Με τα «χρώματα της ίριδας» ντύθηκε το κάστρο της Άρτας την Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022

Με παραδοσιακούς ήχους από τη Νορβηγία, την Εσθονία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ελλάδα πλημμύρισε το κάστρο της Άρτας την Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022. Η συναυλία, που είχε τον τίτλο «Στα χρώματα της ίριδας: Ένα μουσικό ταξίδι στις ευρωπαϊκές μουσικές παραδόσεις» συγκέντρωσε πλήθος φοιτητών και Αρτινών στο κάστρο, σε μια βραδιά που περιείχε εκτός από παραδοσιακούς σκοπούς από τις προαναφερθείσες χώρες, παραδοσιακούς χορούς και ενδιαφέρουσες μουσικές συμπράξεις. 

Οι Αρτινοί είχαν την ευκαιρία να ακούσουν, εκτός από ελληνικά παραδοσιακά όργανα (όπως λύρες, ούτι, λαούτο, σαντούρι και κανονάκι), ισπανικές γκάιντες και ποικιλία κρουστών, καθώς και όργανα όπως το γαλλικό hurdy-gurdy, το νορβηγικό langeleik και τα εσθονικά βιολιά. Τη συναυλία άνοιξαν οι υπεύθυνοι καθηγητές με το «Έπαψ’ ο πόλεμος» (Λέσβος), ενώ στο τελευταίο κομμάτι, τον «Καροτσέρη», συμμετείχαν και οι 38 φοιτητές που πήραν μέρος στη συναυλία, με όλα τα παραδοσιακά όργανα των χωρών, προσφέροντας στο κοινό μια μοναδική μουσική εμπειρία. 

Ένα τέτοιο εγχείρημα φυσικά απαιτεί «εντατική» προετοιμασία. Ολόκληρη την εβδομάδα που προηγήθηκε, από τη Δευτέρα 30 Μαΐου έως και την Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022, οι Νορβηγοί, Εσθονοί, Γάλλοι και Ισπανοί καθηγητές και φοιτητές φιλοξενήθηκαν στην Άρτα και προετοιμάζονταν καθημερινά στην πανεπιστημιούπολη του πανεπιστημίου Ιωαννίνων στην Άρτα, όπου εδρεύει το Τμήμα Μουσικών Σπουδών, που ήταν και ο διοργανωτής των δράσεων. Πρόκειται για την πρώτη «Εντατική Εβδομάδα» του έργου TUNE, ενός έργου που χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus + και στοχεύει στη δημιουργία ενός βιώσιμου δικτύου προπτυχιακών φοιτητών παραδοσιακής μουσικής στην Ευρώπη. Οι «εντατικές εβδομάδες» αποτελούν ευκαιρίες δια ζώσης μουσικής σύμπραξης των φοιτητών και των καθηγητών που συμμετέχουν στο έργο, πέρα από τις ψηφιακές κοινές δράσεις του έργου, που αφορούν στη διοργάνωση ενός διιδρυματικού μαθήματος με τίτλο «Μουσική πέρα από τα σύνορα» και τη δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας όπου θα παρουσιάζονται οι μουσικές παραδόσεις των χωρών. 

Το αναλυτικό πρόγραμμα της πρώτης «Εντατικής Εβδομάδας» αποτελούνταν από τρεις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα ωριαίο εργαστήριο από κάθε χώρα, με αναφορές στα παραδοσιακά όργανα, επιτέλεση παραδοσιακών σκοπών και διδασκαλία χορών της χώρας αυτής. Αμέσως μετά, φοιτητές του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων παρουσίαζαν ελληνικά τοπικά μουσικά ιδιώματα. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάστηκε ρεπερτόριο από τα μουσικά ιδιώματα της Ηπείρου, της Θράκης, του Πόντου και της Κρήτης, των ελληνικών νησιών, της Πόλης, της Σμύρνης και της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής της Μ. Ασίας, καθώς και το προπολεμικό αστικό τραγούδι και το ρεμπέτικο, ενώ η βυζαντινή χορωδία του Τμήματος έψαλε ύμνους στην Παναγία Παρηγορήτισσα, που άνοιξε ειδικά για την περίσταση. Ο Ανδρέας Κανταρίδης, μουσικός, φοιτητής του τμήματος Μουσικών Σπουδών που παίζει κανονάκι, θρακιώτικη γκάιντα και πλήκτρα αναφέρει για το ρεπερτόριο της Θράκης που εκπροσωπεί: «Η παράδοση της Θράκης είναι πολύ μεγάλη λόγω της πολύχρονης ιστορίας της. Παρουσιάζει πολυρυθμία και πολυμορφία λόγω των ιδιωμάτων που συνυπάρχουν αρμονικά στην ευρύτερη περιοχή του βορειοανατολικού Αιγαίου. Ιδιώματα της δυτικής και βόρειας Θράκης καθώς και της Ανατολικής Ρωμυλίας παρουσιάστηκαν στο εν λόγω εργαστήριο». 

