Πυροσβέστες: Οι αφανείς ήρωες της καθημερινότητας

Γράφει ο  Κώστας Κωσταβασίλης

Οι πρόσφατες φωτιές που κατέκαψαν τα Κύθηρα, την Κεφαλονιά, τον Κάλαμο και άλλες περιοχές της χώρας, έφεραν στο προσκήνιο μια ομάδα ανθρώπων που - χωρίς να το επιδιώξουν ή να αποτελεί αυτό τον βασικό τους στόχο - τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας πάνω τους.

Πρόκειται για τους πυροσβέστες (αλλά και τους πιλότους των πυροσβεστικών αεροπλάνων) που στις μέρες αυτές δίνουν έναν πραγματικό αγώνα ζωής και θανάτου προκειμένου να νικήσουν το πιο ατίθασο από τα στοιχεία της φύσης: τη φωτιά. Ο αγώνας τους κινεί το ενδιαφέρον των απλών ανθρώπων που εκφράζουν απλόχερα το θαυμασμό τους. Αντιγράφω από ανυπόγραφο άρθρο στην ιστοσελίδα «alfavita»: «Ποια αυταπάρνηση έχει ατσαλώσει αυτούς τους ανθρώπους καταφέρνουν και στέκουν όρθιοι τόσες μέρες σε τόσο αντίξοες συνθήκες; Τι να πει κανείς για τους πιλότους των Canadair; Πότε ξεκουράζονται και πότε κοιμούνται και πότε τρώνε; Μία ξεχωριστή ομάδα εργαζομένων στην ελληνική κοινωνία, αθόρυβη, χωρίς τυμπανοκρουσίες αλλά εκεί. Εκεί που τους φωνάζει το καθήκον για να είμαστε όλοι εμείς σώοι στα σπίτια μας. Κάπως πρέπει να τους ευχαριστήσουμε και το πιο φυσιολογικό είναι να νιώθουμε περηφάνια, να τους το δείχνουμε και να τους ευχαριστούμε. Όλοι τους αποκαλούν "ήρωες", δεν είναι τυχαίο, βγαίνει αυθόρμητα. Πιθανόν δεν θα θέλαμε να είμαστε στη θέση τους, σίγουρα όμως δεν θα θέλαμε να μην είναι στη θέση τους.»
Όταν ο κίνδυνος είναι μακριά και δεν μας απειλεί άμεσα, μπορεί και να ξεχάσουμε τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των πυροσβεστών. Έχει συμβεί, μάλιστα, στο παρελθόν να ακούσω επικριτικά σχόλια για τους πυροσβέστες, διότι (λέει) τους πληρώνει το κράτος τζάμπα, αφού δεν κάνουν τίποτε και απλώς κάθονται! Ειλικρινά μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι όταν άκουσα αυτή την παρατήρηση. Πρώτα απ’ όλα διότι δεν είναι ακριβής. Ακόμα κι όταν δε σβήνουν φωτιές, οι πυροσβέστες δεν «κάθονται». Βρίσκονται πάντα εκεί που τους καλεί το καθήκον, σε πλημμύρες, για να αντλήσουν νερά, σε σεισμούς, για να συμβάλουν στον απεγκλωβισμό παγιδευμένων ανθρώπων, σε ατυχήματα. Κι όταν δεν υπάρχει και τέτοιος κίνδυνος, επισκέπτονται τα σχολεία για να δώσουν συμβουλές πυρόσβεσης και πρόληψης, συμμετέχουν σε ασκήσεις ετοιμότητας, εκπαιδεύονται και επιμορφώνονται. Κατά δεύτερο λόγο διότι σε ιδανικές συνθήκες τον πυροσβέστη, τον αστυνόμο και το γιατρό θα παρακαλούσε κάποιος να τους πληρώνουμε για να κάθονται! Στην πραγματικότητα θα πρέπει να παρακαλάμε όλοι μας να μην έχουν αντικείμενο για να μένουν απασχολημένοι οι λειτουργοί που φροντίζουν για το σβήσιμο πυρκαγιών, την καταστολή του εγκλήματος και την ίαση ασθενειών. Τέτοια άσχημα πράγματα (φωτιές, εγκλήματα, ασθένειες) δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν, οπότε καλά θα κάνουμε να ελπίζουμε και να προσπαθούμε να απασχολούνται οι πυροσβέστες (τουλάχιστον) όσο το δυνατόν λιγότερο.
