Στη Βουλή φέρνει ο Μ. Κάτσης την έλλειψη χρηματοδότησης στους δήμους της Θεσπρωτίας από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης»

Ερώτηση προς τους Υπουργούς Εσωτερικών, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κατέθεσε ο Μάριος Κάτσης, αναδεικνύοντας τα προβλήματα που δημιουργεί στη χρηματοδότηση έργων στους δήμους της Θεσπρωτίας, η πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που αφορά το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Ο βουλευτής Θεσπρωτίας έκανε την ακόλουθη σχετική δήλωση:

«Με την ΚΥΑ που δημοσιεύτηκε μόλις πριν λίγες ημέρες, αποδείχθηκε περίτρανα ότι οι προσδοκίες που καλλιέργησε η κυβέρνηση της ΝΔ στην τοπική αυτοδιοίκηση, για χρηματοδότηση νέων έργων μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» συνολικού προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ, ήταν απλά κούφιες υποσχέσεις.

Στη συνολική χρηματοδότηση του «Αντώνης Τρίτσης» και πάντα σύμφωνα με την ΚΥΑ, θα υπολογίζονται οι δεσμεύσεις για μεταφερόμενα έργα που είχαν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα «Φιλόδημος Ι». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα ποσά που θα δοθούν, θα είναι κατά 1,3 δισ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με αυτά που έταξε η κυβέρνηση.

Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, ο σχεδιασμός νέων έργων και για τους τρεις δήμους της Θεσπρωτίας τινάζεται στον αέρα, καθώς πλέον πρέπει να αποφασίσουν για το ποια έργα θα θέσουν σε απόλυτη προτεραιότητα ώστε να υποβάλουν προτάσεις, αφού το διαθέσιμο ποσό είναι τελικά πολύ περιορισμένο σε σχέση με αυτό που ανέμεναν.

Σα να μην έφθανε αυτό, με τα πληθυσμιακά όρια που τέθηκαν από την κυβέρνηση, χωρίς καμία διαβούλευση και χωρίς να ληφθούν υπόψη η έκταση των δήμων και οι ανάγκες σε βασικές υποδομές, οι μικροί πληθυσμιακά δήμοι στερούνται επιπλέον πολύτιμους αναπτυξιακούς πόρους. Για παράδειγμα ο Δήμος Φιλιατών ο οποίος έχει 9.100 μόνιμους κατοίκους, δικαιούται χρηματοδότηση με ανώτατο όριο 6 εκ. ευρώ, από την οποία αφαιρούνται μάλιστα τα ποσά από ήδη ενταγμένα έργα στο «Φιλόδημος Ι» που μεταφέρθηκαν στο «Αντώνης Τρίτσης», ενώ ένας δήμος με 10.000 μόνιμους κατοίκους, δικαιούται 12 εκ. ευρώ λόγω αλλαγής της πληθυσμιακής κλίμακας.

Βέβαια η κυβέρνηση, κατά την αγαπημένη της συνήθεια, προέβλεψε την «κατ’ εξαίρεση» ένταξη έργων που υπερβαίνουν τον συνολικό προϋπολογισμό, με «ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή» του Υπουργού Εσωτερικών. Χωρίς κανένα αντικειμενικό κριτήριο δηλαδή, θα μπορούν να χρηματοδοτούνται κατ’ εξαίρεση έργα σε «αρεστούς» Δημάρχους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του, παρά τις αντίξοες δημοσιονομικές συνθήκες, δημιούργησε τα προγράμματα «Φιλόδημος Ι» και «Φιλόδημος ΙΙ», συνολικού προϋπολογισμού 2,39 δισ. ευρώ, των οποίων οι δράσεις υλοποιήθηκαν με απόλυτη διαφάνεια και στη λογική της ισοκατανομής των πόρων. Η ΝΔ, ως αντιπολίτευση τότε, τα λοιδόρησε και τα πολέμησε, αλλά χάρη σε αυτά μόνο στη Θεσπρωτία, εντάχθηκαν έργα άνω των 20 εκ. ευρώ, που είτε ολοκληρώθηκαν, είτε υλοποιούνται, διευκολύνοντας την καθημερινότητα των πολιτών, και στηρίζοντας παράλληλα την τοπική οικονομία και ανάπτυξη.

Εμβληματικά έργα χρηματοδοτήθηκαν και στους τρεις δήμους της Θεσπρωτίας, όπως η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του βιολογικού σταθμού στο δήμο Ηγουμενίτσας, η μετατροπή του κτηρίου της παλιάς μαθητικής εστίας στην πόλη της Ηγουμενίτσας σε πολυδύναμο πολιτιστικό χώρο, η αντικατάσταση του εξωτερικού και του εσωτερικού δικτύου ύδρευσης της Παραμυθιάς και του Αγίου Δονάτου, η αντικατάσταση του εσωτερικού δικτύου ύδρευσης της πόλης των Φιλιατών. Αλλά εντάχθηκαν και μικρότερες, σημαντικές όμως δράσεις, που αφορούσαν έργα αγροτικής οδοποιίας, κατασκευή παιδικών χαρών, ή προμήθεια μηχανημάτων έργου.

