Έγκλημα και όχι φυσική καταστροφή οι πυρκαγιές. Οι υπεύθυνοι εντός και εκτός Ελλάδας

 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου                                                            

Κοντεύουν να συμπληρωθούν δύο εβδομάδες από την έναρξη της πυρκαγιάς στη Θράκη, που δεν έχει ακόμα ελεγχθεί τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, όπως και στην Πάρνηθα και τη Βοιωτία. Πρόκειται πιθανώς για τη μεγαλύτερη καταστροφή σε όλη την ιστορία της χώρας και ξεπέρασε τις φωτιές στη νότιο Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Σύμφωνα με την ΕΕ, μόνο η φωτιά στη Θράκη είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη από το 2000 όταν άρχισε να συλλέγει στοιχεία. Kι αυτό παρόλο που η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις μικρές ως προς την έκταση χώρες της ΕΕ.

Ο καπνός από τις ελληνικές φωτιές έφτασε μέχρι την κεντρική Μεσόγειο, τη Σικελία και τη Μάλτα, ενώ απειλεί την υγεία εκατομμυρίων κατοίκων, ιδίως στο λεκανοπέδιο της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, όπου κατοικεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας (περί τα 4 εκατομμύρια). Φυσικά κανείς από τις κρατικές αρχές, τη μονίμως ψευδολογούσα κυβέρνηση και τα μέσα δήθεν ενημέρωσης, δεν μετρά πόσοι πεθαίνουν ή αρρωσταίνουν βαριά από τον πληθυσμό της Αττικής, δηλαδή από περίπου τους μισούς ‘Ελληνες, λόγω της επιβάρυνσης από τον καπνό σε συνδυασμό μάλιστα με παρατεταμένες υψηλές μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες κάθε μέρα και υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση. Για να δώσουμε μια ιδέα του τι σημαίνουν αυτά θυμίζουμε ότι τα σωματίδια PM2.5 έφτασαν π.χ. στην Αλεξανδρούπολη στα 106 μικρογραμμάρια σε κυβικό μέτρο, όταν ο ΠΟΥ θεωρεί ασφαλή τιμή τα 10 μικρογραμμάρια, ενώ την ίδια μέρα καταγράφηκαν εξαιρετικά υψηλές τιμές στη δυτική Ελλάδα και το Ναύπλιο. Τον Ιούλιο, με τις πυρκαγιές της δυτικής Αττικής, καταγράφηκαν στον Πειραιά τιμές πάνω από 60 μικρογραμμάρια, ρύπανση που προκαλεί πολύ σοβαρές ασθένειες.

Το δάσος της Δαδιάς που κατεστράφη είναι μοναδικό παγκοσμίως και η Ελλάδα είχε αναλάβει τη διεθνή υποχρέωση να το προστατεύει. Δυστυχώς η καταστροφή του φαίνεται, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι είναι ανεπίστρεπτη.                             

Αλλά είναι πιθανό ότι και άλλα οικοσυστήματα, όπως αυτό της Ρόδου και προπάντων η Αθήνα, βρίσκονται στα πρόθυρα «περιβαλλοντικής κατάρρευσης», σύμφωνα με τον επικεφαλής του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας καθηγητή Λέκκα. Η χώρα κινείται ήδη σε μια λεπτή κόκκινη γραμμή και συμπεριφέρεται σαν να θέλει να καταστραφεί (ή σαν τα ιδιωτικά συμφέροντα που την ελέγχουν όσο ποτέ άλλοτε εδώ και δεκαετίες να μην ενδιαφέρονται αν οι δραστηριότητές τους την καταστρέψουν).

Από το 2007 έχουμε κάνει λόγο, υπό μορφήν «επιστημονικής φαντασίας» για ένα «σενάριο θερμικού θανάτου» της Αθήνας, ενώ επισημάναμε από το 2021 – γράφοντας για τις μεγάλες πυρκαγιές εκείνης της χρονιάς – ότι η Ελλάδα περιπίπτει σταδιακά στην κατάσταση «οικολογικά μη βιώσιμου κράτους» (βλ. ενδεικτικά www.konstantakopoulos.gr/16511).

