Βασίλης Γιόγακας:Η φέτα μετά τη CETA

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Documento
ΑΡΘΡΟ Β. ΓΙΟΓΙΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Ε.Ε. - ΚΑΝΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΕΤΑ
Πράγματι η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Ευρωπαϊκής Ένωσης - Καναδά (CETA) δεν προστατεύει την ελληνική φέτα κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μπορεί όμως να πει κανείς ότι το αποτέλεσμα ήταν το ελάχιστο δυνατό κακό, το mini made malis των Λατίνων. Ή ότι το ισοζύγιο των όσων προβλέπονται για το κορυφαίο ελληνικό Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης είναι θετικό.

Από τη μία, οι παραγωγοί του Καναδά που έφτιαχναν τυρί μέχρι και τον Οκτώβριο του 2013 και το ονόμαζαν φέτα, μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν.

Από την άλλη, ο Καναδάς δε θα μπορεί να εξάγει τυρί με την ονομασία φέτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κανένα προϊόν που κυκλοφορεί στην καναδική αγορά μετά τον Οκτώβριο του 2013 δε μπορεί να χαρακτηριστεί φέτα. Είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται στη συσκευασία του ότι είναι τυρί «στυλ φέτας», «τύπου φέτας», «απομίμηση φέτας» (στην ουσία πρόκειται για λευκό τυρί με βάση το αγελαδινό γάλα). Με απαγορευμένη τη χρήση ελληνικών συμβόλων και υποχρεωτική την αναγραφή της γεωγραφικής προέλευσης. Η ελληνική φέτα είναι μεταξύ των 5 τυριών και των 145 προϊόντων που με τη συμφωνία αυτή ο Καναδάς αναγνωρίζει ως Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης. Επίσης ανήκει στα ελληνικά προϊόντα για τα οποία καταργούνται οι δασμοί εισαγωγής τους, σήμερα είναι από 8-12%, και άρα γίνονται πιο ανταγωνιστικά σε μία αγορά 30 εκατομμυρίων.

Και πάλι, ίσως κάποιοι σκεφθούν ότι στην καναδική αγορά η ελληνική φέτα θα έχει να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό ποιοτικά διαφορετικών ή «κατώτερων» τυριών. Όμως ο Καναδάς αποτελεί μια αγορά χαμηλής ζήτησης για τη φέτα μας. Το 2015 εξαγάγαμε σε αυτόν μόλις 590 τόνους σε σύνολο 63.921 τόνων που διατέθηκαν εκτός Ελλάδας. Ο Καναδάς, δηλαδή απορροφά λιγότερο από το 1% των ελληνικών εξαγωγών φέτας!

Μήπως λοιπόν όλος αυτός ο θόρυβος που έχει προκληθεί είναι υπερβολικός; Μήπως αυτό που έχει σημασία είναι να δούμε πώς μπορούμε να αυξήσουμε το μερίδιο της φέτας εκεί που ήδη υπάρχει υψηλή ζήτηση, δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Εκεί δηλαδή όπου διατίθεται πάνω από το 80% της ποσότητας που εξάγουμε και όπου η ελληνική φέτα απολαμβάνει προστασία ως Π.Ο.Π.; Να σημειωθεί επίσης ότι σήμερα η ζήτηση για φέτα διεθνώς εκτιμάται στους 600.000 τόνους, 5πλάσια της ελληνικής παραγωγής και 10πλάσια της εξαγωγής.

Πριν επομένως δούμε απειλές για τη φέτα, ενώ η παραγωγή δε μπορεί να καλύψει παρά ένα μικρό μέρος των αναγκών, έχουμε μπροστά μας «πεδίο δόξης λαμπρόν»: η πρόκληση είναι να αυξήσουμε την παραγωγή μας χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα του προϊόντος. Με πολιτικές που θα επενδύουν στην έρευνα και την ανάπτυξη, στην εκπαίδευση, στο μάρκετινγκ και στη διαφύλαξη των μοναδικών χαρακτηριστικών της ελληνικής φέτας που είναι και το κλειδί της ποιότητάς της. Αυτή είναι η σημαντική μάχη που καλούμαστε να δώσουμε ως χώρα. Τα άλλα είναι «καυγάς για το πάπλωμα»…