Ο Γλάρος, του Αντόν Τσέχωφ στα Ιωάννινα

η φωτογράφηση είναι από την  "Ομάδα Q".
Ο Γλάρος, του Αντόν Τσέχωφ
    Μια συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και του ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Παρασκευόπουλος

Το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας ενώνουν τις δυνάμεις τους για να παρουσιάσουν τον Γλάρο (1895
) του Αντόν Τσέχωφ, ένα αριστούργημα του παγκόσμιου ρεπερτορίου σε σκηνοθεσία του Γιάννη Παρασκευόπουλου.
Ένα έργο στο οποίο επιστρέφουν και ξανα-επιστρέφουν κορυφαίοι δημιουργοί, καθώς μιλά με χιούμορ και αδυσώπητη αλήθεια για τα μεγάλα θέματα της ζωής.
Είναι η δεύτερη φορά που ο Γιάννης Παρασκευόπουλος αναμετριέται με τον Γλάρο –έχει ανεβάσει το έργο στο Εθνικό Θέατρο της Κραϊόβα το 2015–, ένα κείμενο-σημάδι για τον ίδιο.
Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα στα Γιάννενα, στις 19/1/2019 και θα συνεχίσει τη διαδρομή της από τέλος Φεβρουαρίου, στη Λάρισα.
Λίγα λόγια για το έργο
«Είναι κωμωδία και έχει τρεις γυναικείους ρόλους, έξι ανδρικούς, τέσσερις πράξεις, ένα τοπίο (θέα σε λίμνη), πολλές λογοτεχνικές συζητήσεις, λίγη δράση και πέντε καντάρια έρωτα»: με αυτά τα λόγια περιέγραφε ο ίδιος ο Αντόν Τσέχωφ τον Γλάρο.
Μια λίμνη ορίζει τον ψυχικό χώρο του έργου. Μια λίμνη που κάνει μάγια, τρελαίνει, παίρνει τα μυαλά των ηρώων, δημιουργεί, καθρεφτίζει ή καταπίνει τα όνειρά τους.
Ο νέος συγγραφέας Τρέπλιεφ ανεβάζει το πρώτο του θεατρικό έργο, με σκοπό να εντυπωσιάσει τους καλεσμένους της μητέρας του, αλλά και την ίδια, τη διάσημη ντίβα του θεάτρου Αρκάντινα.
«Πρέπει να βρούμε νέους τρόπους έκφρασης, που εάν δεν τους βρούμε, καλύτερα να μην κάνουμε θέατρο» υποστηρίζει με ορμή και πάθος. Πρωταγωνίστρια του έργου του ο μεγάλος του έρωτας, η Νίνα, ένα απλό κορίτσι που έχει μεγαλώσει δίπλα στη λίμνη και ονειρεύεται να γίνει ηθοποιός. Το άδοξο τέλος της παράστασης του νεαρού συγγραφέα θα φέρει απρόβλεπτες συνέπειες και θα είναι ο καταλύτης που θα σφραγίσει τις ζωές τους για πάντα.

Info
Πληροφορίες – κρατήσεις: 2651025670 και 6972445707 (ώρες γραφείου).
Παραστάσεις: Πρεμιέρα, Σάββατο 19 Ιανουαρίου στις 9.00 μ.μ. και από 20 Ιανουαρίου μέχρι 17 Φεβρουαρίου, κάθε Πέμπτη (9.00 μ.μ.), Παρασκευή (9.00 μ.μ.), Σάββατο (9.00 μ.μ.) και Κυριακή (7.00 μ.μ.).
Πωλήσεις εισιτηρίων: Viva.gr (https://www.viva.gr/tickets/theatre/kampereio/o-glaros-tou-tsexof/) και στα γραφεία του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων (Παπάζογλου 5, Αρχοντικό Πυρσινέλλα, 9.00 – 15.00).
Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ (κανονικό), 7 ευρώ (μαθητές, φοιτητές, στρατευμένοι, πολύτεκνοι, μέλη ΚΑΠΗ), δωρεάν άνεργοι.
Back to black…
Η εκ νέου ανάγνωση και η εκ νέου αφήγηση του έργου: αυτό είναι το πιο επιτακτικό ζητούμενο, όταν αναμετριέται κανείς σήμερα με ένα κλασικό αριστούργημα, όπως είναι ένα κείμενο του Τσέχωφ. Να ξανα-ακούσουμε το έργο.
