Χ. Πατσούρας:Να σταματήσουν οι εκπτώσεις στην προστασία της λίμνης

Δήλωση του
Χρήστου Πατσούρα, επικεφαλή της «Αριστερής Παρέμβασης στα Γιάννενα», για το σχέδιο Π.Δ. για την προστασία της λίμνης Παμβώτιδα
Ιωάννινα, 30/01/2019
Να σταματήσουν οι εκπτώσεις στην προστασία της λίμνης
Και το νέο σχέδιο Π.Δ. για την Παμβώτιδα, το έκτο κατά σειράν, διακηρύσσει για άλλη μία φορά την προστασία και την αειφόρο διαχείριση του λιμναίου οικοσυστήματος.
Και το νέο σχέδιο Π.Δ. δεν αποτελεί ένα ρυθμιστικό εργαλείο για την ανάταξη της κατάστασης της λίμνης. Το λιμναίο οικοσύστημα στο οποίο αναφέρεται, βάσει των αναφορών και των εκθέσεων των ειδικών, βρίσκεται υπό κατάρρευση. Όλοι γνωρίζουμε πως ανθρωπογενείς δράσεις επέδρασαν δραματικά στην υποβάθμισή του, με εντελώς άστοχες παρεμβάσεις. Η αρχή έγινε με την αποξήρανση της λίμνης στην περιοχή της Λαψίστας και την δημιουργία αναχωμάτων, τα οποία απέκλεισαν αφενός την επικοινωνία της λίμνης με τις πηγές του Μιτσικελίου (ανάχωμα Αμφιθέας) και αφετέρου κατέστρεψαν τα υγρολίβαδα, τα οποία παρέχουν την δυνατότητα αυτοκαθαρισμού των νερών και είναι χώροι εκκόλαψης και αναπαραγωγής (ανάχωμα Ανατολής και Κατσικά). Στη συνέχεια οι εισροές βιομηχανικών και αστικών λυμάτων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ομβρίων της περιοχής γύρω από τη λίμνη είναι υπεύθυνες για τη συγκέντρωση της τοξικής ιλύος του πυθμένα και την υπερβολική ανάπτυξη μικροοργανισμών που καταναλώνουν το διαθέσιμο οξυγόνο. Τα κρηπιδώματα και οι τσιμεντοποιήσεις που έγιναν από την μεριά της πόλης μείωσαν στο ελάχιστο τους χώρους αυτοκάθαρσης του νερού.
Επομένως, πρέπει να καταστεί σαφές ότι η ήδη επιβαρυμένη λίμνη μας με επιπρόσθετη, περιφερειακή, οποιουδήποτε είδους πίεση και με παράλληλη μείωση ακόμη περαιτέρω του βάθους της θα εξελιχθεί σταδιακά σε μια εντελώς αφιλόξενη περιοχή.
Στην περίπτωσή μας λοιπόν, θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η υλοποίηση έργων που θα διασφαλίσει την αποκατάσταση του διαταραχθέντος οικοσυστήματος και θα πρέπει να υπάρξουν αυστηρές ρυθμίσεις προστασίας του λιμναίου οικοσυστήματος, ώστε να αποφευχθούν οποιεσδήποτε πιέσεις διαφόρων συμφερόντων.
Πρέπει να υιοθετηθούν μια σειρά μέτρων προστασίας, τα οποία κατά καιρούς έχουν προταθεί και από την επιστημονική κοινότητα, αλλά δυστυχώς ελάχιστα πράγματα έγιναν. Το πρώτο που επιβάλλεται, είναι η τμήση των αναχωμάτων της Αμφιθέας και της Ανατολής - Κατσικάς εις τρόπο ώστε να αποδοθούν στη λίμνη τα αποκομμένα τμήματα και να επανέλθει στη φυσική της κατάσταση. Έτσι, η λίμνη θα αποκτήσει άμεσα την σύνδεσή της με τις πηγές του Μιτσικελίου από την πλευρά του Περάματος – Αμφιθέας και τις υγρολιβαδικές εκτάσεις από την πλευρά της Ανατολής. Επίσης, η ζώνη προστασίας της λίμνης πρέπει να ορισθεί αυστηρά στα 300 μ. και να οριοθετηθεί ρητά το υδάτινο στοιχείο της λίμνης με βάση το υψόμετρο των 469,54 μέτρων με τέτοιο τρόπο ώστε να προσδιορισθούν οι δημόσιες εκτάσεις, να αποδοθούν στη λίμνη και να σταματήσουν οι επιχωματώσεις και οι ασφαλτοστρώσεις. Παράλληλα, πρέπει να γίνει εκβάθυνση του πυθμένα της λίμνης με την αφαίρεση της λυματολάσπης, έλεγχος των εισροών της λίμνης, διαχείριση του ιζήματος και του καλαμώνα, καθώς και αποκατάσταση του φυσικού τοπίου.
Τέλος, να κατοχυρωθεί ρητά η απόλυτη προστασία των περιοχών του Μητροπολιτικού Πάρκου στην περιοχή της Ανατολής και του Κατσικά, του Πάρκου Κάτσαρη και του Μάτσικα από την περαιτέρω οικιστική ανάπτυξη και τουριστική εκμετάλλευση. Η ήπια δόμηση και οι ήπιες εγκαταστάσεις, που προτείνονται στο σχέδιο Π.Δ., είναι  προϋποθέσεις για να ικανοποιηθούν και να υλοποιηθούν οι ασκούμενες οικιστικές πιέσεις. Παράλληλα, εφόσον θίγονται συμφέροντα ιδιοκτητών στις εν λόγω περιοχές γύρω από το λιμναίο οικοσύστημα της λίμνης, πρέπει να προχωρήσει η συζήτηση σχετικά με το ζήτημα της ανταλλαγής ιδιοκτησιών.