Ολγα Γεροβασίλη: «ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν είχαν την πολιτική βούληση να βάλουν τέλος στο πελατειακό κράτος, γιατί ήταν το σύστημα αναπαραγωγής της εξουσίας τους»

Συνέντευξη της Υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Όλγας Γεροβασίλη, στον δημοσιογράφο Ηλία Μπενέκο για την εφημερίδα «Ημερησία»

Η κυβέρνηση έθεσε αρκετά deadlines για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τα οποία χάθηκαν. Ανεξαρτήτως του ποιος φέρει την ευθύνη, συμμερίζεστε τους φόβους «θεσμικών παραγόντων» ότι οι καθυστερήσεις μπορεί να έχουν ανεπανόρθωτες συνέπειες για την οικονομία;
Όλγα Γεροβασίλη: Από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησής μας, αλλά και πριν με το δημοψήφισμα και τις τελευταίες εκλογές, ο ελληνικός λαός γίνεται θεατής το ίδιου έργου με τις κατά περίσταση παραλλαγές. Βλέπει τους διάφορους «θεσμικούς παράγοντες» να αγωνιούν για τις βέβαιες εκ προοιμίου αποτυχίες της κυβέρνησης και κάθε φορά που δεν τους βγαίνει να επικαιροποιούν την ίδια κινδυνολογία. Αντί να συνεργήσουν στην προσπάθεια να καμφθεί ο παραλογισμός πολιτικών και οικονομικών κύκλων της άλλης πλευράς και να προκύψει μια συμφωνία που να είναι σε όφελος της χώρας, συνεργούν στην αβεβαιότητα και στην οικονομική αποσταθεροποίηση κινδυνολογώντας ακατάπαυστα.
Είναι εύλογο να εκφράζονται εκτιμήσεις και ανησυχίες κάθε φορά που επίκειται το κλείσιμο μιας αξιολόγησης και η κυβέρνηση τις λαμβάνει υπόψη. Είναι όμως άλλο πράγμα να ζητά κανείς την έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης και εντελώς διαφορετικό να λειτουργεί πολιτικά ως «εργολάβος» κινδυνολογίας.
Δεν γίνεται τη μια μέρα ο κ. Μητσοτάκης να δηλώνει ότι είναι υπερβολικές οι απαιτήσεις των δανειστών για μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα και πως είναι αναγκαία μια γενναία ρύθμιση του χρέους και δυο μέρες μετά ο εκπρόσωπός του να λέει ότι η χώρα σέρνεται, επειδή η κυβέρνηση διαπραγματεύεται μια συνολική συμφωνία (που θα περιλαμβάνει μικρότερα πλεονάσματα και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος).
Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, ακολουθώντας τη λαϊκή εντολή και τηρώντας τις δεσμεύσεις της απέναντι στους εταίρους της. Παρά τις κωλυσιεργίες από την πλευρά Σόιμπλε και ΔΝΤ, έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος στις διαπραγματεύσεις και βρισκόμαστε πολύ κοντά στη συμφωνία με την οποία θα κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση. Καλούμε, λοιπόν, όλους τους «θεσμικούς παράγοντες» να επιδείξουν σύνεση και υπευθυνότητα και να αφήσουν στην άκρη την καλλιέργεια του φόβου και της αβεβαιότητας.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι η τελική συμφωνία για τη ΔΕΗ θα είναι τέτοια που δεν θα αμφισβητηθεί από κανέναν, πού οφείλεται το γεγονός ότι ήδη διατυπώνονται πλήθος ενστάσεων, ακόμη και από κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ; Ποια είναι η «κόκκινη γραμμή» στο συγκεκριμένο ζήτημα;
Όλγα Γεροβασίλη: Η συμφωνία του 2015 προβλέπει στάδια απελευθέρωσης για την αγορά ενέργειας. Στη μάχη που δίνουμε προσπαθούμε να διατηρήσουμε το δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ και, βεβαίως, σε κάθε περίπτωση διασφαλίζουμε την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.
Οι αποφάσεις για τη ΔΕΗ θα είναι συμβατές με μια βιώσιμη κοινωνικά και πολιτικά συμφωνία που θα επιτρέψει να κάνουμε τα επόμενα σημαντικά βήματα: να οριστούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, να μπούμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και να διασφαλίσουμε σταθερές συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο ενεργειακός τομέας έχει ισχυρή, αναπτυξιακή διάσταση που ξεπερνά τους ορίζοντες του τρέχοντος προγράμματος. Έχει γεωπολιτικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις και δεν μπορεί παρά να αποτελεί μέρος κάθε προοδευτικής προσπάθειας για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Αυτό περιλαμβάνει ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον, με ένα δίκαιο θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, με τη ΔΕΗ ως πυλώνα ανάπτυξης.
