Επιδράσεις της δισφαινόλης (ΒPA) στην ανθρώπινη υγεία

Η δισφαινόλη Α (ΒΡΑ) χρησιμοποιείται ως πλαστικοποιητής στην παραγωγή πολυανθρακικού πλαστικού και εποξειδικής ρητίνης.

Επιπλέον, χρησιμοποιείται ως πρόσθετος παράγοντας στη διαδικασία παραγωγής πολυβινυλοχλωριδίου (PVC), καθώς και στην κατασκευή μηχανημάτων υγειονομικής περίθαλψης, φακών επαφής, παιχνιδιών, φύλλων παραθύρων και μέσων αποθήκευσης.

Είναι ένα από τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα που χρησιμοποιούνται ευρέως σε συσκευασίες τροφίμων και ποτών και σε σκεύη που χρησιμοποιούνται στην κουζίνα. Είναι μια χημική ένωση που παράγεται σε τεράστιες ποσότητες, μας λέει η κυρία ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ

Ανθρώπινη έκθεση σε BPA
H BPA προσλαμβάνεται με διάφορους τρόπους, όπως χορήγηση από το στόμα, εισπνοή και εφαρμογή διαδερμικών φαρμάκων. Η κύρια πηγή έκθεσης στο BPA είναι τα προϊόντα διατροφής. Οι βασικές πηγές της διατροφικής επαφής με το BPA είναι κονσερβοποιημένα τρόφιμα, καθώς η δισφαινόλη χρησιμοποιείται ευρέως στην παρασκευή κονσερβών για τη διατήρηση των τροφίμων και στην εσωτερική επικάλυψη των καπακιών βάζων.

Η αποστείρωση των κονσερβών, με την εφαρμογή θερμότητας, προκαλεί την εκροή της ΒΡΑ από την εποξειδική επικάλυψη στο τρόφιμο μέσα στο κουτί και συνεπώς αυξάνει την έκθεση του ανθρώπου σε ΒΡΑ.

Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να εκτεθούν σε BPA μέσω σκόνης από δάπεδα, συγκολλητικών που περιέχουν εποξειδικές ρητίνες, οικιακές ηλεκτρονικές συσκευές και χρώματα. Οι άνθρωποι εκτίθενται κατά κύριο λόγο σε BPA από σκόνη που βρίσκεται σε εργασιακούς χώρους και εργαστήρια όπου χρησιμοποιείται μεγάλος αριθμός ηλεκτρικών συσκευών και επίπλων.

Το BPA χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική αλλά και για την παραγωγή χαρτιού, τη θερμική εκτύπωση και τις πλαστικές κάρτες πληρωμών.

Επιδράσεις της BPA στην ανθρώπινη υγεία
Η ΒΡΑ υποβάλλονται σε επεξεργασία στο ήπαρ με το ένζυμο ουριδίνη5'-διφωσφο-γλυκουρονυλοτρανσφεράση. Οι επιδημιολογικές αναφορές σχετικά με τη σχέση μεταξύ της BPA και των επιπτώσεών της στην υγεία στον άνθρωπο έχουν δείξει ότι η BPA είναι πολύ επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία.

Η ΒΡΑ είναι ευρέως γνωστή ως χημικό που προκαλεί ενδοκρινικές διαταραχές (ενδοκρινικός διαταράκτης). Έχει επιδείξει ρόλο στην παθογένεση διαφόρων διαταραχών του ενδοκρινικού συστήματος που περιλαμβάνουν γυναικεία και ανδρική υπογονιμότητα, όγκους που εξαρτώνται από ορμόνες όπως ο καρκίνος του μαστού και του προστάτη και αρκετές άλλες μεταβολικές ασθένειες όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Η εκτίμηση των επιπέδων BPA στους ανθρώπους, όπως μέσω της συγκέντρωσης BPA στο αίμα, είναι πολύ σημαντική καθώς οι άνθρωποι εκτίθενται συνεχώς σε αυτό και συσσωρεύεται εύκολα στο σώμα.