Φέτος, ο Καθηγητής Λέκκας, Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας, είπε – πριν καν ξεσπάσουν οι μεγάλες πυρκαγιές της Θράκης και της Πάρνηθας – ότι η Αθήνα κινδυνεύει με περιβαλλοντική κατάρρευση. Eνώ μετά τις νέες φωτιές σημείωσε ότι «πλέον δε θα μπορεί υποστηριχθεί η διαδικασία αναγέννησης των δασών, της ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει πως ουσιαστικά θα απωλέσουμε και τους τελευταίους φυσικούς πόρους που έχουμε». Δε θα υπάρχει φυσική διαδικασία αναγέννησης του συστήματος. Δηλαδή, θα καταλήξουμε σαν το Ντουμπάι όπου ναι μεν υπάρχει τεράστια ανάπτυξη, όμως αν κλείσει κάποιος τον διακόπτη του ηλεκτρικού, την άλλη στιγμή θα υπάρχουν εκατόμβες θυμάτων. Δε θα μπορεί να υποστηρίξει η φύση δηλαδή ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης.

Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να υπολογιστεί το ακριβές αποτέλεσμα αυτής της καταστροφής και δεν είναι βέβαιο ότι θα γίνει και πλήρης υπολογισμός με δεδομένη την πολιτική ανάγκη των κυβερνώντων , είναι όμως βέβαιο ότι οι οικολογικές, οικονομικές, κοινωνικές και υγειονομικές συνέπειες είναι τρομακτικές και δεν ξέρουμε ποιες από αυτές θα είναι αναστρέψιμες.

Δυστυχώς, όπως θα δούμε στη συνέχεια, οι μεγαλύτερες καταστροφές είναι μπροστά μας, δεν είναι πίσω μας. Είναι ήδη «προγραμματισμένες» από τις μνημονιακές πολιτικές που ισχύουν και συνεχίζουν πάντα να εφαρμόζονται από το 2010 και μετά, ενώ ευνοούνται και από την κλιματική κρίση και από την κατάσταση καθολικής αποσύνθεσης και παράδοσης στα ιδιωτικά συμφέροντα κράτους και κοινωνίας στην Ελλάδα.

Πολλαπλά αίτια

Οι αιτίες (και αντίστοιχα οι υπεύθυνοι) της καταστροφής πρέπει να αναζητηθούν μεταξύ τριών ομάδων προβλημάτων:

– Το παγκόσμιο πρόβλημα της κλιματικής κρίσης που πλήττει με ιδιαίτερη ένταση τη ΝΑ Ευρώπη

– Την κατάσταση του ελληνικού κράτους (βαθμός αποδιοργάνωσης και διαφθοράς) και τα ειδικά χαρακτηριστικά της κυβέρνησης Μητσοτάκη

– Την πολιτική ισοπέδωσης των κρατικών δαπανών και του προσωπικού, ακόμα και σε τομείς ζωτικούς για την ασφάλεια του κράτους μέσω των προγραμμάτων των Μνημονίων και Δανειακών που επέβαλλαν στην Ελλάδα η Γερμανία, η ΕΕ και το ΔΝΤ, με την πολιτική υποστήριξη των ΗΠΑ και ακολουθώντας τον σχεδιασμό της Διεθνούς του Χρηματιστικού Κεφαλαίου (όπως κατ’ εξοχήν της τράπεζας Goldman Sachs).

Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε δυστυχώς επίσης ότι έχουν παίξει έμμεσο τουλάχιστο ρόλο στην καταστροφή και τα σχέδια της Γερμανίας και της Siemens να κάνουν την Ελλάδα παραγωγό «πράσινης ενέργειας» για τις βόρειες χώρες της Ευρώπης. ‘Αλλωστε ήταν οι χώρες της ΕΕ, η ΕΕ και το ΔΝΤ με τις ΗΠΑ που έριξαν όλο το βάρος τους για να βρίσκεται σήμερα στην κυβέρνηση η μακράν χειρότερη ελληνική κυβέρνηση τουλάχιστον του τελευταίου μισού αιώνα.

Στο σημείο αυτό αξίζει ίσως να κάνουμε μια γενικότερη παρατήρηση. Τα προβλήματα που αντιμετώπισε επί 200 χρόνια και αντιμετωπίζει τώρα η Ελλάδα έχουν, όλα ανεξαιρέτως, και εγχώριες και διεθνείς ρίζες. Δεν υπάρχει άλλωστε κανένα μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς στη χώρα στο οποίο να μην έχουν εμπλακεί ευρωπαϊκές εταιρείες.

