Ιωάννινα:Υπαίθριο Βιβλιοπωλείο στην πλατεία ΕΚΑΒ

 

ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΜΑΣ ΤΟΠΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Μετά από έναν χρόνο εγκλεισμού και απαγορεύσεων και χωρίς καμία βελτίωση σε υγειονομικό επίπεδο (το αντίθετο μάλιστα) γίνεται αντιληπτό ότι ένας από τους βασικούς στόχους της εξουσίας ήταν η ελαχιστοποίηση της πολιτικής δράσης και συνεπώς του χωρικού πλαισίου που χρειάζεται για να πραγματωθεί αυτή, δηλαδή του δημόσιου χώρου. Το χωρικό αυτό πλαίσιο μας υπενθυμίζει ότι στηρίζεται στην διάρκεια- υπάρχει πολύ πρίν από εμάς και θα συνεχίζει να υπάρχει και μετά από εμάς- και ανήκει σε όλους- αυτούς που ήταν, αυτούς που είναι και αυτούς που θα είναι. Εκεί αναδύεται και μία διάσταση που επιτρέπει στην κοινωνία να αναθεωρεί το παρελθόν της και τα αποτελέσματα των δικών της πράξεων, μέσα από κοινές εμπειρίες και κοινά ερωτήματα. Σε μία περίοδο κρίσης, κοινωνικής απομόνωσης και προσπάθειας διασφάλισης του ανθρώπου ως οικονομικού και μόνο υποκειμένου, χωρίς καμία μορφή σύνδεσης με τους ‘Αλλους, οι κοινοί τόποι γίνονται τα καταφύγια μας.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το επιχειρησιακό πλάνο της τοπικής εξουσίας εγκρίθηκε και ονομάζεται open mall (ανοιχτό κέντρο εμπορίου). Οι παρεμβάσεις αφορούν την περιοχή που οριοθετείται από τις οδούς Αραβαντινού, Παπάζογλου, Λόρδου Βύρωνος, Ανεξαρτησίας, Κάνιγγος, Τσιριγώτη, Ζώη Καπλάνη, Παλαιολόγου, Κωλέττη, Καπλάνη, Κατσαντώνη, Αγίου Νικολάου και Πατρ. Ευαγγελίδη, δηλαδή την γειτονιά μας. Παρά τα αποτυχημένα παραδείγματα σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, όπως Πάτρα, Λάρισα, Αλεξανδρούπολη κ.α., Δήμος και Επιμελητήριο κάνουν λόγο για «ανάκτηση της χαμένης αίγλης». Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα σε ποια εποχή «αίγλης» αναφέρονται οι δημοτικές αρχές και με ποιά κριτήρια, μιας και η έννοια του ταξιδευτή και του έμπορου εχει μεταβληθεί αρκετά, πάντως μία ανθρώπινη όψη της συγκεκριμένης περιοχής διαφαίνεται και στις ταινίες του Θ. Αγγελόπουλου, όπου τα χάνια και τα πανδοχεία ήταν βασικά σημεία συνάθροισης και οικονομικών συναλλαγών και όχι μέρη κάποιας επίπλαστης χλιδής.

Η σύμβαση αφορά την ανακατασκευή πεζοδρομίων, την ανάπλαση πλατειών, την βελτίωση της προσβασιμότητας ΑΜΕΑ αλλά, κυρίως, αισθητικές παρεμβάσεις όπως ομοιόμορφα στέγαστρα, πινακίδες και χρωματισμός εξωτερικών όψεων στα εμπορικά καταστήματα. Ο σκηνογραφικός στόμφος που χαρακτηρίζει αυτή την αναβάθμιση στοχεύει στο να μετασχηματίσει την ανθρωπογεωγραφία της πόλης με τουριστικούς και real estate όρους. Προβληματισμός εγείρεται με το ότι η όποια παρέμβαση, εστιάζοντας στις απαραίτητες λειτουργικές, δεν προβλέπεται να αφορά καθόλου τις υπόλοιπες περιοχές της πόλης, όπου δραστηριοποιείται ο ντόπιος πληθυσμός (βλ. Καλούτσιανη, Καραβατιά, Γηροκομείο κλπ). Η μετάβαση από την κατανόηση του κατοίκου-αποδέκτη ως ατόμου προς την κατανόηση του ως χρήστη, σχετίζεται με την αντίφαση μεταξύ της συνείδησης του ανήκειν σε μία κοινωνία και της έννοιας του καταναλωτισμού.

Ο ελεύθερος κοινωνικός χώρος Αλιμούρα, εδώ και 5.5 χρόνια, τροφοδοτεί συνέχεια την συζήτηση με ιδέες για τις βάσεις στις οποίες μπορούν να στηριχθούν εγχειρήματα πόλης. Η θέση και η λειτουργία του στη στοά έχουν μεταβάλει σημαντικά τον χαρακτήρα της γειτονιάς ενώ δείχνουν ότι ο χώρος δεν είναι ένα σκηνικό για να πλαισιώσει την κοινωνική ζωή και τις πρακτικές της αλλά ένα μέσο εκμάθησης κοινωνικών ρόλων και συμπεριφορών. Ειδικά σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, η πόλη μας καλεί να αναλογιστούμε την θέση μας σε αυτήν. Αλλά πώς, όταν όλα όσα κατασκευάζει η εξουσία, στοχεύουν στο να μετατρέψουν την σφαίρα της αστικής ζωής σε έναν απολιτίκ χώρο, που λειτουργεί από ικανοποιημένους χρήστες; Αν ο παραλογισμός που κυριαρχεί στην κοινωνία αντανακλά στην πόλη, μήπως να αλλάξουμε τον τρόπο που βιώνουμε και νοηματοδοτούμε τον χώρο –ιδιαίτερα τον κοινό χώρο- και να πάψουμε να τον αντιμετωπίζουμε σαν αποτέλεσμα αλλά σαν μία διαδικασία, με ενδιάμεσα στάδια, για να οδηγηθούμε σε αναθεώρηση και σε ευρύτερες κοινωνικές αλλαγές;

Καλούμε σε υπαίθριο βιβλιοπωλείο στην πλατεία ΕΚΑΒ (πίσω από τον πολυχώρο Αγορά), το Σάββατο 24/4 ώρα 17:00- 20:00. Η επιλογή του συγκεκριμένου σημείου έγινε με βάση τη γειτονική συγγένεια μας, τα τελευταία νέα του open mall καθώς επίσης, και την συνεχή προσπάθεια μας για εξερεύνηση και άρδευση περιοχών με δυνατότητες στην πόλη.

Σας περιμένουμε!