Καπέσοβο:Στα....υπέροχα καλντερίμια του και στα αρχοντόσπιτά του ...

Το Καπέσοβο είναι ένα πανέμορφο ορεινό χωριό του Ν. Ιωαννίνων και ένα από τα πιο γραφικά
Ζαγοροχώρια. Είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός με εντυπωσιακά πέτρινα αρχοντόσπιτα, καλοδιατηρημένα καλντερίμια και παραδοσιακούς ξενώνες.

Έχει πληθυσμό 30 περίπου μόνιμων κατοίκων και είναι χτισμένο σε υψόμετρο από 1.100 μ. έως και 1.130 μ., δίπλα στη χαράδρα της Μεσαριάς. Απέχει 43 χλμ. από τα Γιάννενα, απόσταση που καλύπτεται με αυτοκίνητο περίπου σε 50΄. Αφήνουμε το αυτοκίνητο ή τη μηχανή μας στην είσοδο του χωριού και σε 3΄ λεπτά με τα πόδια φτάνουμε στην πλατεία, την οποία δροσίζει το καλοκαίρι με τη σκιά του ένας αιωνόβιος πλάτανος.

Το Καπέσοβο είναι ένα μνημείο της ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής, και σήμερα είναι ήσυχο και ολιγάνθρωπο. Το Καπέσοβο ιδρύθηκε γύρω στον 16ο αιώνα και στην ακμή του είχε εύρωστη αγροτική οικονομία, όμως το εμπόριο ήταν αυτό που έφερε αληθινό πλούτο και φήμη στο χωριό. Ο εύπορος Καπεσοβίτης έμπορος Ιωαννούτσος Καραμεσίνης ήταν αυτός που μεσολάβησε στον Σουλτάνο για να έρθει στην Ηπειρο ο Αλή Πασάς. Ο γιος του Καραμεσίνη, ο Αλέξης Νούτσος, έγινε γενικός προεστός Ζαγορίου.

Καπεσοβίτες ήταν και πλήθος άλλοι επιφανείς πολυταξιδεμένοι και εύποροι Ζαγορίσιοι του 18ου και του 19ου αιώνα (Μαρίνογλου, Πασχάλογλου, αδέλφια Μπρούζου, αδελφοί Πασχάλη κλπ.). Πολλοί στο χωριό είχαν και έχουν αρχαία μικρά ονόματα όπως Πλάτωνας, Κλέαρχος, Θουκυδίδης, τα οποία δίνονταν στα παιδιά από τον 19ο αιώνα αφενός γιατί οι κάτοικοί του ήταν μορφωμένοι με κλασική παιδεία, αφετέρου γιατί έτσι ήθελαν να τονώσουν το φρόνημα και την ελληνικότητα της τουρκοκρατούμενης τότε περιοχής.

Στο κέντρο του χωριού υπάρχει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία του Ζαγοριού. Είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, του 1793, με μοναδικές τοιχογραφίες στο εσωτερικό της φτιαγμένες από τους περίφημους Καπεσοβίτες ζωγράφους και με σαφείς δυτικές επιρροές. Οι καλλιτέχνες αυτοί ζωγράφισαν πάμπολλους ναούς ή φορητές εικόνες και χρύσωσαν πολλά τέμπλα στη Βόρεια Ελλάδα. Ηταν επαγγελματίες ζωγράφοι με μόρφωση και απόλυτο καταμερισμό εργασιών. Τρεις καλλιτεχνικές οικογένειες έδρασαν έως τις αρχές του 19ου αιώνα όταν εμφανίστηκε το επώνυμο Μπογάς για τους Καπεσοβίτες ζωγράφους, από τις μπογιές που χρησιμοποιούσαν. Σε επίπεδο αξίας είναι αν όχι καλύτεροι, σίγουρα εφάμιλλοι με τους διάσημους Χιονιαδίτες.

Προτεινόμενες δραστηριότητες
Επίσκεψη στις εξοχές γύρω από το χωριό, με αρκετά ονομαστά πέτρινα γεφύρια. Πεζοπορία στο φαράγγι του Βίκου. Ανάβαση στην κορυφή της Τύμφης και τη Δρακολίμνη. στις όχθες του ποταμού Βοϊδομάτη. Ποδήλατο βουνού και διαδρομές 4x4 στα γύρω χωριά και στις ορεινές διαδρομές της περιοχής. Ράφτινγκ και καγιάκ στον ποταμό Βοϊδομάτη. Αιωροπτερισμός πάνω από τη χαράδρα του Βίκου.

Σε υψόμετρο 1.100 μ., ξεχωρίζει για τα υπέροχα αρχοντικά του -μεταξύ των οποίων και η Πασχάλειος Σχολή με τα σπάνια βιβλία και το λαογραφικό της μουσείο (στα εκθέματα θα βρείτε και ένα από τα τέσσερα αυθεντικά αντίτυπα της Xάρτας του Pήγα Bελεστινλή). Εξω από το χωριό έχουν ανακαλυφθεί ίχνη αρχαίου τείχους, πράγμα που μαρτυρεί την ιστορία του.