Να πετάξουμε από πάνω του στη σκόνη, τη διαμεσολαβημένη γνώση, τα επιστρώματα βεβαιοτήτων για το θέμα, τους ήρωες, για το αληθινό διακύβευμά του. Να ανακαλύψουμε τις κρυμμένες δράσεις. Να δούμε πώς αποτυπώνονται στις αντιδράσεις των ηρώων. Άλλωστε, ο Τσέχωφ τοποθετεί τη δράση πάντα ανάμεσα στις πράξεις ή εκτός σκηνής και αυτό που παρακολουθούμε είναι το πώς αυτές εγγράφονται στο σώμα και τον ψυχισμό των προσώπων του.
Διαβάζαμε λοιπόν το έργο. Ξανά και ξανά. Και η αφήγηση έγινε κομμάτι της παράστασης. Μια συλλογική φωνή, που όμως αρχίζει να υποχωρεί για να γεννηθούν μπροστά μας τα πρόσωπα. Και τα λόγια τους.
Γιατί, με έναν τρόπο, είμαστε όλοι γλάροι, είμαστε όλοι μετέωροι στο αέναο κυνήγι της ευτυχίας. Σε αυτόν τον «δρόμο μετ’ εμποδίων». Που διαρκώς μας καλεί σε υπερβάσεις. Που συχνά μας οδηγεί σε βαλτωμένες διαδρομές και υποχωρήσεις. Και που, μερικές ελάχιστες στιγμές, μας ανταμείβει σπαραχτικά. Έτσι, ίσα-ίσα για να πειστούμε ότι κάπου, κάπως, κάποτε, συμβαίνει. Η ευτυχία.
Στον Γλάρο, η ματαίωση των ονείρων της νιότης και οι λάθος επιλογές στον έρωτα ωθούν τη δράση. Το ερωτικό ασύμπτωτο, η απόρριψη, η αναπόσπαστη σχέση ζωής και τέχνης, οι συγκρούσεις του παλιού με το νέο, η κωμωδία της ανθρώπινης αποτυχίας, η απεγνωσμένη αναζήτηση της ευτυχίας: είναι όλα εκεί.
Η παράσταση εστιάζει στην προσπάθεια που καταβάλλουν οι νέοι ήρωες για να αντισταθούν, ώστε να μην ενσωματωθούν σε έναν κόσμο τελματωμένο και παλιό. Σε κάθε πράξη του έργου, ένας νέος άνθρωπος, με όνειρα, με προσδοκίες, με ορμή, δεν αντέχει πια να είναι …γενναίος, απαρνιέται τη διαφορετικότητά του, γλιστρά και ενσωματώνεται σε έναν κόσμο συντηρητικό και συμβιβασμένο.
Έναν κόσμο, σαν αυτόν των γονιών μας, για τους οποίους συχνά νιώθουμε αγάπη, αλλά και ντροπή. Από αυτήν την άποψη, η παράσταση ανιχνεύει τη διάψευση των ονείρων, τη ματαίωση της επιθυμίας, την αγωνία της διατήρησης της προσωπικής ταυτότητας, αναζητώντας, ίσως, διεξόδους δημιουργικής αντίστασης μέσα από την ίδια την πράξη του θεάτρου.
Γιάννης Παρασκευόπουλος
Ταυτότητα παράστασης
Ο Γλάρος του Αντόν Τσέχωφ. Μια συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και του ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας.
Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου
Σκηνοθεσία: Γιάννης Παρασκευόπουλος
Συνεργάτις Δραματουργός: Σοφία Ευτυχιάδου
Σκηνικά-φωτισμοί: Richard Antony
Κοστούμια: Μαρία Καραδελόγλου
Μουσική: Μάνος Μυλωνάκης
Κίνηση: Τάσος Παπαδόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρέας Παράσχος
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Πατσινακίδου.
Διανομή:
Σόριν: Θανάσης Μιχαηλίδης
Αρκάντινα: Γιώτα Φέστα
Τριγκόριν: Γιώργος Βεργούλης
Τρέπλιεφ: Γκαλ Α. Ρομπισα
Νίνα: Χρυσή Μπαχτσεβάνη
Σαμράγιεφ: Στέλιος Νίνης
Πωλίνα: Ζωή Ιωαννίδη
Ντορν: Αρτέμης Χαραλαμπίδης
Μάσα: Ιωάννα Δεμερτζίδου
Μεντβεντέγκο: Γιάννης Κοντός
Γιάκοφ: Λάμπρος Γραμματικός.

