες.

Η βιταμίνη C, το φολικό οξύ και η ανθοκυάνη, μερικά από τα πολλά φλαβονοειδή που περιέχονται στις φράουλες, τα οποία έχουν εξαιρετικές αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες, αποτελούν μια εξαιρετική «ασπίδα» για την καταπολέμηση του καρκίνου και των όγκων. Η ημερήσια πρόσληψη φράουλας, φαίνεται πως μειώνει σημαντικά την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.

Ομορφιά και υγεία.

Οι φράουλες έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες που τις καθιστά μια καλή επιλογή για απώλεια βάρους. Μια διετής μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Nutrition έδειξε ότι άτομα που κατανάλωναν επιπλέον 8 γραμμάρια φυτικών ινών ανά 1.000 θερμίδες την ημέρα έχασαν περίπου 4 1/2 κιλά. Ένα φλιτζάνι φράουλες έχει 3γρ. φυτικών ινών και περισσότερο από τη συνιστώμενη ημερήσια δόση βιταμίνης C, ένα αντιοξειδωτικό που βοηθά το δέρμα να παραμένει υγιές.

Ως πλούσια πηγή φυτικών ινών βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, και έχουν καθαρτική, αιμοστατική, διουρητική και μαλακτική δράση, ενώ παράλληλα συμβάλλούν στην αποτοξίνωση του οργανισμού.

Η φράουλα είναι ένα από τα καλύτερα καθαριστικά των δοντιών μας με άριστες λευκαντικές ιδιότητες ειδικά για τις κηλίδες που αφήνουν ο καφές, το τσάι, το τσιγάρο, ενώ παράλληλα τα προστατεύει από την συσσώρευση οδοντικής πλάκας. Απλά συνθλίβουμε τις φράουλες και τρίβουμε τα δόντια μας πολύ καλά με τον πολτό.

Τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν, είναι γνωστό ότι επαναφέρουν την επιδερμίδα και έχουν αντιγηραντικές ιδιότητες.

Προσοχή στην αγορά τους

Θεωρούνται από τις πλέον επιβαρυμένες με φυτοφάρμακα τροφές. Προσέχετε να μην έχουν ζαρώματα και κακώσεις, να είναι καθαρές, ομοιόμορφες, με λαμπερό χρώμα, πράσινα φυλλαράκια στην κορυφή και ευδιάκριτες μικρές τρίχες στην επιφάνειά τους. Αγοράζετε όσες έχουν μικρό, ή και κανονικό μέγεθος. Μην υπερβάλλετε σε ποσότητες, καθώς χαλούν εύκολα. Προτιμάτε να τις καταναλώνετε στην εποχή τους, καθώς το υπόλοιπο διάστημα οι ποικιλίες διεγείρονται τεχνητά.

Οι βιολογικές φράουλες είναι καλή λύση, απλώς κοστίζουν περισσότερο.

Η κατανάλωση δεν ενδείκνυται σε περιπτώσεις έλκους, φλεγμονής των εντέρων και σπαστικής κολίτιδας. Ενδέχεται να ευθύνονται για αλλεργικά εξανθήματα, εξαιτίας του χνουδιού στην επιφάνειά τους.

Προσοχή στην κατανάλωσή της πρέπει να δίνουν και όσοι πάσχουν από νεφρική νόσο, θυρεοειδή ή αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη χοληδόχο κύστη και δεν παίρνουν φάρμακα.

Οι φράουλες είναι αλλεργιογόνο τρόφιμο για αυτό τα άτομα με αλλεργίες πρέπει να είναι προσεχτικά όταν τις καταναλώνουν ή τις χρησιμοποιούν...

Προσοχή στην συντήρηση τους

Οι φράουλες είναι ευαίσθητο φρούτο, μην τις αφήνετε σε θερμοκρασία δωματίου παρά μόνον λίγες ώρες. Μπορείτε, ωστόσο, να τις διατηρήσετε ολόκληρες με το πράσινο φυλλαράκι τους - αν προηγουμένως δεν τις έχετε πλύνει - σε γυάλινο αεροστεγές δοχείο, στο ψυγείο, μέχρι και δύο ημέρες.

Οι φράουλες πρέπει να αποθηκεύονται στο ψυγείο σε πλαστικό σκεύος με τρυπημένο κάλυμμα για να επιτρέπεται η διέλευση του κρύου αέρα.

Χρειάζεται να πλένονται καλά πριν καταναλωθούν διότι η τραχιά επιφάνεια τους ευνοεί τη συσσώρευση σκόνης και λιπασμάτων.

Μην τις αφήνετε να μουλιάσουν, όταν τις πλένετε : θα χάσουν το άρωμα και το χρώμα τους. Είναι προτιμότερο να τις βάλετε σε σουρωτήρι, και να ρίξετε άφθονο νερό (μαζί με τα κοτσανάκια τους). Φροντίστε να τις καταναλώσετε αμέσως μετά το πλύσιμο.