Διόρθωση μυωπίας με laser: μέθοδος LASIK μύθοι και αλήθειες

Ο κύριος ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ μας εξηγεί 12 μύθους και αλήθειες για την χειρουργική επέμβαση LASIK με λέιζερ

Μύθος # 1: Το LASIK είναι μια επώδυνη επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση LASIK με λείζερ, δεν είναι επώδυνη ούτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, ούτε και μετά. Μικροενοχλήσεις τύπου αίσθησης ξένου σώματος μπορούν να υπάρξουν μόνο για λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Η όλη επεμβατική διαδικασία γίνεται με σταγόνες που μουδιάζουν τα μάτια σας. Η διαδικασία του LASIK διαρκεί όχι περισσότερο από 8-10 λεπτά για το κάθε μάτι.

Μύθος # 2: Το λέιζερ μπορεί να «κάψει» τα μάτια σας
Τα Femtosecond και Excimer lasers που χρησιμοποιούνται στην μέθοδο LASIK και σε άλλες χειρουργικές επεμβάσεις διόρθωσης της όρασης με λέιζερ, θεωρούνται “κρύα” λέιζερ και δεν προκαλούν καμία βλάβη στην επιφάνεια του ματιού. Η διόρθωση γίνεται με εξάχνωση των ιστών σε πολύ συγκεκριμένα σημεία του κερατοειδούς, με εξαιρετική ακρίβεια (χιλιοστών του χιλιοστού) όσον αφορά το βάθος και την τοπογραφία θεραπείας.

Μύθος # 3: Aν κάποιος έχει αστιγματισμό, δεν μπορεί να υποβληθεί σε επέμβαση LASIK
Αυτό φυσικά και δεν ισχύει, εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η θεραπεία αστιγματισμού με LASIK γίνεται πολύ αποτελεσματικά με laser, από τα τέλη ακόμη της δεκαετίας του 1990. Σήμερα δε, με τις καινούργιες τεχνολογίες, η εκμηδένιση του αστιγματισμού είναι απολύτως εφικτή.

Μύθος # 4: Όλοι μπορούν να κάνουν LASIK
Όχι, δεν μπορούν όλα τα μάτια να υποβληθούν σε LASIK.Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που κάποιος ενδέχεται να μην μπορεί να υποβληθεί σε επέμβαση με λέιζερ. Ο ειδικός διαθλαστικός χειρουργός-οφθαλμίατρος θα καθορίσει εάν είστε καλός υποψήφιος για την επέμβαση LASIK, αφού υποβληθείτε σε μια εκτεταμένη σειρά διεξοδικών ειδικών εξετάσεων. Συνήθως, το όριο για τη θεραπεία είναι η ηλικία των 18 ετών, χωρίς να υπάρχει ανώτατο ηλικιακό όριο. Όσο τα μάτια είναι υγιή και θέλετε να απαλλαγείτε από τα γυαλιά, η ηλικία δεν έχει σημασία. Ακόμη και άτομα που φορούν διπλοεστιακά / πολυεστιακά γυαλιά είναι συχνά υποψήφιοι διαθλαστικής διόρθωσης.

