Καρκίνος λάρυγγα, με βραχνάδα, πονόλαιμο, διόγκωσης και κύριες αιτίες το κάπνισμα και το αλκοόλ

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι μια σοβαρή ασθένεια που απειλεί τη ζωή για την οποία όμως υπάρχει μια αποτελεσματική πρόληψη.

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι από τους συχνότερους καρκίνος στον άνθρωπο και σχεδόν πάντοτε οφείλεται στο κάπνισμα και στην κατανάλωση αλκοόλ.  Είναι 5 φορές πιο συχνός στους άνδρες και τις περισσότερες φορές (70%) εμφανίζεται πάνω στις φωνητικές χορδές αλλάζοντας τη χροιά της φωνής, με αποτέλεσμα ο ασθενή να πηγαίνει νωρίς στον ιατρό και να σώζεται 9 στις 10 φορές.

Η νόσηση αφορά τη μέση και τη μετέπειτα ηλικία, όμως μπορεί να εμφανισθεί και σε προγενέστερη ηλικία. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται περίπτωση καρκινώματος του λάρυγγα σε ηλικία 14 ετών.

Γενικά ο καρκίνος του λάρυγγα έχει αργή εξέλιξη και μπορεί κανείς να τον προλάβει στην αρχή του, οπότε και είναι σίγουρη σχεδόν η οριστική θεραπεία. Φυσικά, ακόμα καλύτερο είναι να κόψετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.


Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του λάρυγγα όπως επίσης και το 90% των καρκίνων της κεφαλής και του λαιμού, οφείλονται σε γνωστούς παράγοντες που προκαλούν καρκίνο.

Για το λόγο αυτό, η πρόληψη είναι δυνατή χάρη σε μια αλλαγή του τρόπου ζωής που στόχο έχει την αποφυγή της έκθεσης στους νοσηρούς καρκινογόνους παράγοντες.
Ποια είναι όμως τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα του καρκίνου του λάρυγγα;
    Επίμονη βραχνάδα της φωνής που εγκαθίσταται προοδευτικά.
    Δυσκολία στην κατάποση.
    Επίμονος πόνος στο λαιμό ή πόνος που εκδηλώνεται κατά την κατάποση.
    Τραχηλική διόγκωση λόγω μετάστασης στους τραχηλικούς λεμφαδένες.
    Πόνος στο αυτί.
    Εμφάνιση μάζας στο λαιμό.
    Αλλαγές στη φωνή.
    Αιμόπτυση λόγω αιμορραγίας του όγκου, σε προχωρημένα στάδια.

Το βράγχος φωνής είναι η σπουδαιότερη και κατά κανόνα η πρώτη εκδήλωση του καρκίνου του λάρυγγα. Άλλα συμπτώματα είναι ο χρόνιος ερεθιστικός βήχας, η δυσφαγία, η δύσπνοια, η αιμόπτυση, ο πόνος στο λαιμό και τέλος οι διογκωμένοι λεμφαδένες του λαιμού.

Οποιοδήποτε ενόχλημα από το λάρυγγα ή το φάρυγγα που επιμένει περισσότερο από δύο εβδομάδες θα πρέπει να ελέγχεται από ωτορινολαρυγγολόγο.


Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες που προκαλούν τον καρκίνο του λάρυγγα;
Το κάπνισμα: Περισσότεροι από 95% των ασθενών που προσβάλλονται από καρκίνο του λάρυγγα, είναι καπνιστές. Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο διότι δημιουργεί μεταλλάξεις στα γονίδια των κυττάρων του βλεννογόνου του αναπνευστικού συστήματος. Επίσης μειώνει το σύστημα άμυνας του οργανισμού με αποτέλεσμα αυτό να μη μπορεί να καταπολεμά νεοεμφανιζόμενα καρκινικά κύτταρα.

Οι πιθανότητες κάποιου καπνιστή να αναπτύξει καρκίνο του λάρυγγα αυξάνονται όχι μόνο από το πόσο καπνίζει αλλά και από τη συνολική χρονική διάρκεια για την οποία καπνίζει.

Το αλκοόλ: Το αλκοόλ είναι ένας παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου του λάρυγγα.

Στην πραγματικότητα το αλκοόλ δρα σε συνέργεια με τον καπνό και μεγεθύνει τις αρνητικές του επιδράσεις. Τα άτομα τα οποία καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ έχουν πολύ περισσότερο κίνδυνο για καρκίνο του λάρυγγα παρά το απλό άθροισμα και των δύο κινδύνων μαζί.

