Εργατική Πρωτομαγιά /Πότε καθιερώθηκε στην Ελλάδα ως Εθνική Εργατική Εορτή

 

Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Τον Μάιο του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Εορτάζεται επίσης και ως μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.

    Η Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα

Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας τον 19ο αιώνα. Η πρώτη απεργία στον, τότε υπό οθωμανική διοίκηση, ελλαδικό χώρο ξέσπασε την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας. Οι καπνεργάτες είχαν ως κύριο αίτημα τις δέκα ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες απασχολούνταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως.

Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική περίθαλψη στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Το 1894 γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση, με τα ίδια αιτήματα, που λήγει με 10 συλλήψεις. Τον Αύγουστο ακολουθεί η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.

9 Μαΐου 1936: Η μητέρα του Τάσου Τούση θρηνεί τον γιο της, τον πρώτο νεκρό της αιματηρής καταστολής της διαδήλωσης των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης.

Το 1936 κορυφώνονται οι διαδηλώσεις από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στον Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών. Αυτή γνώρισε τη συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.

Οι εργατικές κινητοποιήσεις στην πόλη κορυφώθηκαν τον Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών που πνίγηκε στο αίμα. Υπήρξαν συνολικά δώδεκα νεκροί, ανάμεσα στους οποίους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής, Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Η φωτογραφία που απαθανάτισε τη μητέρα του να τον θρηνεί μόνη στο μέσον του δρόμου δημοσιεύθηκε στον Τύπο και αποτέλεσε την έμπνευση του Γιάννη Ρίτσου για τη συγγραφή της συλλογής.

Την Πρωτομαγιά του 2010, υπήρξαν μεγάλες διαδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και υπήρξαν ορισμένες βίαιες συγκρούσεις με τα ΜΑΤ, τα οποία στάλθηκαν για να περιορίσουν τους διαδηλωτές. Οι διαδηλωτές αντιτάχθηκαν στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, στο τέλος των απωλειών θέσεων εργασίας και στις περικοπές μισθών ενόψει των προτάσεων της κυβέρνησης για μαζικές περικοπές των δημοσίων δαπανών. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις επρόκειτο να ευθυγραμμιστούν με τις προτάσεις των ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ, οι οποίες απαιτούσαν από την Ελλάδα να απελευθερώσει την οικονομία της και να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες και τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, κάτι που πολλοί πιστεύαν ότι θα μειώσει το βιοτικό επίπεδο.

Καθιέρωση Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα

Η Εργατική Πρωτομαγιά ως Εθνική Εργατική Εορτή καθιερώθηκε στην Ελλάδα από τον Ιωάννη Μεταξά, στις 7 Απριλίου 1937, με το ΦΕΚ A 135 - 09.04.1937 τεύχος Α΄

[wikipedia]