Ζαγόρι: Οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Χειροτεχνίας ήρθαν για να μείνουν

Με ευχή και στόχο ο εορτασμός των Ευρωπαϊκών Ημερών Χειροτεχνίας να καταστεί θεσμός, ολοκληρώθηκαν οι τριήμερες εκδηλώσεις στο Ζαγόρι. Η αυλαία έπεσε το μεσημέρι της Κυριακής 2 Απριλίου στο Ριζάρειο Χειροτεχνικό Κέντρο Μονοδενδρίου με την ημερίδα που πραγματοποιήθηκε εκεί από τους διοργανωτές και την έκθεση χειροτεχνημάτων στους χώρους του.

Ο φετινός θεματικός άξονας του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Χειροτεχνίας είχε τίτλο: «Χτίζουμε σχέσεις, αναπτύσσουμε δεσμούς» και γιορτάστηκαν, το τριήμερο 31 Μαρτίου, 1 και 2 Απριλίου 2017, για δεύτερη χρονιά. Πέρυσι οι εκδηλώσεις αφορούσαν μόνο στο Ζαγόρι και φέτος επεκτάθηκαν και στα Γιάννενα, με τη συμμετοχή πολλών εργαστηρίων και του Μουσείου Αργυροτεχνίας.

Διοργανωτής ήταν και αυτή τη χρονιά ο Δήμος Ζαγορίου, μαζί με το Εθνικό Πάρκο της Βόρειας  Πίνδου, το Ριζάρειο Χειροτεχνικό Κέντρο και το Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς.

Η πρωτοβουλία, για την «έλευση» της γιορτής αυτής στην χώρα μας και ειδικότερα στο Ζαγόρι, (το επίκεντρο της είναι η Γαλλία με συντονιστή το Εθνικό Ινστιτούτο των Χειροτεχνικών Επαγγελμάτων), ανήκει στην Ελένη Παγκρατίου από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Ζαγορίου, η οποία αναφέρθηκε στο ιστορικό της προσπάθειας, από ένα πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης που υλοποιήθηκε και  σημείωσε ότι,  «φέτος επεκτείναμε τις δράσεις μας με συμμετοχή εργαστηρίων από τα Γιάννενα, αλλά και του Μουσείου αργυροτεχνίας και ελπίζουμε να απλωθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας».

Το τριήμερο των εκδηλώσεων εργαστήρια στο Ζαγόρι και τα Γιάννενα υποδέχθηκαν το κοινό που είχε την ευκαιρία να δει από κοντά πως δημιουργούνται τα χειροποίητα  αντικείμενα στις μέρες μας, αλλά και τη σχέση τους με το παρελθόν και την παράδοση. Επίσης, όπως επισημάνθηκε και στην ημερίδα τα χειροτεχνικά επαγγέλματα μπορούν να δώσουν διέξοδο στην απασχόληση νέων ανθρώπων στην εποχή της κρίσης που περνά η χώρα και η περιοχή μας. Οι συμμετέχοντες στην ημερίδα και όσοι επισκέφτηκαν το Ριζάρειο Χειροτεχνικό Κέντρο είδαν σειρά εκθεμάτων από δημιουργούς στους χώρους του.

Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου ευχαρίστησε όσους συνέβαλαν να καθιερωθεί η προσπάθεια αυτή στο Ζαγόρι. «Βλέπουμε με ικανοποίηση ότι ο Δήμος Ζαγορίου είναι πρωτοπόρος σε αυτό το θέμα, διότι είναι ο μοναδικός στη χώρα που οργανώνει τέτοια εκδήλωση», τόνισε ο κ. Σπύρου και εξήρε την συμβολή της κ. Παγκρατίου, χαρακτηρίζοντας την ως την «ψυχή» της όλης πρωτοβουλίας και προσπάθειας. Ο Δήμαρχος Ζαγορίου δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι η εκδήλωση για την χειροτεχνία μπορεί να αποτελέσει ένα κίνητρο και μια αφορμή για την διατήρηση και διάδοση παραδοσιακών χειροτεχνικών επαγγελμάτων που, όπως είπε,  δεν ανήκουν μόνο στο παρελθόν, αλλά μπορούν να αποτελέσουν και επαγγέλματα του σήμερα.

