Μαστοροχώρια, η Ήπειρος της πέτρας

Πυρσόγιαννη
Στα βορειοδυτικά της πόλης της Κόνιτσας και κατά μήκος της κοιλάδας του Σαραντάπορου βρίσκονται τα Μαστοροχώρια. Χωριά που οι κάτοικοί τους, εξειδικεύτηκαν στην τέχνη της οικοδομικής και άλλων παρεμφερών επαγγελμάτων. Η τεχνική ειδίκευση στα μέρη αυτά ήταν αποτέλεσμα της δημογραφικής και οικονομικής στενότητας που αντιμετώπισαν τα χωριά, όταν ξεπέρασαν την οικονομία αυτοσυντήρησης που βασιζόταν στην γεωργοκτηνοτροφία μικρής κλίμακας. Ορισμένα από τα χωριά επιδόθηκαν συλλογικά σε κάποιες δραστηριότητες με τέτοια επιτυχία, ώστε τελικά να ταυτίζονται ιστορικά μ’ αυτές. Οργανωμένοι σε ομάδες, τα ονομαζόμενα μπουλούκια, οι περισσότεροι άντρες των χωριών αυτών ταξίδευαν σε όλη τη σημερινή Ελλάδα και τις γύρω περιοχές ή κράτη, φτάνοντας μέχρι την Αμερική, το Κογκό, την Αβησσυνία, το Σουδάν ακόμα και την Περσία. Ορισμένοι από αυτούς και ειδικά όσοι κατάγονταν από τα χωριά Γοργοπόταμος και Χιονιάδες, εξειδικεύονταν στην τέχνη της ξυλογλυπτικής και της ζωγραφικής αντίστοιχα και συμπλήρωναν τα έργα των μαστόρων συναδέλφων τους στολίζοντας εκκλησιές με τέμπλα και αγιογραφίες και σαράγια κι αρχοντικά με ξυλόγλυπτα και περίτεχνες τοιχογραφίες.

Τα χωριά της είναι οικισμοί ενταγμένοι σε ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο, με λίγους κατοίκους το χειμώνα. Ζωντανεύουν όμως το καλοκαίρι με τους ξενιτεμένους, τους επισκέπτες και τα τοπικά πανηγύρια. Η ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας απαρτίζεται από τέσσερις διακριτές ανθρωπογεωγραφικές ενότητες με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η κάθε μία, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει –όπως άλλωστε και στο παρελθόν- η ίδια η πόλη της Κόνιτσας. Οι ενότητες αυτές είναι οι εξής: Στα νότια η πόλη της Κόνιτσας και τα γύρω από τον κάμπο της χωριά, στα ανατολικά τα χωριά της Λάκκας Αώου, στα βορειοδυτικά τα Μαστοροχώρια και στα μεγάλα υψόμετρα των βουνών τα χωριά των ημινομάδων κτηνοτρόφων . Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, κτηνοτροφία, δασοπονία, το εμπόριο και τις τουριστικές επιχειρήσεις.
Το απαράμιλλο και πλούσιο φυσικό περιβάλλον, οι γραφικοί οικισμοί, τα διάσπαρτα μνημεία, οι άνθρωποι με τον ανοιχτό χαρακτήρα τους και η πλούσια παράδοση με όλες τις εκφάνσεις της καθιστούν την ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας έναν από τους περισσότερο προσφιλείς προορισμούς των Ελλήνων και ξένων περιηγητών. Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί τουριστικά στα πλαίσια της ήπιας εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και του εναλλακτικού τουρισμού (αθλητικός, περιβαλλοντικός, φυσιολατρικός, θρησκευτικός, πολιτισμικός).

Πληκάτι
Τα χωριά της Πέτρας είναι 27: Η Πυρσόγιαννη, η Βούρμπιανη, η Καστάνιανη, το Πληκάτι, οι Χιονιάδες, το Ασημοχώρι (Λισκάτσι), ο Γοργοπόταμος (Τούρνοβο), η Οξυά (Σέλτση), η Λυκόραχη (Λούψικο), η Θεοτόκος (Φετόκο), η Δροσοπηγή (Κάντσικο), η Λαγκάδα (Μπλίζγιανη), η Πλαγιά (Ζέρμα), ο Πύργος (Στράτσιανη), η Αγία Παρασκευή (Κεράσοβο), ο Αμάραντος (Ίσβορος), η Πουρνιά (Σταρίτσανη), το Γαναδιό, η Μόλιστα (Μεσαριά), το Μοναστήρι (Μποτσιφάρι), η Αγία Βαρβάρα (Πλάβαλη), Εξοχή (Ζέλιστα), η Πυξαριά (Μπλιθούκι), η Τράπεζα (Βράνιστα), ο Νικάνορας (Κορτίνιστα), η Πηγή (Πεκλάρι) και το Ελεύθερο (Γκριζμπάνι). Να προσθέσουμε και το χωριό Φούρκα, βλαχοχώρι και κυρίως κτηνοτροφικό χωριό, που όμως έβγαλε και περιορισμένο αριθμό μαστόρων. Τα 12 από αυτά τα χωριά αποτέλεσαν το Δήμο Μαστοροχωρίων από το 1999-2010, με το ν. Καποδίστριας και με έδρα την Πυρσόγιαννη.

Πύργος

Οξυά

Βούρμπιανη

Καστάνιανη
Γιατί αξίζει να έρθετε ;
… για να δείτε τις Δρακόλιμνες, μοναδικό φυσικό φαινόμενο, αφού βρίσκονται ψηλά σε αλπικό τοπίο. Ειδικά η λίμνη Γκιστόβα είναι η ψηλότερη λίμνη της Ελλάδας (2350 μέτρα). Πρόσβαση μέσω Αετομηλίτσας.
…για να δείτε τη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Ζέρμας, χτισμένη το 1625 και σημαντικό θρησκευτικό κέντρο. Αν και καταστράφηκε μεγάλο μέρος της από φωτιά το 1947, αξίζει την επίσκεψη.
…για να απολαύσετε τη θέα στο βουνό και στη χαράδρα του ποταμού Σαραντάπορου, το Γεφύρι της Ζέρμας ή αλλιώς Καντσιώτικο, το μόνο σήμερα σωζόμενο πέτρινο γεφύρι και φυσικά για να γευτείτε ένα παραδοσιακό της περιοχής!
πηγή https://epirusadvisor.gr/