Άρθρο της Υφυπουργού Παιδείας για την Επαγγελματική Εκπαίδευση στην Εφημερίδα των Συντακτών

Η ουσιαστική ενίσχυση και η αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για το Υπουργείο Παιδείας και την Ελληνική Κυβέρνηση, αλλά και πεδίο εφαρμογής πολιτικών με σαφές κοινωνικό πρόσημο.

Ένα πεδίο που κατά το παρελθόν συστηματικά οδηγήθηκε στην απαξίωση, με ευθύνη της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας και με πιο μελανή στιγμή το καλοκαίρι του 2013, που καταργήθηκαν δεκάδες ειδικότητες Επαγγελματικών Λυκείων και 2.500 εκπαιδευτικοί τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.

Η εικόνα στην Επαγγελματική Εκπαίδευση άρχισε να αλλάζει με σταθερούς ρυθμούς από τον Απρίλιο του 2016, όταν ξεκίνησε η υλοποίηση του «Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου για την Αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης». Πρόκειται για έναν σχεδιασμό με πυρηνικό στοιχείο την ενίσχυση του κοινωνικού της ρόλου, μέσα από την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης αλλά και ασφαλών επαγγελματικών διεξόδων.

Έκτοτε, νευραλγικής σημασίας δομικές αλλαγές έχουν λάβει χώρα, με κορωνίδα την αναβάθμιση των Επαγγελματικών Λυκείων και την πλήρη αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών.

Μία από τις πιο σημαντικές πρωτοβουλίες είναι αναμφίβολα το Πρόγραμμα «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑΛ»• Εφαρμόστηκε η εναλλακτική ενισχυτική διδασκαλία στα Νέα Ελληνικά και τα Μαθηματικά, τα ΕΠΑΛ στελεχώθηκαν με ψυχολόγους και ενισχύεται η καινοτομία, με την υλοποίηση χρηματοδοτούμενων Σχεδίων Δράσης. Ταυτόχρονα, τα σχολεία εξοπλίζονται με υποδομές τηλεδιασκέψεων τηλε-εκπαίδευσης και ενεργοποιήθηκε ο θεσμός του Συμβούλου Καθηγητή.

Ιδιαίτερη μέριμνα έχει όμως ληφθεί και για τις επιλογές των μαθητών/τριών μετά την αποφοίτησή τους. Έτσι, σήμερα στους νέους και στις νέες των ΕΠΑΛ δίνονται πέντε εναλλακτικές δυνατότητες:

Μπορούν είτε να ενταχθούν απευθείας στην αγορά εργασίας είτε να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (σε ποσοστό 20% στα ΤΕΙ και 5% στα ΑΕΙ). Επιπλέον, έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις σπουδές τους στα ΙΕΚ ή να παρακολουθήσουν τα διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ ή να συμμετάσχουν στον νέο θεσμό του προαιρετικού «Μεταλυκειακού Έτους - Τάξης Μαθητείας». Με τις τρεις αυτές τελευταίες επιλογές, οι απόφοιτοι αποκτούν πτυχίο επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, έπειτα από εξετάσεις πιστοποίησης.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι κατά τη συμμετοχή τους στην Τάξη Μαθητείας, ο μαθησιακός χρόνος εναλλάσσεται μεταξύ χώρου εργασίας και σχολείου, ενώ το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε χώρο εργασίας περιλαμβάνει σύμβαση μαθητείας, εκπαιδευτή, αμοιβή και οδηγεί σε κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα.

Όμως, κάθε μεταρρύθμιση και κάθε σχέδιο της πολιτικής ηγεσίας δοκιμάζεται στην πράξη και δεν αποκτά αξία παρά από το αντίκρισμα που έχει σε εκείνους στους οποίους απευθύνεται. Τα μηνύματα είναι, λοιπόν, θετικά αφού η συμμετοχή στη Μαθητεία αυξάνεται διαρκώς: τον πρώτο χρόνο, στο πρόγραμμα συμμετείχαν 1.118 υποψήφιοι, πέρυσι 3.092, ενώ φέτος ο αριθμός τους άγγιξε τους 4.000.

Ταυτόχρονα, καταγράφεται διαρκής αύξηση του μαθητικού δυναμικού που επιλέγει τα ημερήσια και εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια. Μόνο φέτος, ο αριθμός των μαθητών/τριών στα ημερήσια ΕΠΑΛ αυξήθηκε κατά 6,3% σε σχέση με πέρυσι, ενώ στα εσπερινά, η αύξηση άγγιξε το 12%.

Και σε αυτήν την προσπάθεια, η κατεύθυνσή μας είναι αυτή της συμπερίληψης και της ισότητας στην εκπαίδευση. Γι’ αυτό, η ίδρυση και η λειτουργία των Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων και Λυκείων είναι ιδιαιτέρως σημαντική, αφού προσφέρει μια αξιοπρεπή επιλογή που οδηγεί σε εργασιακές δεξιότητες και δυνατότητες.

Σαφή δείγματα γραφής για την πολύπλευρη ενίσχυση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης δόθηκαν από το ΥΠΠΕΘ και προσφάτως, με την πρόσληψη 223 ψυχολόγων στο πλαίσιο του Προγράμματος «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑΛ» και την πρόσληψη 442 εκπαιδευτικών για την ενισχυτική διδασκαλία. Επιπροσθέτως, με τροπολογία εξασφαλίστηκαν 1.000 νέες πιστώσεις για την κάλυψη θέσεων αναπληρωτών καθηγητών σε όλες τις βαθμίδες.

Παράλληλα, εγκρίθηκε η λειτουργία 1.500 ολιγομελών τμημάτων σε όλη την Ελλάδα και ανακοινώθηκε η μείωση των εξεταζόμενων μαθημάτων των ΕΠΑΛ, ώστε να αφιερώνεται επιπλέον χρόνος στη διδασκαλία των μαθημάτων.

Την ίδια στιγμή, επεξεργαζόμαστε τη δημιουργία νέων προγραμμάτων σπουδών και τη συγγραφή νέου εκπαιδευτικού υλικού από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Επίσης, έχει ήδη εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί η αναβάθμιση του εργαστηριακού εξοπλισμού σε ΕΠΑΛ και Εργαστηριακά Κέντρα, ενώ προωθούμε και νέο πλαίσιο διακυβέρνησης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Η στρατηγική μας για την Επαγγελματική Εκπαίδευση σχεδιάστηκε συνυπολογίζοντας τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, έπειτα από 10 χρόνια προκλήσεων και προγραμμάτων λιτότητας, υιοθετώντας μια ολιστική προσέγγιση.

Στον πυρήνα της στρατηγικής αυτής είναι η ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ των εκπαιδευτικών αναγκών και της αγοράς εργασίας, η αναβάθμιση της ποιότητας του προγράμματος σπουδών, η αύξηση της ελκυστικότητας, η προώθηση της μαθητείας και η ενίσχυση του ρόλου των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Σε αυτήν την κατεύθυνση συνεχίζουμε, διατηρώντας τις πόρτες μας ανοιχτές και ενθαρρύνοντας τον δημόσιο διάλογο και τη συμβολή όλων σε αυτήν την πολύ σημαντική και χρήσιμη προσπάθεια για το μέλλον των παιδιών και του τόπου μας.