Το πρόγραμμα της Ημερίδας περιελάμβανε ενδιαφέρουσες εισηγήσεις. Πρώτος από τους ομιλητές πήρε το λόγο ο Χρήστος Μασσαλάς, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μέλος του Π.Σ του Ριζαρείου Ιδρύματος. «Δια χειρός… ως πολιτική απασχόλησης» ήταν το θέμα που ανέπτυξε, επισημαίνοντας μεταξύ των άλλων ότι, το χειροποίητο αντικείμενο είναι ξεχωριστό, μοναδικό, έχει ψυχή, αποτελεί επιβράβευση του ταλέντου και στηρίζει την δημιουργικότητα. Τόνισε επίσης, ότι  αυτή την εποχή της κρίσης «έχουμε ανάγκη από μια πολιτική πολιτισμού που θα γίνει πολιτική απασχόλησης, ενισχύοντας και τον μετασχηματισμό της εργασίας σε δραστηριότητες αξιοποίησης των παραδοσιακών τεχνών».

Ο κ. Μασσαλάς με την ιδιότητα του ως μέλος της διοίκησης της Ριζαρείου έκανε γνωστό ότι το Ριζάρειο Χειροτεχνικό Κέντρο με την τέχνη της υφαντικής και ταπητουργίας για 38 χρόνια στο Μονοδένδρι, σύντομα θα αναβαθμιστεί σε Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ).

ημεριδα χειροτεχνια Μονοδενδρι

Με θέμα «Χειροτέχνες και φυσικό περιβάλλον» μίλησε ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου Γιώργος Μαλλίνης, επισημαίνοντας την προσπάθεια, μέσα και από προγράμματα που υλοποιεί ο Φορέας, για την ανάδειξη της σύνδεσης των χειροτεχνών επαγγελμάτων στα όρια του Εθνικού Πάρκου, με το φυσικό περιβάλλον, μια σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης. Αναφέρθηκε διεξοδικά στην σχέση των φυσικών πόρων, όπως η πέτρα με την ανάπτυξη της τέχνης των πετράδων, με τα ονομαστά γεφύρια, κτίρια, τις ξερολιθιές (που βοηθούσαν στις καλλιέργειες των ορεινών εδαφών), αλλά και στην σχέση της χλωρίδας και ιδίως του δασικού πλούτου με την ανάπτυξη της ζωγραφικής, ξυλογλυπτικής και άλλων τεχνών και επαγγελμάτων. Ο κ. Μαλλίνης έκανε ειδική αναφορά στο πρόγραμμα για τα Χειρωνακτικά επαγγέλματα που υλοποιείται από τον Φορέα με το Μουσείο Παραδοσιακών Επαγγελμάτων του Δήμου, στον Ελαφότοπο, και τον δημιουργό του Μιχάλη Οικονομίδη, σημειώνοντας ότι μέχρι τον Μάιο ο αριθμός μαθητών που θα επισκεφτεί το μουσείο θα ξεπεράσει αυτόν ολόκληρου του 2016.

Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Απόστολος Κατσίκης μίλησε με θέμα «Καλαρρυτινή Αργυροτεχνία: από το εργαστήρι του Τζημούρη στο διεθνή Οίκο Bulgari», κάνοντας μια αναδρομή στην τέχνη της αργυροτεχνίας, στο πως αναπτύχθηκε στον τόπο καταγωγής του, τους Καλλαρύτες και το πώς διαδόθηκε, αλλά και την επίδραση της  στην οικονομική και κοινωνική ζωή της περιοχής.

εκθέματα

Με θέμα, «Οι χειροτέχνες ασημουργοί και τα έργα τους… αφηγούνται» μίλησε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κωνσταντίνα Μπάδα, ενώ τον κύκλο των ομιλητών έκλεισε η Ράνια Πιτένη, από την επιχείρηση «Τέλης» στα Γιάννενα στην οδό Ζάππα (μετρά 80 χρόνια ζωής) με χειροποίητα κοπτικά εργαλεία, με θέμα «Το ταξίδι της παράδοσης». Η επιχείρηση αυτή ήταν η πρεσβευτής των φετινών Ευρωπαϊκών Ημερών Χειροτεχνίας εκ μέρους της χώρας μας.

Την ημερίδα, εκτός του Δημάρχου Ζαγορίου, παρακολούθησε η θεματική αντιδήμαρχος Αγγελική Ράπτη και ο δημοτικός σύμβουλος Δημήτρης Εξάρχου, εκπρόσωποι της ΑΝΕΖ και της ΕΤΕΖ κ.α