Εξετάζοντας αναλυτικά τι συνέβη στις πρόσφατες πυρκαγιές, θα δούμε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις και κατ΄ εξοχήν η τελευταία φέρουν βαρύτατες ευθύνες για την καταστροφή που συντελέστηκε. Αλλά βαρύτατες, τεράστιες και αποδείξιμες ευθύνες έχουν επίσης όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και πρώτα από όλα η γερμανική, η ΕΕ και η ΕΚΤ, το ΔΝΤ και επίσης οι Ηνωμένες Πολιτείες (που διαθέτουν βέτο στο ΔΝΤ) για την πολιτική που εφήρμοσαν στη χώρα, μέσω εκβιασμών και πιέσεων, και μέσω ενός ελληνικού πολιτικού προσωπικού που δωροδοκούσαν, στη μεγάλη του πλειοψηφία, οι ευρωπαϊκές εταιρείες και προπάντων η Ziemens.

Είναι αυτή ακριβώς η εταιρεία που ενδιαφέρεται μάλιστα να κάνει στην περιοχή της Δαδιάς που τώρα κάηκε, επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που διευκολύνουν ασφαλώς οι πυρκαγιές, με την έννοια ότι δεν χρειάζονται να γίνουν μεγάλα έργα για να είναι προσβάσιμες οι περιοχές τοποθέτησης ανεμογεννητριών. Δεν σημαίνει αυτό ασφαλώς ότι η Ziemens έβαλε τη φωτιά, αλλά βέβαια η καχυποψία της ελληνικής κοινής γνώμης είναι τεράστια, γιατί γνωρίζει ότι σε ολόκληρη την μεταπολεμική ελληνική ιστορία οι μεγάλες πυρκαγιές δασών έχουν συσχετισθεί με την «οικιστική ανάπτυξη». Ενώ οι εργολάβοι οικοδομών και εν συνεχεία οι κατασκευαστές δημοσίων έργων και οι εισαγωγείς αυτοκινήτων (δηλαδή οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών και ιδίως γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών) αποτελούν σημαντικό τμήμα της ελληνικής άρχουσας τάξης με πολύ μεγάλη επιρροή στις κυβερνήσεις, ιδιαίτατα στις κυβερνήσεις και του Κωνσταντίνου και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Θυμίζουμε άλλωστε ότι η Ziemens είναι η εταιρεία που δωροδόκησε στο παρελθόν τους περισσότερους κορυφαίους πολιτικούς της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.

Οι δραματικές περικοπές κρατικών δαπανών και προσωπικού κρατικών υπηρεσιών στην Ελλάδα δεν είχαν μόνο γενικές συνέπειες. Τις πλήρωσαν άνθρωποι με τη ζωή τους, στους προθαλάμους των νοσοκομείων ή επιβάτες στα τραίνα που συγκρούστηκαν ή συνταξιούχοι που πέθαναν πριν την ώρα τους.

Αν δεν βρεθεί τρόπος να αντιστραφούν τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών και ευρύτερα δυτικών πολιτικών (γιατί στηρίχτηκαν και από την Αμερική, όχι μόνο από την Ευρώοη) που εφαρμόζονται επί 13 χρόνια στην Ελλάδα και δεν σταματήσουν αυτές οι πολιτικές, η Ελλάδα είναι βέβαιο ότι θα γνωρίσει νέες μεγαλύτερες καταστροφές, οικολογικές και άλλες που είναι, στην πραγματικότητα, «προγραμματισμένες» στα προγράμματα της ΕΕ και του ΔΝΤ από το 2010 και μετά. Τέτοιες καταστροφές αναπόφευκτα θα έχουν μεγάλες γεωπολιτικές συνέπειες στην ΕΕ, όμως, οι «υπάλληλοι» των μεγάλων διεθνών τραπεζών και του ΝΑΤΟ που διοικούν αυτή την ‘Ενωση, δεν είναι σε θέση να το αντιληφθούν.

O παράγων κλιματική κρίση και ο παράγων «κυβέρνηση Μητσοτάκη»

Φέτος είχαμε σειρά καταστροφών διεθνώς όπως φωτιές στη Χαβάη, θανατηφόρους καύσωνες στην ινδική υποήπειρο, πυρκαγιές στον Καναδά, το τοξικό νέφος σε όλη την ανατολική ακτή της βόρειας αμερικανικής ηπείρου, τις μεγαφωτιές στη Σιβηρία, φωτιές στην Ιταλία και Ισπανία, μεγάλη ξηρασία στη Γαλλία, φαινόμενα που μας προειδοποιούν όλα για το μέλλον που περιμένει την ανθρωπότητα αν οι κυβερνήσεις μας και οι διεθνείς οργανισμοί εξακολουθούν να μιλάνε πολύ και να μην κάνουν τίποτα για την κλιματική αλλαγή, ίσως τη σημαντικότερη απειλή που εμφανίστηκε ποτέ στην Ιστορία για το Γένος των Ανθρώπων και όλες τις άλλες ανώτερες μορφές της ζωής.