Το γεγονός αυτό οδηγεί μερικούς στη σκέψη ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει οργανωμένο σώμα πυρόσβεσης με επαγγελματίες πυροσβέστες, αλλά να υφίσταται κάποιου τύπου εθελοντική ομάδα η οποία θα παρεμβαίνει τότε μόνο όταν θα χρειάζεται η κοινωνία τις υπηρεσίες της. Παρόλο που μια τέτοια σκέψη θα μπορούσε να φανεί λογική σε κάποιον ηλεκτρονικό εγκέφαλο χωρίς αισθήματα και ικανότητες φαντασίας, δεν θα ήταν αποτελεσματική σε περίπτωση που εφαρμοζόταν. Ένα ανοργάνωτο εθελοντικό σώμα, χωρίς διοίκηση και σαφή δομή και ιεραρχία, χωρίς την κατάλληλη συνεχή εκπαίδευση και επιμόρφωση, δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί κατάλληλα στις αυξημένες υπευθυνότητες και στα ειδικά καθήκοντα που απαιτεί η διαδικασία της πυρόσβεσης. Κάτι τέτοιο θα είχε ολέθριες συνέπειες για όλους. Αυτό μπορούμε να το κατανοήσουμε καλύτερα, αν παρατηρήσουμε το εύρος των δράσεων που αναλαμβάνει το πυροσβεστικό σώμα. Αποστολή του είναι η ασφάλεια και προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών και του Κράτους, κατά των κινδύνων πυρός, θεομηνιών και πλημμυρών.
Ειδικότερα παρεμβαίνει άμεσα σε: πυρκαγιές, δασοπυρόσβεση, τροχαία ατυχήματα, τεχνολογικά ατυχήματα και βιομηχανικές καταστροφές, θεομηνίες (πλημμύρες, σεισμοί, καταρρεύσεις), παροχή βοήθειας και διάσωσης ατόμων, επιβολή προληπτικών μέτρων για όλα τα προηγούμενα, απεγκλωβισμό ατόμων από ανελκυστήρες, διενέργεια προανάκρισης σε περιπτώσεις εμπρησμών, συγκρότηση μικτών Υπηρεσιών Πολιτικής Σχεδίασης και Έκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ), ενίσχυση άλλων Σωμάτων (Αστυνομίας, Λιμενικού) και στρατιωτικών Αρχών εφόσον ζητείται για θέματα της αρμοδιότητάς του, εκπαίδευση του κοινού σε θέματα άμεσης αντιμετώπισης πυρκαγιών και επιβολή και έλεγχο μέτρων προστασίας, όπου προβλέπεται δια νόμου ή κρίνεται απαραίτητο.
Το Πυροσβεστικό Σώμα επεμβαίνει κατά μέσο όρο ανά έτος σε 55.000 περιπτώσεις περίπου. Απ' αυτές οι 25.000 αφορούν πυρκαγιές και οι υπόλοιπες 30.000 αφορούν απεγκλωβισμούς από ανελκυστήρες, διασώσεις και λοιπά συμβάντα. Πλέον των παραπάνω συμβάντων οι Υπηρεσίες του Πυρ/κού Σώματος ασχολούνται καθημερινά με την πυρασφάλεια λιμενικών χώρων, αεροδρομίων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, με την επιβολή και τον έλεγχο των μέτρων πυρασφαλείας σε βιοτεχνικούς, βιομηχανικούς και λοιπούς χώρους καθώς και με τη διάθεση προσωπικού και μηχανημάτων για εκπαίδευση διαφόρων οργανωμένων ομάδων πυροπροστασίας.
Θα πρέπει, επομένως, να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν προβαίνουμε σε κρίσεις για ανθρώπους που βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο για την ασφάλειά μας και να φροντίζουμε να μην τους επιβαρύνουμε. Για κάτι τέτοιο, όμως, απαιτείται κατάλληλη εκπαίδευση και αγωγή, από τη μικρή κιόλας ηλικία. Καλό θα ήταν οι φορείς της εκπαίδευσης να συνεργάζονται με τους αρμόδιους του πυροσβεστικού σώματος έτσι ώστε σταδιακά να περιοριστούν οι κίνδυνοι από τη φωτιά στη χώρα μας!
Ταχυδρόμος Αρτας