Μια ελιά, σπίλος, που βγήκε στο δέρμα σας ή άλλαξε χρειάζεται άμεσα εξέταση. Ο έλεγχος για καρκίνο γίνεται με την ψηφιακή χαρτογράφηση

 του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Tο μελάνωμα εύκολα αντιμετωπίζεται αν ανιχνευθεί έγκαιρα αλλά είναι θανατηφόρος αν αφεθεί να εξελιχθεί κάνοντας μεταστάσεις

Τα τελευταία χρόνια ανησυχητικά αυξάνονται τα κρούσματα μελανώματος στην Ελλάδα. Ο καρκίνος του δέρματος και ιδιαίτερα το μελάνωμα είναι μια μορφή καρκίνου που εύκολα αντιμετωπίζεται αν ανιχνευθεί έγκαιρα αλλά είναι θανατηφόρος αν αφεθεί να εξελιχθεί κάνοντας μεταστάσεις σε άλλα μέρη του σώματος.

Είκοσι χιλιάδες περιπτώσεις καρκίνων του δέρματος υπολογίζεται ότι παρουσιάζονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι έχουμε γύρω στα 500 περιστατικά μελανώματος τον χρόνο, συνυπολογίζοντας όμως και εκείνα που δεν καταγράφονται στα εθνικά στατιστικά στοιχεία, τα περιστατικά θεωρείται ότι φτάνουν τα 2.000. Στις γυναίκες, παρουσιάζεται συνήθως στις γάμπες, ενώ στους άνδρες στη ράχη τους. Μπορεί όμως να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Κακόηθες μελάνωμα εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς ηλικίας μεταξύ 40 και 60 ετών αν και μπορεί να εμφανιστεί και στην ηλικία των 30-40 χρόνων, αλλά και σπανιότερα και στην παιδική και εφηβική ηλικία

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για μελάνωμα

Οι άνθρωποι της πόλης που εκτίθενται απότομα στον ήλιο για συγκεκριμένες περιόδους (κυρίως το καλοκαίρι) και δέχονται μαζεμένη πολλή ηλιακή ακτινοβολία μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες κινδυνεύουν περισσότερο να πάθουν μελάνωμα από τους ναυτικούς και τους αγρότες. Επίσης υψηλού κινδύνου είναι όσοι έχουν πολύ λευκή επιδερμίδα. Υψηλή προδιάθεση για μελάνωμα έχουν επίσης όσοι διαθέτουν βεβαρημένο οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό και κυρίως τα παιδιά που μέχρι την ηλικία των δέκα ετών κάηκαν άσχημα αρκετές  φορές από τον ήλιο. Αυτά τα άτομα , μεγαλώνοντας έχουν 5πλάσιες πιθανότητες να πάθουν μελάνωμα. Τέλος κινδυνεύουν περισσότερο  όσοι  κάνουν σολάριουμ που απογειώνει τον κίνδυνο μελανώματος.

Προειδοποιητικό καμπανάκι για μελάνωμα

Πρέπει να ανησυχήσουμε αν  διαπιστώσουμε αλλαγή στο σχήμα των σπίλων (από συμμετρικό ασύμμετρο), αλλαγή στο χρώμα (διχρωμία, τριχρωμία, συνδυασμούς με μαύρο, καφέ,  ακόμα και γκρι ή ροζ), αν τα όρια του σπίλου γίνουν ακανόνιστα και αν ο σπίλος μεγαλώσει ή αν η διάμετρός του ξεπερνά τα 6 χιλιοστά.. Ένας σπίλος που αιμορραγεί επανειλημμένα ή που έχει επίμονο κνησμό (φαγούρα)

Επειγόντως στον γιατρό

Οποιαδήποτε αλλαγή ωστόσο, ενός παλιού σπίλου ή εμφάνιση ενός νέου σπίλου θα πρέπει να σας οδηγήσει στο γιατρό, ακόμη κι αν δεν έχει παρέλθει το 12μηνο για την επανάληψη της εξέτασης. Η διαπίστωση ότι ένας σπίλος αλλάζει μορφολογία, ματώνει ή εμφανίζει κνησμό είναι λόγοι για να οδηγήσουν κάποιον στο γιατρό του χωρίς καθυστέρηση. Ωστόσο, το μελάνωμα δεν δίνει πάντα σημάδια. Στις περιπτώσεις του μεταστατικού µελανώματος, η εξέλιξη είναι συχνά ασυμπτωµατική και ο ασθενής μπορεί να μην έχει αντιληφθεί καμία αλλαγή στο σώμα του.

Διάγνωση και θεραπεία

Το μελάνωμα είναι ουσιαστικά θεραπεύσιμο εάν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί όσο ο όγκος είναι επιφανειακός (λεπτού «πάχους» σε ιστολογική εξέταση) και δεν έχει εισβάλει βαθιά στο δέρμα. Η έγκαιρη ανίχνευση του μελανώματος έχει, επομένως, τεράστια σημασία για την πρόγνωση των ασθενών και επιτυγχάνεται με μια απλή εξέταση του δέρματος από εξειδικευμένο γιατρό.

Ο έλεγχος του δέρματος γίνεται:

•   Με την απλή κλινική εξέταση (επισκόπηση).

•   Με τη δερματοσκόπηση (εξέταση με ειδικό φακό που «φωτίζει» τις μικροσκοπικές λεπτομέρειες των σπίλων).

•   Η σύγχρονη τεχνολογία έδωσε ένα ακόμα σημαντικό όπλο στην ιατρική. Είναι το ψηφιακό δερματοσκόπιο. Με αυτό το μηχάνημα ο γιατρός μπορεί να δει στην οθόνη του υπολογιστή μια ελιά μεγεθυμένη Χ20 Χ30 Χ60 Χ80 φορές έτσι ώστε μπορεί να δει την παραμικρή λεπτομέρεια. Είναι ένα σύστημα ηλεκτρονικής φωτογράφησης και αρχειοθέτησης των σπίλων, με ταυτόχρονη 'χαρτογράφηση' ολόκληρου του σώματος, αν αυτό είναι απαραίτητο. Aξιοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία, το μηχάνημα βλέπει στοιχεία στον σπίλο που δεν μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι ενώ μεγεθύνει τόσο όσο είναι απαραίτητο για τον ιατρό για να διαγνώσει κάποια κακοήθεια. Oι εικόνες από κάθε ελιά του σώματος καταγράφονται, χαρτογραφούνται και αποθηκεύονται σε ατομικό αρχείο. Mε ειδικό πρόγραμμα τέλος αναλύεται κάθε σπίλος και εξάγεται το ποσοστό κινδύνου ανάπτυξης μελανώματος που βοηθά τον ιατρό στην απόφασή του να αφαιρέσει ή να παρακολουθήσει τον όποιο σπίλο.

Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσει κανείς το μελάνωμα είναι να το αποφύγει, λαμβάνοντας όλα τα προληπτικά μέτρα, όπως έκθεση στον ήλιο με μέτρο. Τώρα πια, η καλύτερη πρόληψη για τον καρκίνο του δέρματος είναι η απλή και ανώδυνη εξέταση της ψηφιακής δερματοσκόπησης που γίνεται με ειδικά μηχανήματα. Με την ψηφιακή δερματοσκόπηση γίνεται έλεγχος όλων των ελιών του σώματος και γίνεται αυτόματη εκτίμηση του ΑBCD κριτηρίου και βέβαια καταγραφή του κάθε σπίλου για να μπορεί να συγκρίνεται με επόμενες εξετάσεις.

ΠΗΓΗ MEDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