Αν είναι εύκολα διαπιστώσιμη η γενική παγκόσμια τάση προς παρατεταμένους καύσωνες, έντονες ξηρασίες και μεγαφωτιές, είναι πολύ δύσκολο αντίθετα να τεκμηριωθεί με τρόπο αιτιοκρατικό και βέβαιο η συμμετοχή της κλιματικής αλλαγής σε κάθε ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο ξεχωριστά. Είναι πολύ πιθανό να έπαιξε κάποιο ρόλο στη Χαβάη. Αλλά και στη Χαβάη και στη Καλιφόρνια προ ετών, εξίσου μεγάλο, ίσως και μεγαλύτερο ρόλο έπαιξε ο νεοφιλελευθερισμός, με τη διαρκή μείωση των κρατικών δαπανών.

Προφανώς και σε κάθε περίπτωση η κλιματική κρίση διευκολύνει φαινόμενα όπως οι ελληνικές πυρκαγιές. Εντούτοις μια πρώτη ανάγνωση των στατιστικών στοιχείων δεν δείχνει την κλιματική αλλαγή ως τον πιο κρίσιμο παράγοντα για τη Θράκη και την Πάρνηθα. Η κλιματική αλλαγή έπληξε και άλλες ομοειδείς χώρες, όπως την Ιταλία, την Ισπανία και την Τουρκία. Μόνο στην Ελλάδα είχαμε όμως τέτοια πρωτοφανή έκταση καταστροφών.

Αν κρίνουμε από τα ίδια τα στατιστικά στοιχεία, τον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό, το ρεκόρ πυρκαγιών το 2021 και το 2023, ο πιο σημαντικός παράγοντας μοιάζει το ίδιο το γεγονός ότι κυβερνά η ΝΔ, το κόμμα άλλωστε που ιστορικά εξυπηρετεί και αντιπροσωπεύει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τα ιδιωτικά οικονομικά συμφέροντα – τάση που δείχνει να έχει φτάσει στον απόλυτο παροξυσμό στις μέτες μας. Εξαίρεση βέβαια ήταν το 2022 που δεν είχαμε τέτοιο ρεκόρ. Αν είχαμε τέτοιο ρεκόρ πριν από εκλογές, θα μπορούσε να επηρεάσει το αποτέλεσμά τους.

Να υπενθυμίσουμε εξάλλου ότι από τις αρχές του χρόνου είχαμε μια σειρά πρωτοφανών και αποτρέψιμων καταστροφών, όπως τη μετωπική σύγκρουση τρένων στα Τέμπη, τους θανάτους ανθρώπων που περιμένουν ασθενοφόρα που καθυστερούν, πτώσεις γεφυρών, σοβαρά προβλήματα κάθε τόσο στα σχολεία και τα νοσοκομεία της χώρας, προβλήματα στις αεροπορικές μεταφορές, πρωτοφανή για όλο το ΝΑΤΟ «αυτανάφλεξη» μιας από τις κρισιμότερες βάσεις της ελληνικής Αεροπορίας και πάμπολλα άλλα. Στην περίοδο της πανδημίας που προηγήθηκε εξάλλου η Ελλάδα σημείωσε ρεκόρ θανάτων από κορονοϊό σε όλη την Ευρώπη, ενώ σε ένα νοσοκομείο της περιφέρειας, στο Αγρίνιο, πέθαναν όλοι οι ασθενείς που εισήχθησαν με COVID.

Ασφαλώς τα προβλήματα της χώρας δεν δημιουργήθηκαν το 2019. Εδώ όμως εμφανίζεται μια έκρηξη προβλημάτων που κανονικά δεν εμφανίζονται σε κράτη που λειτουργούν στοιχειωδώς κανονικά και η έκρηξη αυτή σημειώνεται από τη στιγμή που αναλαμβάνει την εξουσία η κυβέρνηση της ΝΔ υπό τη διεύθυνση του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Μια τέτοια συρροή κανονικά αδιανόητων καταστροφών στους πιο διαφορετικούς τομείς επιβεβαιώνει ότι έχουμε να κάνουμε με μια πολύ επικίνδυνη κυβέρνηση.