Επίδραση της BPA στα νεογνά
Οι ερευνητές έχουν αναφέρει ότι οι συγκεντρώσεις ΒΡΑ είναι 11 φορές υψηλότερες στα βρέφη από ότι στους ενήλικες. Η ικανότητα του ήπατος να μεταβολίζει το BPA είναι χαμηλότερη στα βρέφη από τους ενήλικες. Ως εκ τούτου, η ποσότητα της ΒΡΑ αυξάνεται και επηρεάζει την υγεία των βρεφών. Μπορεί επίσης να προκαλέσει παιδικό άσθμα σε μωρά ή νεογνά.

Επιδράσεις στη γονιμότητα των ανδρών και των γυναικών και στην εμβρυϊκή ανάπτυξη
Η αυξημένη συγκέντρωση BPA στο ανθρώπινο σώμα μεταβάλλει τη λειτουργία του σπέρματος καθώς και τη γονιμοποίηση τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες και επηρεάζει την εμβρυϊκή ανάπτυξη.

Στις γυναίκες, η BPA μπορεί να επηρεάσει την ενδοκρινική λειτουργία μεταβάλλοντας την έκκριση ορμονών που απελευθερώνουν γοναδοτροπίνη, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει την εφηβεία και την ωορρηξία. Η έκθεση στο BPA έχει επίδραση σε ένα από τα πιο κοινά προβλήματα υγείας στις γυναίκες (σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών), λόγω αλλαγής στην έκκριση ορμονών.

Εδώ υπάρχουν επιδράσεις στις ωοθήκες λόγω της BPA. Για παράδειγμα, η έκθεση σε BPA θα οδηγήσει σε απώλεια ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Επίσης, προκαλεί μείωση του επιπέδου των αριθμών των θυλακίων και χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης των ωοκυττάρων.

Η έκθεση στη BPA βλάπτει το θηλυκό αναπαραγωγικό σύστημα σε διάφορα μέρη του κύκλου ζωής και μπορεί να προάγει την υπογονομότητα. Επιπλέον, η ποσότητα των πρωτεϊνών στα σπερματοζωάρια που είναι απαραίτητα για τη γονιμότητα μεταβάλλεται, προκαλώντας στειρότητα στους άνδρες.

Επιδράσεις στον καρκίνο του μαστού
Η πιθανή σχέση μεταξύ της έκθεσης στο BPA και του καρκίνου του μαστού παρακολουθείται με εκτίμηση της συγκέντρωσης BPA μεταξύ ατόμων με και χωρίς καρκίνο του μαστού.

Η δομή της BPA μοιάζει με αυτή των οιστρογόνων. Παρεμβάλλεται στο ορμονικά μονοπάτια και οδηγεί σε επιβλαβείς επιδράσεις στην υγεία. Η χρόνια έκθεση σε BPA προκαλεί κακοήθεις όγκους στον μαστικό αδένα. Μελέτες έχουν δείξει τη σχέση μεταξύ υψηλών επιπέδων BPA και αυξημένης πυκνότητας μαστογραφικού μαστού.

Επιδράσεις στην καρδιακή νόσο
Μια υψηλότερη συγκέντρωση BPA στα ούρα σχετίζεται με ορισμένες καρδιαγγειακές παθήσεις όπως καρδιακή προσβολή, στηθάγχη και καρδιακά προβλήματα. Ορισμένες αναφορές έδειξαν ότι η οξεία έκθεση σε BPA προκαλεί ανάπτυξη ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού και η συνεχής έκθεση σε BPA είχε ως αποτέλεσμα την αθηροσκλήρωση και τις μεταβολές της αρτηριακής πίεσης. Συνεπώς, η έκθεση σε BPA θεωρείται παράγοντας κινδύνου για διαταραχές που σχετίζονται με την καρδιά.