Ιωάννινα:Η Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική για την Ημέρα Ψυχικής Υγείας -Απαραίτητη η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών ...

 Η σημερινή ημέρα είναι παγκοσμίως αφιερωμένη στην Ψυχική Υγεία και έχει θέμα  «Κάνοντας την ψυχική υγεία και την ευεξία παγκόσμια προτεραιότητα», αναγνωρίζοντας τη  σημασία που έχει η ψυχική υγεία για τη δημόσια υγεία και τονίζοντας την ανάγκη σχεδιασμού  και εφαρμογής πολιτικών που θα προασπίζονται και θα προάγουν την ψυχική υγεία της  κοινότητας. 

Αρκετά έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή στη χώρα μας αλλά και στην περιοχή μας,  αρκετά όμως επίσης χρειάζεται να γίνουν ώστε να καταλάβει η ψυχική υγεία τη θέση που της  αρμόζει. Με οδηγό τον οδικό χάρτη που χάραξε η Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική στις  προ πανδημίας ημερίδες της για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας το 2018 και 2019, η  κοινότητα έχει πλέον στη διάθεσή της ένα Κέντρο Ψυχικής Υγείας επαρκώς στελεχωμένο, ένα  αναζωογονημένο Κέντρο Προεπαγγελματικής Κατάρτισης και Ξενώνα με διασυνδέσεις με τον  Κοινωνικό Συνεταιρισμό, τις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης της ΕΛΕΠΑΠ και το ΚΕΘΕΑ,  ενώ εντός του 2022 βρίσκει το δικό του ιδιόκτητο σπίτι το Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας  Παιδιών και Εφήβων σε ένα ανακαινισμένο ευρύχωρο κτίριο που παραχώρησε το  Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Μια πλήρως αναπτυγμένη και με θεσμική θωράκιση Μονάδα  Οξέων διασφαλίζει την αξιοπρεπή νοσηλεία των συμπολιτών μας που για κάποια χρονική  περίοδο της ζωής τους βρίσκονται σε μεγάλη ψυχική ένδεια, ενώ ευρύτερες συνεργασίες όπως  με την Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία, την Εταιρεία Γνωσιακής-Αναλυτικής Ψυχοθεραπείας  και με αναγνωρισμένους καθηγητές του εξωτερικού εμπλουτίζουν την κλινική πράξη. 

Η στήριξη των εργαζομένων στα Νοσοκομεία αλλά και της κοινότητας κατά τις πρώτες  φάσεις της πανδημίας με γραμμές υποστήριξης από όλες τις υπάρχουσες δομές ψυχικής  υγείας με τον συντονισμό της Ψυχιατρικής Κλινικής και η περαιτέρω στελέχωση των δομών  παρά τους περιορισμούς της πανδημίας, συνέβαλλε στον περιορισμό των επιπτώσεων της  πανδημίας τουλάχιστον σε κλινικό επίπεδο. Προφανής είναι η ανάγκη περαιτέρω στελέχωσης όλων των υπηρεσιών ψυχικής υγείας της περιοχής μας με όλες τις ειδικότητες, ιδιαίτερα  εκείνης των νοσηλευτών. 

Η περιοχή μας, ιδιαίτερα με τις νέες προσθήκες και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, είναι  μια από τις καλύτερα πλαισιωμένες σε επίπεδο δομών ψυχικής υγείας περιοχές της χώρας.  Χρειάζονται όμως περισσότερα. Χρειάζονται και άλλες κοινοτικές μονάδες που θα καλύπτουν  όλο το εύρος των αναγκών ψυχικής υγείας του γενικού πληθυσμού. Μονάδες, παραδείγματος  χάριν, για όσους βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, κυρίως ενηλίκων για τους οποίους  απουσιάζουν παντελώς υπηρεσίες, μονάδες και ιατρεία που να συμπληρώνουν τα νεότευκτα  Κέντρα Ημέρας για την Άνοια, υπηρεσίες για την υποστήριξη όλων των εργαζομένων, κινητές  μονάδες αστικού τύπου για την επιτόπια κάλυψη των αναγκών των κατοίκων της πόλης. Στο  θέμα της αποκατάστασης χρονίως ψυχικά πασχόντων, ίσως υπάρχει ανάγκη μερικής αλλαγής  παραδείγματος, με νέες καινοτόμες υπηρεσίες, υπηρεσίες που να εγκαθιστούν τους ασθενείς  στην κοινότητα ουσιαστικά. Επίσης, η ανάπτυξη Παιδοψυχιατρικής Κλινικής στο  Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο είναι περισσότερο από αναγκαία, ώστε να σταματήσει η  ταλαιπωρία των οικογενειών που το παιδί τους χρειάζεται νοσηλεία και αναγκάζονται να  μετακινηθούν στο κέντρο. 

Απαιτούνται, όμως, κυρίως, υπηρεσίες πρόληψης. Χρειάζεται να φέρουμε κοντά μας και  να συνομιλήσουμε με τους εκπαιδευτικούς, τους κληρικούς και όλους όσους έχουν πρόσβαση  στους νέους μας, καθώς τότε και μόνον τότε μπορούμε πραγματικά να μιλάμε για πρώιμη και  έγκαιρη παρέμβαση, για πρόληψη. Η Ιπποκράτεια ρήση «το δε προνοείν και προλαμβάνειν  κρείττον εστί του θεραπεύειν» έχει στην περίπτωση της ψυχικής υγείας απόλυτη εφαρμογή.  Και την ανάγκη αυτή ευελπιστούμε να καλύψει η Μονάδα Έγκαιρης Παρέμβασης με την  προσδοκώμενη επιπλέον στελέχωσή της με την συνεργασία της Εταιρείας Προαγωγής Ψυχικής  Υγείας Ηπείρου, που ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, συνεργασία που τόσο  λοιδορήθηκε τις τελευταίες ημέρες.  

Τέλος, η διαχρονική απουσία ουσιαστικής διασύνδεσης μεταξύ των υπηρεσιών ψυχικής  υγείας αλλά και με την κοινότητα, παρότι πρόταγμα της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης,  αποτελεί την Αχίλλειο πτέρνα του συστήματος της ψυχικής υγείας. Η εγκαθίδρυση διαύλων  επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ όλων των δομών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας  αλλά και η ανάλογη επικοινωνία με την κοινότητα και τους άλλους φορείς, απαιτεί καταρχάς  να συνομιλούν. Για να συνομιλήσουν όμως οι άνθρωποι μεταξύ τους, πρέπει να ανήκουν στον  ίδιο όμιλο. Και στην περίπτωση της ψυχικής υγείας, ο μόνος όμιλος που εμπνέει αισιοδοξία  είναι εκείνος μιας ανθρωπιστικής κοινοτικής ψυχιατρικής που παρέχεται από τον δημόσιο  τομέα, όμιλος απαλλαγμένος από στερεότυπα και σκοπιμότητες, όμιλος με όραμα για το  μέλλον και με επίκεντρο τον ασθενή.