H ΔΗΠΑΚ Πανεπ Ιωαννίνων για την εκπαίδευση από απόσταση

Σε πρόσφατη ανακοίνωση της ΔΗΠΑΚ είχαμε εντοπίσει τις συνέπειες και τους απώτερους
σκοπούς της κυβερνητικής απόφασης για υποκατάσταση της διδασκαλίας από διαδικασίες
«εκπαίδευσης από απόστασ
η», με αφορμή την πανδημία. Με βάση τις κυβερνητικές εντολές
η Πρυτανεία προχώρησε σε μια σειρά σχετικές αποφάσεις, που δεν μπορεί να μείνουν
ασχολίαστες.
Σημειώνουμε ότι με τις ακριβείς διατυπώσεις των τελευταίων Πρυτανικών
Αποφάσεων και των σχετικών Αποφάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων
συντελείται κάτι που κάνει την εργασία μας και τα αποτελέσματά της αγνώριστα. Με τις
φράσεις «μετάπτωση» ή «μεταφορά» των «εκπαιδευτικών λειτουργιών σε «εξ αποστάσεως
εκπαίδευση» υπονοείται μία ισοδυναμία μεταξύ των δύο δραστηριοτήτων που είναι
αυθαίρετη και υποβιβαστική της πολύπλοκης εργασίας που συντελείται καθημερινά με
τη φυσική παρουσία καθηγητών και φοιτητών στα αμφιθέατρα, τα εργαστήρια και τις
αίθουσες σεμιναρίων. Αυτή η «μετάπτωση» είναι μία πρόδηλη «έκπτωση», και κρίνεται ως
μία μετάβαση από μία πυκνή εμπειρία σε μία αποδεδειγμένα πολύ λιγότερο αποδοτική και
πολύ φτωχότερη μορφή παραγωγής και μεταφοράς γνώσης. Σημειώνουμε ότι σε κανέναν
άλλο χώρο της παραγωγής ή σφαίρα επαγγελματικής δραστηριότητας υψηλής ευαισθησίας
δεν θεωρείται αποδεκτή η παροχή μίας πιο αραιωμένης – ή κατεπείγουσας… – εκδοχής
ενός προϊόντος σε αντικατάσταση της γνήσιας μορφής του (βλ. δικαστικές αίθουσες,
παροχή ιατρικών υπηρεσιών)
Στην απόφαση της Πρυτανείας αυτό το δραματικό φτώχεμα των προϊόντων της
εργασίας μας αναγνωρίζεται μόνον μέσα από την αδρή διάκριση που κάνει ανάμεσα σε
θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα, και αυτό προσβάλλει όλες εκείνες τις υλικές,
πειραματικές, κριτικές, επιτελεστικές και σε πραγματικό χρόνο εκτυλισσόμενες,
δεξιότητες που αναπτύσσει ο καθένας από τους συναδέλφους που εργάζεται στις κατεξοχήν
«θεωρητικές» ανθρωπιστικές επιστήμες. Το ιδιαίτερο αυτό είδος επικοινωνιακής
γνωστικής εμπειρίας που είναι στον πυρήνα της ιδιαιτερότητας του επαγγέλματός μας δεν
είναι συμβουλευτική ή συμπληρωματική διδασκαλία ή μάθημα μέσης εκπαίδευσης ή πάλι
μία συνεδρίαση προετοιμασμένων ειδικών – εκεί που κάποιοι λένε ότι δουλεύει λίγο
καλύτερα η μορφή αυτή ηλεκτρονικής ενημέρωσης.
Στις υπάρχουσες συνθήκες της κοινωνικής απομάκρυνσης και της «ατομικής
ευθύνης», τονίζουμε την τοξικότητα της τάσης να ταυτίζεται καθημερινά καθετί το
κοινωνικό με τη νόσο και κάθε αποξένωση από αυτό με τη διασφάλιση της υγείας. Και
αναγνωρίζουμε ιστορικά πώς, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, η βιολογία/ιατρική και η
άσκηση πολιτικής ισχύος είναι δύο ευτυχισμένα αδελφάκια που συνδιαμορφώνουν ‘βολικά’
προηγούμενα – κυρίως, όταν υφαρπάζονται από τα κυρίαρχα συμφέροντα και τους
αντιλαϊκούς σχεδιασμούς τους.