Μύθος # 5: Το Laser διόρθωσης της όρασης είναι μια νέα τεχνική που κανείς δεν ξέρει πραγματικά αν υπάρχουν μακροπρόθεσμες παρενέργειες
Τα λέιζερ χρησιμοποιούνται εκτενώς για την διόρθωση μυωπίας και άλλων διαθλαστικών ανωμαλιών ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Έχουν εκτελέσει παγκόσμια εκατομμύρια αντίστοιχες χειρουργικές επεμβάσεις κατά τη διάρκεια της τελευταίας 25ετίας, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Μύθος # 6: Μετά την διόρθωση της όρασης με λέιζερ, κάποιες παρενέργειες, όπως δυσκολία στη νυκτερινή όραση και ξηροφθαλμία, είναι αναμενόμενες
Όπως και με οποιαδήποτε άλλη χειρουργική επέμβαση, κάποιες φορές μπορεί να προκύψουν παρενέργειες που συνδέονται με την επέμβαση. Εκτεταμένες κλινικές μελέτες διόρθωσης της όρασης με λέιζερ, έχουν τεκμηριώσει ως εξαιρετικά χαμηλό τον κίνδυνο σοβαρής μείωσης της όρασης ως επιπλοκή της επέμβασης. Με τα πιο προηγμένα λέιζερ που χρησιμοποιούμε σήμερα, είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο να προκύψει μετά από PRK, μια μόνιμη θολούρα στην όραση όπως όταν κοιτάμε στην αντηλιά (glare). Μια προσωρινή φωτοφοβία για μια-δυο εβδομάδες μετά από LASIK, ενδέχεται να υπάρξει, αλλά δεν είναι μόνιμη. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μεγάλων μελετών PROWL-1 και PROWL-2, η παρουσία φαινομένων glare στους 3 μήνες μετά από LASIK είναι πολύ πιο σπάνια, απ΄ότι ήταν στους ίδιους ασθενείς προεγχειρητικά, όταν φορούσαν τα γυαλιά τους. Μια άλλη μελέτη (Tenzer και συν.), έδειξε ότι το 88% των πιλότων που υποβλήθηκαν σε LASIK, είχαν καλύτερη νυχτερινή όραση μετά την επέμβαση σε σχέση με την προεγχειρητική τους όραση φορώντας γυαλιά.
Όσον αφορά την ξηροφθαλμία, αυτή είναι όντως η πιο συχνή παρενέργεια. Από τα αποτελέσματα των ίδιων μεγάλων μελετών (PROWL-1 και PROWL-2), φαίνεται ότι τα συμπτώματα ξηροφθαλμίας είναι προσωρινά, και στους 6 μήνες μετά την επέμβαση υποχωρούν πλήρως. Ο οφθαλμίατρός σας, κατά τη διάρκεια του προεγχειρητικού ελέγχου, θα πρέπει να είναι σε θέση να προσδιορίσει την πιθανότητα εμφάνισης ξηροφθαλμίας και τον τρόπο αντιμετώπισής της. Οι περισσότεροι ασθενείς που παραπονιούνται για ξηροφθαλμία μετά το LASIK, είχαν ήδη κάποια στοιχεία ενδεικτικά ξηροφθαλμίας πριν από την επέμβαση. Όταν διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, πρέπει η ξηροφθαλμία να αντιμετωπίζεται προεγχειρητικά. Η θεραπεία μιας προϋπάρχουσας ξηροφθαλμίας μπορεί να πάρει μήνες, αλλά είναι απολύτως αναγκαία, πριν από την εκτέλεση της επέμβασης LASIK.

Μύθος #7: Οι επιπλοκές της LASIK είναι συχνές
Πριν από περίπου 20 χρόνια, τα ποσοστά επιπλοκών της LASIK που αναφερόντουσαν στη διεθνή βιβλιογραφία ήταν ήδη πολύ χαμηλά (περίπου 5%). Ωστόσο, το ποσοστό αυτό των επιπλοκών συνδέεται άμεσα με την εμπειρία του χειρουργού. Επιπλέον, η πλειονότητα των επιπλοκών στη χειρουργική επέμβαση LASIK σχετίζονταν με την δημιουργία του κρημνού (flap). Με την χρήση του Femtosecond Laser ως εργαλείου για την δημιουργία του κρημνού (femto-LASIK), η εμφάνιση τέτοιων επιπλοκών έχει σίγουρα μειωθεί σε ποσοστά κάτω του 1%. Επίσης, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι ενδείξεις του LASIK έχουν αλλάξει δραστικά με την πάροδο των ετών. Στα πρώτα χρόνια, πραγματοποιούσαμε LASIK σε ασθενείς με μυωπία μέχρι -15.00 βαθμούς. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι οι επιπλοκές που σχετίζονται με το LASIK είναι πιθανότερο να εμφανιστούν σε ασθενείς με μυωπία μεγαλύτερη από -8,00 βαθμούς και γι΄αυτό τα όρια χρήσης της μεθόδου έχουν τροποποιηθεί.

Μύθος # 8: Το LASIK δεν είναι πολύ ασφαλές
Για την εξάλειψη αυτού του μύθου αρκεί να δούμε τα σημερινά αποτελέσματα του LASIK. Οι πιο αδιαμφισβήτητες μελέτες που έγιναν ποτέ στο LASIK ήταν οι μελέτες PROWL, που διεξήχθησαν από τον αμερικανικό FDA, με αυστηρότατα κριτήρια. Στις PROWL-1 και PROWL-2 μελέτες, το 99% και το 96% των ασθενών, αντίστοιχα, πέτυχαν 20/20 ή και ακόμη καλύτερη όραση (χωρίς διόρθωση) στους 3 μήνες μετά την επέμβαση και δεν χρειάστηκε ούτε ένας ασθενής επανεπέμβαση.
Μια ανασκόπηση της παγκόσμιας βιβλιογραφίας του LASIK, στην οποία περιελάμβαναν 68.000 μάτια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κατά μέσο όρο το 95,4% των ασθενών είναι ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμά τους μετά το LASIK. Και σε αυτή την ανασκόπηση, το ποσοστό των συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας δεν άλλαξε σημαντικά μεταξύ των προ- και μετεγχειρητικών αξιολογήσεων (32% -35%).

