Η Καταλονία, ο ΣΥΡΙΖΑ και η Διεθνής Αμνηστία

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Άστραψε και βρόντηξε πριν από λίγο καιρό το υπουργείο των Εξωτερικών επειδή ο Ισπανός πρέσβης τόλμησε να ψελλίσει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν στάθηκε στο πλευρό της ισπανικής στο θέμα της απόπειρας απόσχισης της Καταλονίας.

Με μεγάλη καθυστέρηση εξέδωσαν κάποιες ανακοινώσεις (Τζανακόπουλος και ΥΠΕΞ) στήριξης (χωρίς ωστόσο να δηλώσουν σαφώς ότι δεν αναγνωρίζουν ούτε πρόκειται να αναγνωρίσουν την Καταλονία, όπως έπραξαν οι άλλες χώρες) και αμέσως έβαλαν τον πρέσβη να αναφωνήσει «ήμαρτον!».

Αλλά τελικά δεν άντεξαν. Στις 7 Νοεμβρίου, από το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ γνωστοποιήθηκε η επιστολή 188 «προσωπικοτήτων» προς την Κομισιόν «για την κατάσταση στην Καταλονία».

Μεταξύ αυτών και ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, καθώς και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, Κώστας Δουζίνας.

Στην επιστολή τους, όλοι αυτοί αναφέρουν πως «η ισπανική κυβέρνηση Ραχόι παραβιάζει βασικές αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου στην Καταλονία».

Αναφέρονται στην «κατασταλτική πολιτική της ισπανικής κυβέρνησης στην Καταλονία και στην παραβίαση των άρθρων 2 και 6 της Συνθήκης της Λισαβόνας για την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά σε τέσσερις περιπτώσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του λόγου από την ισπανική κυβέρνηση, κατά παράβαση τόσο του ισπανικού Συντάγματος, όσο και του ευρωπαϊκού δικαίου:

1. Στην απαγόρευση από το ισπανικό συνταγματικό δικαστήριο του δικαιώματος ειρηνικών συγκεντρώσεων και της ελευθερίας του λόγου στην Καταλονία, όπως εκφράστηκε μέσα από την ακύρωση του συμβουλευτικού χαρακτήρα του δημοψηφίσματος της 1ης Οκτωβρίου και της σύγκλησης της ολομέλειας του καταλανικού Κοινοβουλίου την 9η Οκτωβρίου.

2. Στην εκτεταμένη χρήση αστυνομικής βίας κατά τη διάρκεια των ημερών που προηγήθηκαν του δημοψηφίσματος της 1ης Οκτωβρίου, όπως επίσης και στη σύλληψη δημόσιων λειτουργών, δημάρχων, αιρετών, πολιτών, καθώς και στην κατάληψη διοικητικών υπηρεσιών της καταλανικής κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης από τις ισπανικές αστυνομικές αρχές. 

3. Στην αδικαιολόγητη, δυσανάλογη και εκτεταμένη χρήση αστυνομικής βίας την ημέρα του δημοψηφίσματος, εναντίον πολιτών και ψηφοφόρων.

4. Στη σύλληψη και φυλάκιση, στις 16 Οκτωβρίου, των ακτιβιστών Jordi Cuixart και Jordi Sànchez με την κατηγορία της «στάσης και υποκίνησης εξέγερσης». Οι κατηγορίες αυτές δεν στοιχειοθετούνται επαρκώς και αποτελούν περισσότερο διασταλτική ερμηνεία των νόμων και προσπάθεια απαγόρευσης του δικαιώματος ειρηνικής διαδήλωσης, όπως αυτό κωδικοποιείται στο άρθρο 21 του ισπανικού Συντάγματος.

Στην επιστολή υπογραμμίζεται επίσης πως «η ισπανική κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να διαφυλάξει την εδαφική ακεραιότητα και ενότητα της χώρας, προέβη σε παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την Παγκόσμια Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αλλά και από το ίδιο το ισπανικό Σύνταγμα», με τους υπογράφοντες να καλούν την Κομισιόν να «αξιολογήσει την κατάσταση στην Ισπανία αναφορικά με τον σεβασμό του κράτους δικαίου, όπως οφείλει να κάνει για κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ».