Ορισμένα στοιχεία για τον Αντόν Τσέχωφ και τον Γλάρο
• Στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας, κατά τη διάρκεια των προβών του Γλάρου, ένας από τους ηθοποιούς είπε ότι σε όλο το έργο θα ακούγονταν βατράχια, τριζόνια και σκυλιά πίσω από τη σκηνή. «Σε τι χρειάζεται αυτό;», ρώτησε με κάποια δυσαρέσκεια στη φωνή του ο Τσέχωφ. «Για να είναι αληθινό», απάντησε ο ηθοποιός. «Αληθινό, ε;», επανέλαβε γελώντας ο Τσέχωφ. Και ύστερα από μια μικρή παύση είπε: «Η σκηνή είναι Τέχνη. Υπάρχει ένας πίνακας του Κραμσκόι, όπου τα πρόσωπα είναι θαυμάσια ζωγραφισμένα. Τι θα λέγατε αν σε ένα από αυτά τα πρόσωπα κόβαμε τη ζωγραφισμένη μύτη και βάζαμε μια ζωντανή; Η μύτη θα είναι αληθινή, αλλά ο πίνακας θα έχει χαλάσει».
• «Το έργο του Τσέχωφ έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη του νατουραλιστικού δράματος στο τέλος του 19ου αιώνα. Τα μανιφέστο του Εμίλ Ζολά, οι παραστάσεις του Αντρέ Αντουάν και τα έργα του Χένρικ Ίψεν και του Αυγούστου Στρίντμπεργκ αποτέλεσαν κομμάτι ενός πανευρωπαϊκού κινήματος που απεικόνιζε τη ζωή με πειστικό τρόπο στο θέατρο. Ο Τσέχωφ, με στόχους ανάλογους, προχώρησε ένα βήμα πέρα από το κεντρικό ζητούμενο της απεικόνισης της ζωής: εξέφρασε την επιθυμία του να αναπαραστήσει τη ζωή στη σκηνή με έναν καινούργιο τρόπο. (…) Όπως υποστήριξε ο Μάρτιν Έσλιν, ο Ίψεν και οι υπόλοιποι νατουραλιστές συνέχιζαν να γράφουν εκδοχές του καλογραμμένου έργου: σφιχτοδεμένη πλοκή και σαφείς χαρακτήρες, των οποίων οι ανάγκες οδηγούσαν τη δράση προς μια ξεκάθαρη κατεύθυνση. Τα έργα του Τσέχωφ, αντιθέτως, λειτουργούν με έμμεσο τρόπο, δραματοποιώντας τις, σε πρώτη ματιά, ανακόλουθες αλληλεπιδράσεις στην καθημερινότητα. Τα έργα του Τσέχωφ, σύμφωνα με τον όρο του David Magarshack, είναι έργα «έμμεσης δράσης», που απεικονίζουν, όχι τις δραματικότερες στιγμές μιας ιστορίας, αλλά τα κρυφά κίνητρα πίσω από αυτές. Οι ήρωες του Τσέχωφ μοιάζουν, συχνά, να μην ξέρουν τι θέλουν, και ενώ, ορισμένες φορές μιλούν ακατάπαυστα, είναι ανίκανοι να εκφράσουν τα βαθύτερα συναισθήματά τους. Το δράμα στον Τσέχωφ αναδύεται, όχι μόνο μέσα από τους παθιασμένους λόγους, αλλά μέσα από το κρυμμένο κείμενο που υπάρχει κάτω από τις ασήμαντες παρατηρήσεις και την αινιγματική δράση. Η προσέγγιση του Τσέχοφ δεν αποτελεί μόνο τον πρόδρομο των, λίγο ή πολύ, ρεαλιστικών έργων του Άρθουρ Μίλερ και του Τενεσί Ουίλιαμς, αλλά και των πιο «ελλειπτικών» έργων του Χάρολντ Πίντερ, ακόμη και των έργων του παραλόγου του Σάμουελ Μπέκετ».
James N. Loehlin
• Ο Γλάρος υπερασπίζεται αδιαπραγμάτευτα την αλήθεια στην τέχνη. Και όπως έχει γράψει και ο ίδιος ο Τσέχωφ «Η μοναδικότητα και η ωραιότητα της τέχνης έχουν την πηγή τους στο γεγονός ότι στην τέχνη δεν μπορούμε να λέμε ψέματα… Μπορούμε να λέμε ψέματα στο έρωτα, στην πολιτική, στην ιατρική, μπορούμε να εξαπατούμε τους ανθρώπους και τον ίδιο το θεό, δεν μπορούμε όμως να λέμε ψέματα στην τέχνη».