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων: Ο ιός αυτός (HPV) έχει συσχετισθεί με την γένεση του καρκίνου του λάρυγγα.

Η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση: Η πάθηση αυτή που χαρακτηρίζεται από την επιστροφή όξινου περιεχομένου του στομαχιού προς τον οισοφάγο και κάποτε προς το λάρυγγα, θεωρείται ότι δυνατόν να συμβάλλει στη γένεση του καρκίνου του λάρυγγα.

Η χρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες (π.χ. νικέλιο, αμίαντος, θειικό οξύ). Ο αμίαντος, όπως και για άλλους καρκίνους, θεωρείται ένας παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου λάρυγγα.

Τα άτομα που παρουσιάζουν αλλαγές στη φωνή, επίμονη βραχνάδα, πρέπει να ζητούν συμβουλή από το γιατρό τους. Αυτό γίνεται ακόμη πιο επιτακτικό εάν υπάρχουν στα άτομα αυτά, παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα και ψηλή κατανάλωση αλκοόλ.


Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου του λάρυγγα, εφόσον εκτιμηθούν τα κλινικά συμπτώματα, γίνεται με ενδοσκόπηση του λάρυγγα (απεικόνιση των βλαβών από κοντά με ειδική συσκευή) από τον ωτολαρυγγολόγο. Στη συνέχεια μπορεί να ληφθεί δείγμα της βλάβης για εξέταση στο μικροσκόπιο και σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνει περαιτέρω έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή PET-CT

Θεραπεία του Καρκίνου του Λάρυγγα

Υπάρχουν διάφορες θεραπείες του καρκίνου του λάρυγγα που εφαρμόζονται είτε μόνες τους είτε σε συνδυασμό.

Α. Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει τις συντηρητικές επεμβάσεις. Σε πρώιμο στάδιο ο όγκος παραμένει περιορισμένος στη γλωττιδική περιοχή, επειδή οι γνήσιες φωνητικές χορδές δεν έχουν λεμφαγγεία. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την ακτινοθεραπεία, την ανοικτή μερική λαρυγγεκτομή και  την ενδοσκοπική με laser CO2 αφαίρεση. Οι ασθενείς με πρώιμο γλωττιδικό καρκίνο (ΤIS, T1 ή T2 χωρίς τοπικές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις) έχουν  καλή πρόγνωση. Στόχοι της θεραπευτικής αγωγής είναι η ίαση με διατήρηση του λάρυγγα, η ελαχιστοποίηση του κόστους και των σοβαρών επιπλοκών και η, όσο το δυνατόν, καλύτερη ποιότητα φωνής.

Η μερική λαρυγγεκτομή αποτελεί καθιερωμένη χειρουργική επιλογή, αλλά σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση των T1 γλωττιδικών καρκίνων που καταλαμβάνουν την πρόσθια γωνία και ως θεραπεία σε υποτροπή μετά από ακτινοθεραπεία. Ο πενταετής τοπικός έλεγχος αναφέρεται στο 90-98% και για τη διατήρηση του λάρυγγα στο 93-98%.

Β. Η ακτινοθεραπεία είτε σαν μοναδική θεραπεία σε πρώιμο στάδιο είτε σε συνδυασμό με τη χειρουργική ή την χημειοθεραπεία. Σε  μεγάλο αριθμό ασθενών με πρώιμο γλωττιδικό καρκίνο, ο όγκος έχει ήδη αφαιρεθεί με τη διαγνωστική βιοψία. Έτσι, πολλοί ασθενείς  χωρίς υπολειμματικό καρκίνο υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία που δεν χρειάζεται, με  κίνδυνο ανάπτυξης ακτινογενούς καρκίνου. Σε περίπτωση  τοπικής υποτροπής ή  δεύτερου πρωτοπαθούς όγκου, η ακτινοθεραπεία δεν μπορεί να επαναληφθεί και   συχνά η μόνη θεραπευτική επιλογή είναι η ολική  λαρυγγεκτομή. 

Γ. Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται είτε σε συνδυασμό με την ακτινοθεραπεία είτε με την χειρουργική  θεραπεία.

Η επιλογή της θεραπείας είναι αποτέλεσμα ιατρικής συνεκτίμησης πολλών παραγόντων.


Πώς μπορεί να προληφθεί;

Ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου είναι να υιοθετήσετε ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής, που θα περιλαμβάνει αποφυγή του καπνίσματος και περιορισμό του αλκοόλ. Επιπλέον, η έγκαιρη εξέταση σε περίπτωση επιμένουσας βραχνάδας είναι ζωτικής σημασίας.