Δημόσιο: Φως για τη διεκδίκηση δώρων και επιδομάτων με δικαστικές αποφάσεις

Συζήτηση έχουν προκαλέσει κάποιες πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις πολιτικών δικαστηρίων, γύρω από το ζήτημα της συνταγματικότητας της κατάργησης των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας στους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα.
Υπενθυμίζεται ότι, με διαδοχικές νομοθετικές ρυθμίσεις, αρχικώς, περικόπηκαν και εν συνεχεία με την παρ. Γ του ν. 4093/2012 «Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής» καταργήθηκαν εντελώς τα δώρα εορτών (Πάσχα και Χριστουγέννων) και τα επιδόματα αδείας για όλους τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, οι οποίοι απασχολούνται είτε με σχέση δημοσίου είτε με σχέση ιδιωτικού δικαίου στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Ειδικότερα, αρχικώς το ποσό του δώρου Χριστουγέννων περιορίστηκε στα 500 ευρώ, ενώ τα ποσά του δώρου Πάσχα και του επιδόματος αδείας καθορίστηκε στο ποσό των 250 ευρώ το καθένα. Μεταγενέστερα, όμως, τα ποσά αυτά σταμάτησαν να καταβάλλονται κατ’ εφαρμογή του ν. 4093/2012 (παρ. Γ).

Αυτή η κατάσταση φαίνεται να ανατρέπεται εν μέρει από κάποιες -λίγες προς το παρόν- δικαστικές αποφάσεις, με τις οποίες έχει κριθεί ότι η πλήρης κατάργηση με το μεσοπρόθεσμο των δώρων και του επιδόματος αδείας είναι αντίθετη με το Σύνταγμα και με τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς η δημόσια ωφέλεια που επιδιώκεται να προκύψει από αυτές τις περικοπές δεν είναι υπέρτερης σημασίας από το δικαίωμα στην περιουσία με βάση το οποίο προστατεύονται και οι μισθολογικές παροχές παντός είδους.

Επιπλέον, τα δικαστήρια έχουν κρίνει ότι, η παντελής κατάργηση των σχετικών παροχών δεν έχει αιτιολογηθεί πλήρως και επαρκώς στο ν. 4093/2012. Αντίθετα, όπως κρίθηκε με βάση τις ίδιες ως άνω διατάξεις των ν. 3833/2010 και 3845/2010, με τις οποίες περικόπηκαν αρχικώς τα επιδόματα εορτών και αδείας στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, οι περικοπές αυτές δεν αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας και κατά συνέπεια είναι νόμιμες.

Όπως ειπώθηκε, οι αποφάσεις που δέχονται τα ανωτέρω και ανοίγουν το δρόμο για τη δικαστική διεκδίκηση σημαντικών για τον οικογενειακό προϋπολογισμό των υπαλλήλων ποσών είναι προς το παρόν λίγες, έχουν δε εκδοθεί από πρωτοβάθμια δικαστήρια. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αποτελούν πρώτης τάξεως προηγούμενο, δεδομένου ότι περιέχουν ένα αρκετά θεμελιωμένο σκεπτικό, επικαλούνται δε προς υποστήριξη της αντισυνταγματικότητας τη νομολογία των εθνικών και των ευρωπαϊκών δικαστηρίων και κατατείνουν στη διαπίστωση ότι η παντελής κατάργηση των δώρων και του επιδόματος αδείας είναι ελλιπέστατα αιτιολογημένη και σε κάθε περίπτωση σε απόλυτη δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό και τον τρόπο επίτευξής τους. Πρέπει δε να τονισθεί ότι στο σκεπτικό επισημαίνεται ότι ο άδικος χαρακτήρας της συνεχούς περικοπής εισοδημάτων στους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα.

Εξάλλου, πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγραφή των χρηματικών αξιώσεων έναντι του Δημοσίου επέρχεται με την πάροδο δύο ετών. Κατά συνέπεια όσες αποφάσεις έκριναν αντισυνταγματική την κατάργηση των γνωστών και ως 13ου και 14ου μισθού, επιδίκασαν στους ενάγοντες ποσά δώρων και επιδόματος των δύο τελευταίων ετών προ της ασκήσεως των σχετικών αγωγών.

Το epoli.gr επικοινώνησε για το θέμα με τον Δικηγόρο Αθηνών κο Λάμπρο Ντουματσά, ο οποίος έχει αναλάβει τον χειρισμό αρκετών αγωγών με τις οποίες υπάλληλοι του δημόσιου τομέα διεκδικούν την καταβολή των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας, ο οποίος δήλωσε: «Με βάση τα έως τώρα δεδομένα γίνεται σαφές ότι ανοίγει ο δρόμος της διεκδίκησης σημαντικών ποσών που έχουν στερηθεί οι δημόσιοι υπάλληλοι τα τελευταία χρόνια. Η διεκδίκηση αυτή μπορεί να γίνει μόνο μέσω της άσκησης αγωγών, καθότι η αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του μεσοπροθέσμου δεν έχει κριθεί δικαστικά έναντι όλων, αλλά μόνο στο πλαίσιο των συγκεκριμένων υποθέσεων που έφτασαν στις αίθουσες των δικαστηρίων και έναντι αυτών που άσκησαν τις σχετικές αγωγές. Ο δρόμος αυτός δεν είναι εύκολος, το σίγουρο, όμως, είναι ότι πλέον δεν βαδίζουμε στα τυφλά, αλλά έχουμε ως φάρο και οδηγό κάποιες αποφάσεις, που έχουν ήδη ληφθεί και δικαιώνουν τους πλέον υπαμειβόμενους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα».   
 epoli.gr