«Ιστορίες από ύφασμα: ReMembering” στο Μέκειο Ίδρυμα Ιωαννίνων

«Ιστορίες από ύφασμα: ReMembering”
της εικαστικού Adi Liraz και των φοιτητών του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών Επιμέλεια Εκθέσεων: Θεωρητικές και Πρα
κτικές Προσεγγίσεις της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Μέκειο Ίδρυμα Ιωαννίνων, 10 έως 14 Ιουνίου 2019
Εγκαίνια: Δευτέρα 10 Ιουνίου 2019, 8 μμ.
Εποπτεία και συντονισμός του πρότζεκτ: Εσθήρ Σολομών, Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσειολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
***
Μνήμες, βιώματα, ταυτότητες, ιστορίες γυναικών στα Γιάννενα και αλλού.
Ποιων ανθρώπων οι φωνές για χρόνια αποσιωπήθηκαν;
Ποιες όψεις της συλλογικής ταυτότητας έρχονται στην επιφάνεια μέσα από την εικαστική πραγμάτευση ρούχων και εργόχειρων υφασμάτων;
Πώς συνδέεται η έννοια της παράδοσης και πρακτικές που παραδοσιακά θεωρούνται “γυναικείες”, όπως είναι η ραπτική, η υφαντική, η κεντητική και η πλεκτική, με τη σύγχρονη τέχνη αλλά και σύγχρονα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα;
Το εικαστικό πρότζεκτ Ιστορίες από ύφασμα: ReMembering επιχειρεί να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά μέσα από μία σειρά δράσεων (έκθεση, performances, εκπαιδευτικά προγράμματα, ανοιχτά εργαστήρια) που διοργανώνουν οι φοιτητές του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών Επιμέλεια Εκθέσεων: Θεωρητικές και Πρακτικές Προσεγγίσεις της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, σε συνεργασία με την Adi Liraz, εικαστικό με γιαννιωτοεβραϊκές ρίζες που ζει στο Βερολίνο και δραστηριοποιείται διεθνώς. Με αφετηρία το προσωπικό, οικογενειακό και τοπικό παρελθόν αλλά και το υλικό τους αποτύπωμα σε ρούχα, εργόχειρα και χειροποίητα υφάσματα κάθε λογής, το πρότζεκτ, το οποίο φιλοξενείται στο Μέκειο Οικοτροφείο Ιωαννίνων από τις 10 έως τις 14 Ιουνίου 2019, στρέφει το ενδιαφέρον  στους αφανείς της Ιστορίας και το έργο τους, σε ομάδες και πρόσωπα που μέχρι πρότινος δεν είχαν “φωνή” και εκπροσώπηση στη δημόσια σφαίρα, τις γυναίκες. Αναδεικνύει την πόλη των Ιωαννίνων, ως τόπο σύγκλισης διαφορετικών εθνοτικών, κοινωνικών και ευρύτερα πολιτισμικών αφηγήσεων, ενώ ταυτόχρονα προτείνει ένα νέο τρόπο επιμελητικής πρακτικής στον χώρο των εικαστικών εκθέσεων. Την εποπτεία και τον συντονισμό των εκθεσιακών δράσεων έχει η Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσειολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ. Εσθήρ Σολομών.
Αφετηρία  της έκθεσης και ειδικά του εικαστικού έργου της Adi Liraz, αποτελούν οι ραπτομηχανές των γυναικών της εβραϊκής (ρωμανιώτικης) κοινότητας των Ιωαννίνων, που διώχθηκαν και εκτελέστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ραπτομηχανές τους (δύο εκ των οποίων συντηρήθηκαν για τις ανάγκες της έκθεσης) ήταν αφημένες για δεκαετίες στη Συναγωγή του Κάστρου, Kahal Kadosh Yashan. 75 χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι ραπτομηχανές αλλά και άλλα μοτίβα, εικόνες και σύμβολα που αναφέρονται στην εβραιογιαννιώτικη κουλτούρα και απαντώνται ευρύτερα στην Ήπειρο της οθωμανικής και σύγχρονης περιόδου αποτελούν πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης και κοινωνικής γνώσης αλλά και αφορμή πολιτικού σχολιασμού όσον φορά τις δυνατότητες συνύπαρξης διαφορετικών πολιτισμικών κοινοτήτων.
Στο ίδιο κλίμα της δυναμικής και αδιάρρηκτης σχέσης μνήμης-ταυτότητας που ολοένα και περισσότερο απασχολεί τις σύγχρονες εικαστικές εκθέσεις, κινούνται και τα υπόλοιπα έργα που παρουσιάζονται στο Μέκειο, χώρο που φέρει ακόμα ζωντανές τις ιστορίες αφανών και, εν πολλοίς, άγνωστων γυναικών που για χρόνια εκπαιδεύονταν στις τέχνες του υφάσματος. Έργα, φωνές, γνώσεις και πρακτικές συναντούν σύγχρονα κοινωνικά προτάγματα, μέσα από την εθνογραφική ματιά της Liraz και των μεταπτυχιακών φοιτητών που συμμετέχουν και επιμελούνται την έκθεση. Προσωπικά αντικείμενα, είδη ραπτικής, ακόμα και τα μέσα παραγωγής και δημιουργίας υφασμάτων (ραπτομηχανές, αργαλειοί κ.λπ.), συνομιλούν με τις παραστατικές τέχνες (performance), τη video art, την ποίηση, τα ηχητικά περιβάλλοντα ακόμα και με μυρωδιές, που με ποικίλους τρόπους εμπλέκονται στις σύγχρονες πολιτικές της μνήμης.
Τέλος, η έκθεση Ιστορίες από ύφασμα: ReMembering εφαρμόζει μια πρωτότυπη επιμελητική πρακτική, η οποία στηρίζεται σε συλλογικές διαδικασίες. Η ενεργή συμμετοχή όλων στην έκθεση προβάλλει ένα διαφορετικό μοντέλο επιμέλειας, που προάγει τη συν-δημιουργία, τη συνύπαρξη, την πολυφωνία και τον σεβασμό προς τη διαφορετικότητα, στο πλαίσιο του σχεδιασμού εκθεσιακών πολυαισθητηριακών εμπειριών. Ο χώρος και τα αντικείμενα του οικοτροφείου γίνονται  πεδίο δημιουργικής άσκησης για την εικαστικό και τους φοιτητές, οι οποίοι οργανώνουν την έκθεση σε διαρκή αλληλεπίδραση με τις γυναίκες του Μέκειου, τεκμηριώνουν κάθε βήμα της εργασίας τους και αξιοποιούν την εμπειρία τους αυτή ως αφηγηματικό εργαλείο σε μια προσπάθεια ουσιαστικής επικοινωνίας με το κοινό της πόλης των Ιωαννίνων και το παρελθόν της.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα γίνονται καθημερινά εικαστικές δράσεις, διαλέξεις, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Adi Liraz, Κωνσταντίνος Αράπης, Μαλαματένια Αργυροπούλου, Θεοδώρα Ζούμπα, Αντώνης Καναβούρας, Ράνια Κορδαλή, Σταυρούλα Συγκούνα, Άννα Τσίντζου
Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στην κ. Αλλέγρα Μάτσα για τη βοήθειά της.
Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Asylum Arts και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Χορηγοί εγκαινίων: Damiani l’ artista, Πρόκος, Ζυθοποιία Στάλα, Εκδόσεις Ισνάφι.


https://www.facebook.com/events/426626204817030/

https://www.facebook.com/texturedhistoriesremembering/