Κομισιόν: Αναγκαία η βελτίωση της βιώσιμης χρήσης φυτοφαρμάκων από τα κράτη μέλη

Euractiv:Τη λήψη από τα κράτη μέλη περισσότερων μέτρων που θα εξασφαλίζουν ότι τα φυτοφάρμακα χρησιμοποιούνται με βιώσιμο τρόπο, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο το περιβάλλον και η ανθρώπινη υγεία ζήτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη (10 Οκτωβρίου), η Κομισιόν ανέφερε ότι η «αποσπασματική» εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την ορθολογική χρήση φυτοφαρμάκων εμπόδισε τα κράτη μέλη να αποκομίσουν όλα τα οφέλη για την υγεία.

Η Επιτροπή δήλωσε ότι η ΕΕ διαθέτει τις αυστηρότερες διαδικασίες αδειοδότησης των φυτοφαρμάκων παγκοσμίως, παρόλα αυτά αναγνώρισε ότι η αυξανόμενη ανησυχία του κοινού για την ασφάλεια των φυτοφαρμάκων ήταν καταλυτική.

«Γνωρίζω από πρώτο χέρι ότι οι πολίτες ανησυχούν για τον αντίκτυπο της χρήσης φυτοφαρμάκων στην υγεία τους και το περιβάλλον», δήλωσε ο Επίτροπος για την Υγεία, Vytenis Andriukaitis. «Λαμβάνουμε υπόψη αυτές τις ανησυχίες και συνεργαζόμαστε με τα κράτη μέλη για την επίτευξη βιώσιμης χρήσης φυτοφαρμάκων».

Έλλειψη μετρήσιμων στόχων

Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υιοθετήσει εθνικά σχέδια δράσης (ΕΣΔ) που παρέχουν μετρήσιμους στόχους και χρονοδιαγράμματα για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων. Ωστόσο, σύμφωνα με την Κομισιόν, η φιλοδοξία και η εφαρμογή αυτών των σχεδίων δεν είναι συνεπής.

Πολλά ΕΣΔ επικεντρώνονται στην εκπαιδευτική κατάρτιση των χρηστών ή στους κανόνες για τον έλεγχο του εξοπλισμού, αλλά δεν διαθέτουν λεπτομέρειες για την προστασία συγκεκριμένων οικοσυστημάτων και πόσιμου νερού. Επιπλέον, «σε περίπου 80% των περιπτώσεων, τα σχέδια δράσης δεν καθορίζουν πώς θα μετρηθεί η επίτευξη των στόχων», αναφέρει η έκθεση.

Επισημαίνει, ακόμη, ότι πολλά κράτη μέλη έχουν θεσπίσει μέτρα για την παύση των φυτοφαρμάκων που καταλήγουν σε υδατορεύματα, συμπεριλαμβανομένων των τροποποιήσεων στους εξοπλισμούς και των οικονομικών κινήτρων στους αγρότες για την εγκατάσταση ζωνών ασφαλείας των φυτοφαρμάκων. Εντούτοις, η κάλυψη αυτών των ζωνών τείνει να είναι «πολύ περιορισμένη» και οι φιλοδοξίες των στόχων υπερβολικά χαμηλές.

Οι δοκιμές παρακολούθησης του νερού που διενεργήθηκαν σε 16 κράτη μέλη το 2012 κατέδειξαν ότι το 20% των υπόγειων υδάτων και το 16% των ποταμών βρίσκονταν σε «κακή περιβαλλοντική κατάσταση».

Ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών

Σύμφωνα με την έκθεση, τα κράτη μέλη θα πρέπει μειώσουν την εξάρτησή τους από τα φυτοφάρμακα, μεταβαίνοντας σε ένα σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών (IPM). Η Επιτροπή αναφέρει ότι το IPM «αποσκοπεί στη διατήρηση της χρήσης φυτοφαρμάκων και άλλων μορφών παρέμβασης σε επίπεδα που δικαιολογούνται από οικονομικής και οικολογικής απόψεως και μειώνουν ή ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον».

Το Σεπτέμβριο, ο διευθυντής της Greenpeace, Marco Contiero, δήλωσε στη EURACTIV ότι το IPM θα πρέπει να εστιάσει στην πρόληψη, ενώ τα χημικά φυτοφάρμακα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατη λύση.

«Εάν όλες οι άλλες προσεγγίσεις δεν λειτουργούν και υπάρχει πίεση από ένα παράσιτο σε έναν τομέα, τότε είναι εύλογη η χρήση φυτοφαρμάκων που έχουν χαρακτηριστεί ως ασφαλή», σημείωσε ο κ. Contiero. «Αυτό που θεωρούμε λιγότερο αποδεκτό έγκειται στο γεγονός ότι τα προϊόντα αυτά παρουσιάζονται ως βιώσιμη λύση».