Σ’ αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να πω ότι για άλλη μια φορά η ΝΔ υπονομεύει κάθε προσπάθεια σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, προσπαθώντας να εμφανιστεί ως δήθεν σωτήρας της ΔΕΗ. Την ώρα που διαπραγματευόμαστε για τη ΔΕΗ στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων του 2015, η ΝΔ δια του αντιπροέδρου της χαρακτηρίζει τη συμφωνία του 2015 «καταστροφική για τη ΔΕΗ», ζητώντας επιθετικές ιδιωτικοποιήσεις στη γραμμή των παράλογων απαιτήσεων των πιο σκληρών εκ των δανειστών. Και, ταυτόχρονα, μας κατηγορεί ότι οι παράλογες απαιτήσεις των δανειστών οφείλονται στην «αναξιοπιστία» της κυβέρνησης, γιατί –όπως λέει– δεν έχουμε την ιδιοκτησία του προγράμματος, δεν τηρούμε δηλαδή τη συμφωνία του 2015.
Ας μην παρασυρόμαστε, λοιπόν, από την ατζέντα που επιχειρεί να επιβάλει η ΝΔ και ας περιμένουμε να δούμε το τελικό αποτέλεσμα.
Ανησυχείτε ότι μπορεί τελικώς μια «επώδυνη» συμφωνία να δοκιμάσει τις αντοχές της κυβερνητικής πλειοψηφίας όταν έρθει προς ψήφιση στη Βουλή; Σε περίπτωση διαφωνιών, θεωρείτε πως ο βουλευτής θα πρέπει να παραιτείται;
Όλγα Γεροβασίλη: Η κυβερνητική αντοχή και η κοινοβουλευτική μας συνοχή είναι από υλικά δοκιμασμένα σε πολύ πιο δύσκολες και οριακές καταστάσεις. Οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας δεν υπηρετούν προσωπικές στρατηγικές αλλά ένα συλλογικό στόχο που δεν είναι άλλος από το να ολοκληρωθεί το τρέχον πρόγραμμα και να μπουν οι βάσεις για την επόμενη μέρα. Δεν ανησυχούμε και είμαστε σε διαπραγματευτική εγρήγορση να πετύχουμε μια συμφωνία που θα προστατεύει και θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας και όχι τις παράλογες πολιτικές και οικονομικές απαιτήσεις ορισμένων από τους δανειστές.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι πρόωρες εκλογές δεν βρίσκονται στην ατζέντα της. Αν ωστόσο, οι υπερβολικές απαιτήσεις των δανειστών οδηγήσουν σε πλήρες αδιέξοδο, δεν θα ήταν προτιμότερες οι κάλπες, από έναν συμβιβασμό έξω από κάθε αρχή μιας αριστερής κυβέρνησης;
Όλγα Γεροβασίλη: Ο ελληνικός λαός εμπιστεύτηκε δύο φορές την κυβέρνησή μας για να δώσει μάχες, όχι για να τις εγκαταλείψει. Και, κυρίως, μας εμπιστεύτηκε δύο φορές, γιατί αυτές οι μάχες δεν αφορούν μόνο στα δημοσιονομικά. Είναι μια διαρκής προσπάθεια συσπείρωσης των προοδευτικών φωνών ως ανάχωμα στα νεοφιλελεύθερα αδιέξοδα που αναπαράγουν τον ακροδεξιό λαϊκισμό. Είναι ένας διαρκής αγώνας ενάντια στην προπαγάνδα στρατευμένων κέντρων παραπληροφόρησης. Είναι ένας αγώνας ανασύνταξης για τον πολιτισμό, για τη δημόσια παιδεία και δημόσια υγεία. Ένα σχέδιο για τη ριζική αλλαγή του κράτους, της διοίκησης και των προσφερόμενων υπηρεσιών στον πολίτη, σε μια κοινωνία ανοιχτή και όχι φοβική, σε μια Ευρώπη αντάξια του πολιτισμού της.
Το Μαξίμου καλεί διαρκώς τη ΝΔ να αποσαφηνίσει τη στάση της ενόψει της ψηφοφορίας για τη συμφωνία στη Βουλή. Ποιος ο λόγος, όταν την ίδια ώρα, η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαθέτει είναι αρκετή, ενώ απορρίπτει και τα σενάρια περί προσπάθειας «εγκλωβισμού της ΝΔ σε σενάρια αυξημένης πλειοψηφίας»;
Όλγα Γεροβασίλη: Τα μόνα σενάρια στα οποία είναι εγκλωβισμένη η ΝΔ είναι η ακατάσχετη εκλογολογία, η κινδυνολογία και τα σενάρια περί αριστερής παρένθεσης που διανύουν τον τρίτο χρόνο.
Σας ανέφερα ήδη μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα της διγλωσσίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τα πιο πρόσφατα. Αυτά και όλα τα προηγούμενα συνοψίζονται σε αυτό που εσχάτως ακούμε από τη ΝΔ: ότι θα καταψηφίσουν τη συμφωνία –και τα θετικά, αντισταθμιστικά μέτρα–, αλλά θα την εφαρμόσουν όταν (και αν) γίνουν κυβέρνηση. Δηλαδή, ομολογούν ότι μοναδική τους έγνοια είναι το πώς θα ξαναγίνουν κυβέρνηση. Αυτήν την υπονομευτική αντίφαση αναδεικνύουμε όπως οφείλουμε.
