Πρόεδρος EURELECTRIC: Ο άνθρακας τελειώνει για την Ελλάδα, είτε υπογράψει είτε όχι

Σε αντίθεση με πολλές χώρες της ΕΕ, η διαδικασία «απανθρακοποίησης» της Ελλάδας παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση. Ο αριθμός των ατόμων που απαιτούν πλέον έναν επικαιροποιημένο οδικό χάρτη για την ενεργειακή μετάβαση, ο οποίος θα επικεντρώνεται στις ΑΠΕ και το φυσικό αέριο, διευρύνεται διαρκώς.

Σύμφωνα με τους επικριτές, η Ελλάδα παραβιάζει για δεκαετίες τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν εκκλήσεις για θεμιτό και πραγματικό ανταγωνισμό μέσω της διάλυσης του μονοπωλίου της ΔΕΗ.

Οι διαρκείς συζητήσεις στην Ευρώπη επικεντρώνονται στη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και του λιγνίτη, εξασφαλίζοντας παράλληλα μια ομαλή μετάβαση για τις περιφέρειες που έχουν βασιστεί εδώ και χρόνια στην εξόρυξη άνθρακα και την παραγωγή ενέργειας.

Στην Ελλάδα, οι δανειστές προωθούσαν την πώληση 40% των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ, προκειμένου να «εκσυγχρονίσουν» την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο της συμφωνίας διάσωσης.

Από την πλευρά της, η WWF Ελλάς δήλωσε ότι η απόφαση πώλησης μεγάλου όγκου ενεργειακών πόρων λιγνίτη στην Ελλάδα θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική για τους καταναλωτές και τη βιωσιμότητα του ενεργειακού μοντέλου της χώρας.
Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη για το μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχέδιο της Ελλάδας από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και τη WWF Ελλάδας διαπίστωσε ότι το κόστος ηλεκτρισμού θα ήταν σημαντικά υψηλότερο, αν η εξάρτηση της χώρας από τον λιγνίτη παραταθεί.

«Από την άλλη πλευρά, το κόστος ηλεκτρισμού μειώνεται κάτω από τα σενάρια που προβλέπουν την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε συνδυασμό με φιλόδοξες πολιτικές για την ενεργειακή απόδοση», δήλωσε ο Υπεύθυνος Τομέα Ενεργειακής και Κλιματικής Πολιτικής της WWF Ελλάς, Νίκος Μάντζαρης.

Σε σχετικό workshop που διοργάνωσε η EURACTIV στις 24 Απριλίου, διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη ανέφεραν ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει σύγχρονο ενεργειακό σχέδιο που θα βοηθούσε τον τομέα ηλεκτρισμού να λειτουργήσει με βιώσιμο τρόπο μακροπρόθεσμα.

«Με την υπόλοιπη Ευρώπη να επικεντρώνεται στην μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, το πρόγραμμα εκχώρησης λιγνίτη ως μέσο για την εισαγωγή του ανταγωνισμού στην Ελλάδα φαίνεται ανοικτό. Δεν αληθεύει ο ισχυρισμός ότι η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα καταστεί ρευστή και ανταγωνιστική με μαγικό τρόπο, πωλώντας ένα ή δύο από τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ το 2019», υπογράμμισε ο Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων για την Μεταλλουργία και την Ενέργεια στον Όμιλο Μυτιληναίος Α.Ε, Νίκος Κεραμίδας.

Μετά από επικοινωνία της EURACTIV, εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής δήλωσε ότι η εκχώρηση μέρους της ικανότητας παραγωγής λιγνίτη της ΔΕΗ συμπεριλήφθηκε στο Συμπληρωματικό Μνημόνιο Συνεννόησης του Προγράμματος Στήριξης για τη Σταθερότητα ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την εισαγωγή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και την αύξηση του ανταγωνισμού σε μια ποικιλία στρατηγικών τομέων στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2017, η Κομισιόν ξεκίνησε πλατφόρμα για τις «περιφέρειες άνθρακα σε μετάβαση» με στόχο να τις βοηθήσει να επιτύχουν την ομαλή μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.

Η Eurelectric σημείωσε ότι τον Δεκέμβριο του 2017 ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας δεσμεύτηκε για την ουδετερότητα του άνθρακα πολύ πριν από το 2050.

«Ωστόσο, τα σημεία εκκίνησης είναι φυσικά διαφορετικά για κάθε ευρωπαϊκή χώρα, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, ότι η μελλοντική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να «απανθρακοποιηθεί». Το φυσικό αέριο έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην επιτυχή και οικονομικά αποδοτική μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», δήλωσε η Eurelectric. «Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο είναι ιδιαίτερα ευέλικτοι και μπορούν ως εκ τούτου να λειτουργήσουν εφεδρικά για τις ΑΠΕ, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια», πρόσθεσε.

Ωστόσο, τα ελληνικά και τα πολωνικά μέλη του ομίλου δεν υπέγραψαν αυτή τη δέσμευση. Σε συνέντευξή του στη EURACTIV, ο πρόεδρος της Eurelectric, Francesco Starace, σημείωσε ότι η Ελλάδα πιθανότατα δεν υπέγραψε, διότι δεν μπόρεσε να βρει εσωτερική συναίνεση.

«Αλλά ούτως ή άλλως θα σταματήσουν να χρησιμοποιούν τον άνθρακα, ανεξάρτητα από το αν υπογράψουν», ισχυρίστηκε.

«Δεν νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε με επιχειρηματικό δαιμόνιο θα επενδύει πλέον στην παραγωγή άνθρακα», σχολίασε ο κ. Starace.

Παρόλα αυτά, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας. Η ΔΕΗ αποφάσισε να επενδύσει περίπου 1,5 δις ευρώ σε μια ολοκαίνουργια μονάδα παραγωγής λιγνίτη, ενώ παράλληλα και το πρόγραμμα εκποίησης που προωθήθηκε από τους δανειστές περιλαμβάνει την άδεια για μια δεύτερη νέα μονάδα.

Η αγάπη της Ελλάδας για τον άνθρακα προκάλεσε έκπληξη στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των Βρυξελλών, οι οποίοι προβάλλουν το τεράστιο δυναμικό της χώρας για ηλιακή ενέργεια. Ο πρόεδρος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ούντο Μπούλμαν, εξέφρασε την αντίδρασή του για την προφανή απροθυμία των χωρών της Νότιας Ευρώπης να επωφεληθούν από τα φυσικά τους προτερήματα.

«Είναι δυνατόν να υπάρχουν χώρες, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ελλάδα που αγωνίζονται για το κόστος της ενέργειας; Έχουν τεράστιο μέγεθος φυσικών πόρων, όπως τον άνεμο, τον ήλιο και το νερό», δήλωσε ο πρόεδρος της S&D στη EURACTIV.

«Γιατί δεν μπορούμε να καταστήσουμε αυτές τις χώρες ως ηγετικές δυνάμεις για τη βιώσιμη ενέργεια; Κάτι τέτοιο θα είχε, επίσης, τεράστιο αντίκτυπο στην απασχόληση», συνέχισε, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα χρειάζεται «προοδευτικές» και «δίκαιες» μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να επιτευχθεί η ενεργειακή μετάβασή της.

Από Sarantis Michalopoulos | EurActiv.com | Μεταφρασμένο από Ειρήνη Σωτηροπούλου