Μετά το διάλειμμα για μεσημεριανό φαγητό, όπου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γευτούν παραδοσιακές ελληνικές γεύσεις, πραγματοποιούνταν καθημερινά πρόβες για την καταληκτική συναυλία. Καθηγητές και φοιτητές εξασκούνταν στα παραδοσιακά κομμάτια που είχαν επιλέξει να παρουσιάσουν, ενώ διδάχτηκαν και κάποιους ελληνικούς σκοπούς και τραγούδια, από τον κ Αντώνη Βερβέρη, ΕΔΙΠ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και υπεύθυνο για το διιδρυματικό μάθημα που διεξάγεται ψηφιακά στα πλαίσια του έργου. Ο Παναγιώτης Καραγιώργος, μουσικός, φοιτητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που παίζει ούτι, δηλώνει ότι «οι πολύωρες και εντατικές πρόβες έφεραν ένα όμορφο αποτέλεσμα».  

Σε μια προσπάθεια να διδαχθούν οι φοιτητές του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων όλα τα επίπεδα της διοργάνωσης μιας μουσικής εκδήλωσης, συστάθηκαν ομάδες φοιτητών τόσο για το κομμάτι της παραγωγής της τελικής συναυλίας, όσο και για το κομμάτι της επικοινωνίας. Η ομάδα της παραγωγής είχε ως στόχο τη φιλοξενία των καθηγητών και των φοιτητών από τα τμήματα του εξωτερικού, υπό την εποπτεία του κ Κυριάκου Καλαϊτζίδη, μουσικολόγου, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και υπεύθυνου για τον επιστημονικό και καλλιτεχνικό συντονισμό της δράσης. Έτσι, οι φοιτητές οργάνωσαν τις αίθουσες προβών, δημιούργησαν τον χώρο των εργαστηρίων, προσάρμοσαν τον χώρο του Κάστρου για την τελική εκδήλωση και αποτέλεσαν τα άτομα τα οποία οι φιλοξενούμενοι συμβουλεύονταν για όλες τους τις ενέργειες, από τον δανεισμό κάποιου μουσικού οργάνου ως την επίσκεψη σε κάποιο μνημείο. 

Από την άλλη πλευρά, η ομάδα της επικοινωνίας, υπό την εποπτεία της κας Ειρήνης Παπαδάκη, επικοινωνιολόγου, επίκουρης καθηγήτριας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, είχε ως στόχο να προωθήσει το έργο στα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι φοιτητές που εργάζονταν για τη συγκεκριμένη ομάδα συνέθεσαν επιστολές και δελτία τύπου που προώθησαν στα ΜΜΕ, σχεδίασαν και τύπωσαν banners και αφίσες, πρόγραμμα, καρτελάκια για τους συμμετέχοντες, δημιούργησαν αναρτήσεις για τους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τόσο του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, όσο και του έργου TUNE. Παράλληλα, αναζήτησαν χορηγούς που στήριξαν τις δράσεις, ετοίμασαν δώρα με τοπικά προϊόντα για τους φιλοξενούμενους και γενικότερα εφάρμοσαν τα όσα έχουν διδαχθεί στα μαθήματα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος, όπως «ΜΜΕ, ψηφιακά μέσα και μουσική» και «Πολιτιστική διαχείριση και επικοινωνία». 

Η όλη διοργάνωση αποτέλεσε πολύτιμη εμπειρία για τους φοιτητές, που είχαν την ευκαιρία να συμπράξουν μουσικά με άλλους φοιτητές παραδοσιακής μουσικής από άλλες γεωγραφικές περιοχές και άλλους μουσικούς πολιτισμούς. Η Έλλη Σαχουρίδου, φοιτήτρια του τμήματος Μουσικών Σπουδών του πανεπιστημίου Ιωαννίνων που παίζει κρουστά και συμμετείχε στη συναυλία τονίζει ότι «η σύμπραξη των πολιτισμών είναι πολύτιμη γιατί μαθαίνουν οι μουσικοί μέσα από την αλληλεπίδραση τους ο ένας από τον άλλον, είναι δηλαδή ένας τρόπος αλληλοδιδασκαλίας. Επιπλέον, διευρύνουν τους ορίζοντές τους, ενώνονται πραγματοποιώντας νέες μουσικές σχέσεις που πολύ πιθανόν να ευοδώσουν σε νέες μουσικές γενικότερα». 

Τέτοιες «Εντατικές Εβδομάδες» θα διοργανωθούν σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο έργο TUNE, το οποίο ολοκληρώνεται το 2024. Η επόμενη «Εντατική Εβδομάδα» θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2022 στην Εσθονία.