Δεν είναι τυχαίο ότι η τοπική αυτοδιοίκηση οποιασδήποτε κομματικής απόχρωσης, αγκάλιασε από την πρώτη μέρα τα προγράμματα «Φιλόδημος Ι και ΙΙ». Αντί λοιπόν η κυβέρνηση της ΝΔ να πατήσει πάνω σε αυτόν το σχεδιασμό και να τον αναπτύξει, αυτό που κάνει είναι να τον ξηλώνει πόντο πόντο και να βάζει σε κίνδυνο ακόμα και έργα μελετητικά ώριμα και ενταγμένα. Επικοινωνιακά ,καλά είναι τα «βαφτίσια» ήδη ενταγμένων έργων ως νέα, αλλάζοντας την ταμπελίτσα που έγραφε» Φιλόδημος», με μια νέα που γράφει «Αντώνης Τρίτσης», αλλά οι τοπικές κοινωνίες και η οικονομία της Θεσπρωτίας έχουν ανάγκη από πραγματική χρηματοδότηση.

Με την ερώτηση που κατέθεσα, ζητώ από τους αρμόδιους Υπουργούς να μην συνυπολογίζονται στα ποσά που δικαιούνται οι δήμοι, τα μεταφερόμενα έργα του προγράμματος «Φιλόδημος Ι», να αρθούν οι αδικίες από τα πληθυσμιακά όρια των δήμων που έθεσε αυθαίρετα η ΚΥΑ, να αυξηθεί η χρηματοδότηση στους δήμους της Θεσπρωτίας ώστε να ενταχθούν ώριμες προτάσεις έργων, και τέλος ζητώ να πάρουν πίσω το πελατειακό πλαίσιο των εξαιρέσεων που μας γυρίζει σε προηγούμενες δεκαετίες».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης όπως κατατέθηκε στη Βουλή:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ. κ. Υπουργούς

• Εσωτερικών

• Οικονομικών

• Ανάπτυξης και Επενδύσεων

ΘΕΜΑ: «Η ΚΥΑ που αφορά το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», δημιουργεί προβλήματα στη χρηματοδότηση έργων στους δήμους της Θεσπρωτίας»

Μεγάλη αναστάτωση προκάλεσε στους Δήμους Ηγουμενίτσας, Σουλίου, και Φιλιατών, όπως άλλωστε και στη συντριπτική πλειοψηφία των δήμων ολόκληρης της χώρας, η δημοσίευση της πρόσφατης Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 1399/Β΄/08.04.2021), που αφορά την εκτέλεση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης».

Παρά το γεγονός ότι η σημερινή κυβέρνηση καλλιέργησε προσδοκίες στην τοπική αυτοδιοίκηση, για χρηματοδότηση νέων έργων μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», συνολικού προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ, στην πραγματικότητα και σύμφωνα με την εν λόγω Κοινή Υπουργική Απόφαση, η χρηματοδότηση θα είναι 1,3 δισ. ευρώ μικρότερη, καθώς στον υπολογισμό των ποσών που θα δοθούν, θα προσμετρηθούν και δεσμεύσεις για έργα που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Φιλόδημος Ι».

Αυτά τα δεδομένα γεννούν προβληματισμό στους Δήμους, καθώς αλλάζει ο σχεδιασμός τους, και πλέον πρέπει να αποφασίσουν για το ποια έργα θα θέσουν σε απόλυτη προτεραιότητα ώστε να υποβάλουν προτάσεις, καθώς το διαθέσιμο ποσό είναι πλέον πολύ περιορισμένο σε σχέση με αυτό που ανέμεναν.

Επιπλέον με τα πληθυσμιακά όρια που τίθενται από την πρόσφατη ΚΥΑ, τα οποία προέκυψαν χωρίς διαβούλευση με την τοπική αυτοδιοίκηση, και χωρίς να ληφθούν υπόψη η έκταση των δήμων και οι ανάγκες σε βασικές υποδομές, δημιουργούνται μεγάλα προβλήματα, καθώς μικροί πληθυσμιακά δήμοι στερούνται πολύτιμους αναπτυξιακούς πόρους, όπως συμβαίνει άλλωστε και σε μεγαλύτερους δήμους στους οποίους όμως δεν εδρεύει η πρωτεύουσα του αντίστοιχου νομού.