Μύθος # 9: Οι φακοί επαφής είναι ασφαλέστεροι από το LASIK
Ο μύθος αυτός καταρρίπτεται με τον πλέον επίσημο τρόπο από μια πολύ πρόσφατη (Ιανουάριος 2017) μεγάλη μελέτη του Οφθαλμολογικού Ινστιτούτου Hamilton στο Πανεπιστήμιο του Tennessee που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Cataract & Refractive Surgery, ένα επιστημονικό περιοδικό με υψηλό αντίκτυπο. Από την μετα-ανάλυση βιβλιογραφικών δεδομένων, αποδείχτηκε ότι με την πάροδο του χρόνου ο κίνδυνος μόλυνσης (μικροβιακής κερατίτιδας και κερατίτιδας από ακανθαμοιβάδα) στους χρήστες φακών επαφής είναι σαφώς υψηλότερος από τον κίνδυνο που διατρέχουν όσοι υποβάλλονται σε επέμβαση LASIK για να διορθώσουν την όρασή τους.

Μύθος # 10: Δεν έχει σημασία ποιος γιατρός εκτελεί την επέμβασή σας, αφού τα αποτελέσματα είναι όλα ίδια, διότι το λέιζερ κάνει όλη τη δουλειά
Εντελώς λάθος! Ένα σύγχρονο λέιζερ χρειάζεται να συνεργαστεί με έναν έμπειρο χειρουργό! Η εκπαίδευση στο αντικείμενο της διαθλαστικής χειρουργικής, η χειρουργική ικανότητα του χειρουργού-οφθαλμιάτρου, η εμπειρία του μέσα από μεγάλο αριθμό επεμβάσεων, αλλά και το επίπεδο της φροντίδας που αυτός προσφέρει στους ασθενείς του είναι ένα πολύ ουσιαστικό στοιχείο για την επιτυχία της οποιαδήποτε χειρουργικής επέμβασης. Ο διαθλαστικός χειρουργός πρέπει να έχει εμπειρία στην επιλογή των κατάλληλων υποψηφίων, γιατί δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι υποψήφιοι για την μέθοδο LASIK.

Μύθος # 11: Επειδή τα αποτελέσματα είναι όλα τα ίδια, η φθηνότερη χειρουργική επέμβαση δεν είναι διαφορετική από μια πιο ακριβή
Κάθε κέντρο αποφασίζει την τιμολογική του πολιτική. Ωστόσο δεν είναι όλες οι επεμβάσεις LASIK ίδιες, ενώ υπάρχουν διαφοροποιήσεις της τεχνικής (πχ LASIK-Xtra), ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Κάθε μάτι, όπως κάθε δακτυλικό αποτύπωμα είναι διαφορετικό και χρειάζεται εξατομικευμένη θεραπεία. Ενδεχομένως, ο λόγος που μια επέμβαση LASIK είναι ακριβότερη από αλλού, να οφείλεται στην καλύτερη ποιότητα που προσφέρεται, λόγω εμπειρίας του χειρουργού ή/και λόγω χρήσης προηγμένης τεχνολογίας laser. Η τιμή επίσης σαφέστατα, μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί από τον χειρουργό σας [πχ. PRK, LASIK με μηχανικό μικροκερατόμο (λεπίδα), femto-LASIK, LASIK-Xtra].
Είναι απαραίτητο να εμπιστευθείτε την υγεία των ματιών σας και να πάρετε μια τεκμηριωμένη απόφαση, μετά από συνυπολογισμό -πέραν της τιμής- όλων των παραγόντων, όπως ο χειρουργός, το οφθαλμολογικό κέντρο και η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί.

Μύθος # 12: Μετά την επέμβαση LASIK δεν θα χρειαστεί ποτέ να ξαναβάλω γυαλιά
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο οτι η LASIK προσφέρει μακροχρόνια σταθερότητα στο διαθλαστικό αποτέλεσμα.Έπειτα από δεκαετίες τέτοιων επεμβάσεων, τα αποτελέσματα δείχνουν να είναι μόνιμα. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανόν να χρειαστείτε γυαλιά πρεσβυωπίας για την ανάγνωση των ψιλών γραμμάτων όταν φτάσετε την ηλικία των 45 περίπου ετών, ακόμα κι αν ήσασταν σε θέση να διαβάζετε χωρίς γυαλιά πριν από την επέμβαση. Αργότερα, στην 6η ή 7η δεκαετία της ζωής σας, η εμφάνιση καταρράκτη μπορεί να αλλοιώσει την όρασή σας και να αλλάξει την διάθλαση του ματιού σας.