Η αντιπολίτευση στήριξε την πρόταση για σύσταση επιτροπής που θα διερευνήσει τυχόν αδικήματα του πρώην υπουργού Άμυνας Γιάννου Παπαντωνίου στην υπόθεση των εξοπλιστικών. Πώς σχολιάζετε ωστόσο την κριτική περί «επιχείρησης αντιπερισπασμού από τα κυβερνητικά αδιέξοδα»;
Όλγα Γεροβασίλη: Η αντιπολίτευση στήριξε μεν την πρότασή μας, αλλά τόσο ο αρχηγός της ΝΔ όσο και η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επέλεξαν να φυγομαχήσουν, απουσιάζοντας από τη σχετική συζήτηση στη Βουλή.
Έδειξαν με αυτήν τους τη στάση ότι, αν δεν υπήρχε η πολιτική αλλαγή του 2015, η συζήτηση για τους εξοπλισμούς δεν θα γινόταν ποτέ, όπως δεν είχε γίνει καμία συζήτηση για όλες εκείνες τις πολιτικές που οδήγησαν στο πραγματικό αδιέξοδο, το αδιέξοδο της χρεοκοπίας. Η διαφθορά και τα πάρτι κάθε είδους, όπως αυτά των εξοπλισμών, που λεηλάτησαν τον πλούτο της χώρας, πρέπει να βγουν στην επιφάνεια και οι υπεύθυνοι να τιμωρηθούν.
Την ώρα δε που η αντιπολίτευση –και κυρίως το ΠΑΣΟΚ– μας κατηγορεί «για αντιπερισπασμό από κυβερνητικά αδιέξοδα», επειδή ανοίξαμε τη συζήτηση για τα εξοπλιστικά της εποχής Παπαντωνίου, εμφανίζεται στην τηλεόραση, αμετανόητος μετά από 13 χρόνια ο κ. Σημίτης, ζητώντας εκλογές, φοβούμενος λέει «ατύχημα» στη διαπραγμάτευση. Ποιος επιχειρεί στην πραγματικότητα αντιπερισπασμό;
Προ ημερών ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στις μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες στη Δημόσια Διοίκηση, ώστε «η λειτουργία της να καταστεί ορθολογική και αποτελεσματική». Τις πταίει ωστόσο που μέχρι σήμερα καμία κυβέρνηση και κανένας υπουργός που πέρασε από το συγκεκριμένο πόστο, δεν το κατάφερε;
Όλγα Γεροβασίλη: Δεν είναι θέμα ικανοτήτων, είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δεν είχαν την πολιτική βούληση να βάλουν ένα οριστικό τέλος στο πελατειακό κράτος, γιατί το χρησιμοποίησαν ως σύστημα αναπαραγωγής της εξουσίας τους.
Στα δε χρόνια των μνημονίων, οι συγκυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ επέβαλλαν τις «μεταρρυθμίσεις» ως πρόσχημα για απολύσεις, για μειώσεις μισθών και συντάξεων, εκχωρώντας ταυτόχρονα αρμοδιότητες του κράτους σε κρατικοδίαιτα ιδιωτικά συμφέροντα.
Εμείς, βεβαίως, δεν έχουμε την ισοπεδωτική λογική της σημερινής αντιπολίτευσης. Αναγνωρίζουμε πως έγιναν και σημαντικά βήματα κατά το παρελθόν. Και, φυσικά, δεν είμαστε εμείς που επιχειρούμε την αποδόμηση κάθε δημοκρατικής κατάκτησης στη Μεταπολίτευση, όπως δηλώνουν ότι θα κάνουν –αν υποθέσουμε ότι θα ξανάρχονταν– οι πολιτικοί παράγοντες του άλλοτε κραταιού δικομματισμού.
Το κακό για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είναι ότι κρίνουν εξ’ ιδίων τ’ αλλότρια. Βλέπουν σε κάθε δική μας μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία «φωτογραφικές διατάξεις», «παράνομες προσλήψεις», «αντισυνταγματικές ρυθμίσεις», επειδή έτσι έχουν μάθει.
Δική τους ευθύνη είναι να αναγνωρίσουν τι πήγε λάθος κατά το παρελθόν. Δική μας ευθύνη είναι να διασφαλίσουμε όσα περισσότερα μπορούν να πάνε καλά στο μέλλον. Πρόθεσή μας είναι να λύσουμε χρόνιες παθογένειες της δημόσιας διοίκησης και θα τα καταφέρουμε, γιατί έχουμε ισχυρή πολιτική βούληση και ήδη έχουμε κάνει τα πρώτα, σημαντικά βήματα.
Θα συνεχίσουμε με σθένος να υλοποιούμε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις με μοναδικό γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Γιατί, όπως έχουμε επανειλημμένα πει, η διοικητική ανασυγκρότηση είναι προαπαιτούμενο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.