Τέλος, οι υπογράφοντες σημειώνουν ότι «η ηγεσία της ΕΕ πρέπει να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες που θα αποκαθιστούν το κράτος δικαίου στην Ισπανία και να αναλάβει την ευθύνη για ‘πολιτική διαμεσολάβηση’, που θα είναι προς όφελος όλων των πλευρών, αλλά και της ΕΕ συνολικά» προκειμένου, όπως αναφέρεται, «να μην χάσει η ΕΕ την εμπιστοσύνη των πολιτών της».

Δηλαδή, επιμένουν πως η Ισπανία δεν έχει το δικαίωμα να διαφυλάξει την ακεραιότητά της και να διώξει αυτούς που την επιβουλεύονται, καταφεύγοντας σε κάθε μέτρο που θεωρεί πρόσφορο.

Θεωρούν δε ότι θα υποδείξουν αυτοί σε συνταγματικά δικαστήρια και κυβερνήσεις πώς να διαφυλάξουν την ενότητα της χώρας τους.

Και δεν πρόκειται για τυχαία πρόσωπα. Πρόκειται για τον επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και για τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας.

Δηλαδή για τον ΣΥΡΙΖΑ – ο οποίος άλλωστε και εξέδωσε σχετικό δελτίο Τύπου, προφανώς υιοθετώντας τις απόψεις τους.

Την επομένη, 8 Νοεμβρίου, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας ακύρωσε τη μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Καταλονίας που ενέκρινε την 27η Οκτωβρίου το περιφερειακό κοινοβούλιο, κηρύσσοντάς τη άκυρη και αντισυνταγματική. Σύμφωνα με το δικαστήριο, στην Καταλονία ζει το 16% των Ισπανών πολιτών και εναπόκειται στο σύνολο του ισπανικού λαού να εκφραστεί επί ζητημάτων που σχετίζονται με την εθνική κυριαρχία.

Μήπως οι κύριοι αυτοί θα συντάξουν και νέα επιστολή κατά της απόφασης;

Και προσέξτε τώρα: Στις 9 Νοεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία δια εκπροσώπου της έκανε γνωστό πως οι προφυλακισμένοι Καταλανοί αυτονομιστές ηγέτες δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν «κρατούμενοι συνείδησης» επειδή «κατηγορούνται για πράξεις που μπορούν να αποτελέσουν αδίκημα».

Διευκρίνισε δε πως - αν και οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας χαρακτηρίζουν «πολιτικούς κρατουμένους» τα οκτώ μέλη της καθαιρεθείσης από τη Μαδρίτη καταλανικής κυβέρνησης, τα οποία προφυλακίσθηκαν αφού απαγγέλθηκαν σε βάρος τους κατηγορίες κυρίως για εξέγερση, αποσχιστικές δραστηριότητες και κατάχρηση δημόσιων κεφαλαίων – η Διεθνής Αμνηστία «δεν χρησιμοποιεί τον όρο πολιτικός κρατούμενος επειδή δεν υπάρχει διεθνής ορισμός γι' αυτόν», αλλά καταφεύγει στον όρο «κρατούμενος συνείδησης».

Ωστόσο, πρόσθεσε, ο όρος αυτός δεν ανταποκρίνεται στους κρατουμένους αυτονομιστές αξιωματούχους, σημειώνοντας πως «δεν θεωρούμε τα μέλη της (καθαιρεθείσης καταλανικής) κυβέρνησης κρατούμενους συνείδησης επειδή κατηγορούνται για πράξεις που μπορούν να αποτελέσουν αδίκημα». Και πρόσθεσε επίσης:

«Πιστεύουμε πως η ισπανική δικαιοσύνη έχει το δικαίωμα να ερευνήσει αυτά τα ενδεχόμενα αδικήματα».

Αλλά προφανώς οι περίφημοι 188 (συμπεριλαμβανομένων και των δύο του ΣΥΡΙΖΑ) διαφωνούν και με τη Διεθνή Αμνηστία…