Πρόταση της Κομισιόν για αλλαγή τρόπου υπολογισμού των διοδίων

Οκτώ χώρες της ΕΕ θα αναγκαστούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο χρεώνουν επιβατικά αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν δημόσιους δρόμους μέχρι το 2023 και εννέα χώρες θα χρειαστεί να αλλάξουν τα συστήματά τους για φορτηγά, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Σουηδία, η Λιθουανία, η Λετονία, η Δανία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να σταματήσουν να χρεώνουν τους οδηγούς φορτηγών με βάση τις μέρες που περνούν στους δρόμους έως το τέλος του 2023. Οι χώρες αυτές θα αναγκαστούν να στραφούν σε ένα σύστημα διοδίων που θα χρεώνει τα φορτηγά ανάλογα με το πόσα χιλιόμετρα διανύουν.

Η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Γερμανία θα πρέπει να απαλλαγούν από αυτοκόλλητα που χρεώνουν επιβατικά οχήματα με τη μέρα, έως το τέλος του 2023. Η Επιτροπή μέχρι σήμερα έχει ρυθμίσει μόνο τους κανόνες χρέωσης για τα φορτηγά. Η νέα πρόταση είναι η πρώτη νομοθετική πράξη της ΕΕ που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη χρεώνουν επιβατικά αυτοκίνητα για τη χρήση των εθνικών οδών.

Η Violeta Bulc, υπεύθυνη για την πολιτική μεταφορών της ΕΕ, ανακοίνωσε στις 31 Μαΐου τις νομικές αλλαγές μαζί με μια νέα πρόταση που απαιτεί από τους παρόχους των διοδίων να ψηφιοποιήσουν τα συστήματά τους και να επιτρέπουν στους οδηγούς να χρησιμοποιούν μια συσκευή για να πληρώσουν τη διαδρομή τους σε ολόκληρη την ΕΕ – χωρίς καθυστερήσεις ή πρόσθετες χρεώσεις στα σύνορα.

«Τα χρεωστικά τέλη χρήσης βάσει της χρονικής διάρκειας δεν αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια το κόστος υποδομών που προκαλείται και για παρόμοιους λόγους δεν είναι αποτελεσματικά όταν πρόκειται για κίνητρα για καθαρότερες και αποδοτικότερες λειτουργίες ή για τη μείωση της συμφόρησης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αντικατασταθούν σταδιακά από χρεώσεις εξ αποστάσεως, οι οποίες είναι πιο δίκαιες, αποτελεσματικότερες και πιο αποδοτικές «, αναφέρει η νέα πρόταση.

Ένα άλλο μέρος της πρότασης αναφέρει μια δραστική μείωση των τελών διοδίων για οχήματα που δεν παράγουν επιβλαβείς εκπομπές. Η Επιτροπή επιθυμεί να υπολογίσει τα λεπτομερή δεδομένα σχετικά με τις εκπομπές CO2 και να προτείνει μια αποκαλούμενη κατ ‘εξουσιοδότηση πράξη, ένα άλλο μέτρο που θα προστεθεί στη νομοθεσία μετά τη λήξη της, για την προσαρμογή των τελών ανάλογα με το ποσοστό του CO2 που εκπέμπουν.

«Τα οχήματα με μηδενικές εκπομπές θα επωφεληθούν από μειωμένα κατά τα 75% τέλη υποδομής «, αναφέρει η πρόταση.

Οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό την πρόταση της Κομισιόν. Εδώ και καιρό υποστηρίζουν τη μετάβαση σε συστήματα διοδίων που χρεώνουν ανά χιλιόμετρο, διότι θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τους οδηγούς να ακολουθήσουν την πιο αποτελεσματική διαδρομή. Τα σχέδια για τη «διαφοροποίηση των τελών κυκλοφορίας από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού συστήματος εξ αποστάσεως διοδίων θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις οδικές μεταφορές να γίνουν πιο καθαρές, ενώ παράλληλα θα πληρώνουν για το περιβάλλον, την υγεία και άλλα κόστη για την κοινωνία», δήλωσε Ο Samuel Kenny από τη ΜΚΟ Transport & Environment.

Άλλοι στις Βρυξέλλες θεωρούν τους νέους κανόνες ως υπέρβαση του εθνικού δικαίου, που θα προσθέσει μόνο κόστος και γραφειοκρατία. Η Διεθνής Ένωση για τις Οδικές Μεταφορές, η οποία εκπροσωπεί τις εταιρείες μεταφορών, προωθεί τη διατήρηση των χρεώσεων με βάση το χρονικό διάστημα, υποστηρίζοντας ότι είναι ένα φθηνότερο, απλούστερο σύστημα.

Τα σχέδια της Επιτροπής έχουν επίσης διχάσει τους ευρωβουλευτές, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι τα διόδια είναι ένας τρόπος μείωσης της ρύπανσης και άλλοι να επικρίνουν την κίνηση ως πλήγμα κατά των οδικών μεταφορών. Η αυστριακή κεντροδεξιά ευρωβουλευτής κα. Claudia Schmidt δήλωσε στη EURACTIV ότι «ποτέ στην ιστορία διόδια ή πρόστιμο έχει καταφέρει να μειώσει την ρύπανση». Υποστήριξε ότι η Επιτροπή πρέπει να προωθήσει τις τεχνολογίες των οχημάτων αντί να «τιμωρήσει τους χρήστες αυτοκινήτων».

Η κα. Karima Delli, η Γαλλίδα πρόεδρος της επιτροπής μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υποστήριξε ότι η Επιτροπή πρέπει να προχωρήσει περαιτέρω και να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να επιβάλλουν διόδια σε οχήματα παντός τύπου, λεωφορεία και αυτοκίνητα. Η νέα πρόταση αλλάζει μόνο τους κανόνες για τις χώρες που έχουν ήδη συστήματα χρέωσης οδικών μεταφορών, αλλά δεν απαιτεί από τα κράτη να εγκαταστήσουν νέα διόδια αν δεν τα έχουν. «Για να είμαστε αποτελεσματικοί και για να αποτρέψουμε κάθε είδους διακρίσεις, η αρχή« ο ρυπαίνων πληρώνει »πρέπει να ισχύει σε ολόκληρη την ήπειρο λαμβάνοντας υπόψη το κόστος της αλλαγής του κλίματος», δήλωσε η Delli.
Euractiv