Για παράδειγμα ο εκτεταμένος Δήμος Φιλιατών ο οποίος έχει 9.100 μόνιμους κατοίκους, εντάσσεται στην κατηγορία 6, και δικαιούται χρηματοδότηση με ανώτατο όριο 6 εκ. ευρώ, από την οποία αφαιρούνται μάλιστα τα ποσά από ήδη ενταγμένα έργα στο «Φιλόδημος Ι» που μεταφέρθηκαν στο νέο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», ενώ ένας δήμος με 10.000 μόνιμους κατοίκους εντάσσεται στην κατηγορία 5 και δικαιούται 12 εκ. ευρώ, πάντα με τους αντίστοιχους περιορισμούς.

Στην συγκεκριμένη Κ.Υ.Α. προβλέπεται επίσης η «κατ’ εξαίρεση» ένταξη προτάσεων που υπερβαίνουν τον συνολικό προϋπολογισμό, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης και για τις οποίες αποφασίζει ο Υπουργός Εσωτερικών με την «ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή του». Αυτό το ασαφές πλαίσιο εξαιρέσεων το οποίο δεν πατά σε αντικειμενικά κριτήρια, δημιουργεί μεγάλη ανησυχία στην τοπική αυτοδιοίκηση καθώς δύναται να επαναφέρει πελατειακές λογικές του παρελθόντος, με χρηματοδότηση σε «αρεστούς» Δημάρχους και αποκλεισμούς στους υπολοίπους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του, παρά τις αντίξοες δημοσιονομικές συνθήκες, δημιούργησε τα προγράμματα «Φιλόδημος Ι» και «Φιλόδημος ΙΙ». Τα καινοτόμα αυτά χρηματοδοτικά εργαλεία προϋπολογισμού 2,39 δισ. ευρώ, ήταν προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, και οι δράσεις τους υλοποιούνταν με απόλυτη διαφάνεια και στη λογική της ισοκατανομής των πόρων. Η επιτυχία των προγραμμάτων αυτών, αποδεικνύεται από την μεγάλη απήχηση που είχαν στην τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία τα αγκάλιασε από την πρώτη μέρα.

Μόνο στη Θεσπρωτία, εντάχθηκαν στα συγκεκριμένα προγράμματα έργα άνω των 20 εκ. ευρώ, που είτε ολοκληρώθηκαν, είτε υλοποιούνται, διευκολύνοντας την καθημερινότητα των πολιτών, και στηρίζοντας παράλληλα την τοπική οικονομία και ανάπτυξη.

Επειδή ο συνυπολογισμός των μεταφερόμενων έργων του «Φιλόδημος Ι», συρρικνώνει την αναμενόμενη χρηματοδότηση που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση της ΝΔ στους δήμους της Θεσπρωτίας, ανατρέποντας έτσι τον σχεδιασμό τους, ο οποίος περιορίζεται πλέον σε ελάχιστες προτάσεις ένταξης έργων απόλυτης προτεραιότητας

Επειδή τα πληθυσμιακά όρια που τίθενται από την πρόσφατη ΚΥΑ, χωρίς μάλιστα να ληφθούν υπόψη η έκταση των δήμων και οι ανάγκες σε βασικές υποδομές, στερούν από μικρούς δήμους, όπως ο δήμος Φιλιατών, πολύτιμους αναπτυξιακούς πόρους

Επειδή το πλαίσιο εξαιρέσεων ένταξης έργων, είναι ασαφές και απόλυτα συνδεδεμένο με την αποκλειστική απόφαση του αρμόδιου Υπουργού, ενέχοντας έτσι τον κίνδυνο της επαναφοράς των πελατειακών πρακτικών του παρελθόντος

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

1) Θα τροποποιήσουν την πρόσφατη ΚΥΑ, ώστε να μην συνυπολογίζονται στη χρηματοδότηση έργων του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» μεταφερόμενα έργα του προγράμματος «Φιλόδημος Ι»;

2) Θα αυξήσουν τη χρηματοδότηση του προγράμματος, ώστε να χρηματοδοτηθούν ώριμες προτάσεις ένταξης νέων έργων από τους δήμους, και όχι μόνο οι ελάχιστες και απολύτως απαραίτητες;

3) Σε ποιες ενέργειες θα προβούν, ώστε να αρθούν οι αδικίες και οι αποκλεισμοί δήμων από τη χρηματοδότηση, που είναι αποτέλεσμα των πληθυσμιακών ορίων της πρόσφατης ΚΥΑ;

4) Θα τροποποιήσουν το πλαίσιο εξαιρέσεων ένταξης έργων, ώστε αυτό να βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια, και όχι στην απόφαση του αρμόδιου Υπουργού;