1
Για τους παραπάνω λόγους αισθανόμαστε ανησυχία για τις παροντικές και τις
μελλοντικές προβολές αυτών των εξελίξεων και μαζί την υποχρέωση να τοποθετηθούμε
σε αυτές τις δυσάρεστες συγκυρίες, οι οποίες διαβρώνουν τόσο την κατανόηση της
έννοιας «Κοινότητα» εκεί έξω, όσο και τη δημόσια αντίληψη της ίδιας της βασικής
Κοινωνικότητας του επαγγέλματός μας:
 Δεν θεωρούμε λοιπόν ότι με κανέναν τρόπο τα προτεινόμενα ηλεκτρονικά
«μαθήματα» αναπληρώνουν τα πραγματικά μαθήματα/διαλέξεις/παρουσιάσεις που
διεξάγονται κατά το ακαδημαϊκό έτος. Αντιθέτως δεν προσφέρουν τα απαραίτητα
προσόντα, αφαιρούν από την αξία του πτυχίου που παρέχεται στο όνομά τους και
είναι μακροπρόθεσμα, από όλες τις απόψεις που μετράνε, ένα ακόμη κανονικό
αυτογκόλ
 Κατανοούμε, προς το παρόν και μόνον σε σχέση με τις συνθήκες του αυστηρού
κατεπείγοντος που ζούμε, τη χρήση των ηλεκτρονικών συναντήσεων ως
συμπληρωματικών αποκλειστικά βοηθημάτων για την παροχή καθοδηγητικών ή
συμβουλευτικών οδηγιών στη μελέτη, τη βιβλιογραφία και το υπόλοιπο υλικό των
κανονικών μαθημάτων. Αναγνωρίζουμε ότι είναι χρήσιμα ως εργαλεία για να
κρατηθούν οι φοιτητές ‘ζεστοί’ σε μία περίοδο ειδικά που χρειάζονται ακόμη
παραπάνω τα επιστημονικά ερεθίσματα για να βάλουν σε κάποια κριτική – και
πολιτική – προοπτική τις απαιτητικές προκλήσεις που καθημερινά δέχονται
 Συνεχίζουμε με επίταση να υποστηρίζουμε ότι, σύμφωνα με τους συλλογισμούς του
εκτέθηκαν παραπάνω, η χρήση των ηλεκτρονικών συναντήσεων ως
αναπληρώσεων των πραγματικών μαθημάτων αλλοιώνουν τις ταυτότητες και των
δύο βασικών συμπαραγωγών του προϊόντος που λέγεται επαγγελματική/επιστημονική
γνώση, δηλαδή αλλοιώνουν ταυτόχρονα τις ταυτότητες και των φοιτητών και των
καθηγητών
 Περιμένουμε από την Πρυτανεία – όπως το έκανε στις πρώτες της επικοινωνίες με το
προσωπικό αλλά ΔΕΝ ΤΟ ΕΚΑΝΕ με την τελευταία της απόφαση – να αναγνωρίσει
αυτές τις αυτονόητες διακρίσεις και να επαναλάβει ρητά όχι μόνο ότι τα ηλεκτρονικά
μαθήματα είναι, όπως μας ενημερώνει, ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ αλλά ότι και τα
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ μαθήματα, αυτά δηλαδή που χάθηκαν, θα πρέπει
να αναπληρωθούν και για τα εργαστηριακά και για τα … «θεωρητικά»
αντικείμενα. Φυσικά, αυτό πρέπει να γίνει, όπως αναγνωρίζεται σε προηγούμενη
ανακοίνωση της Πρυτανείας, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν και με παράταση του
εξαμήνου πέραν της 31ης Μαϊου.
 Θεωρούμε αυτονόητη την οικονομική χρηματοδότηση που σχετίζεται με την
παρουσία των φοιτητών στην πόλη και το πανεπιστήμιο κατά την περίοδο της
παράτασης των μαθημάτων.